Áp thuế thép mạ Trung Quốc, Hàn Quốc: Thị trường trong nước phản ứng ra sao?

Giá thép trong nước tăng nhẹ sau quyết định áp thuế

Bộ Công Thương vừa công bố quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép mạ có xuất xứ từ Trung Quốc và Hàn Quốc, nhằm bảo vệ ngành sản xuất thép trong nước trước tình trạng nhập khẩu gia tăng mạnh mẽ.

Cụ thể, thép mạ từ Trung Quốc sẽ chịu mức thuế cao nhất là 37,13%, trong khi thép Hàn Quốc bị áp thuế tối đa 15,67%.

Các sản phẩm nằm trong phạm vi áp thuế là thép carbon cán phẳng (dạng cuộn hoặc không cuộn), có hàm lượng carbon dưới 0,6%, được phủ, tráng hoặc mạ kim loại chống ăn mòn như kẽm, nhôm, hợp kim... Đây là loại thép thường được sử dụng rộng rãi trong xây dựng dân dụng, nhà xưởng công nghiệp, sản xuất mái tôn, kết cấu thép nhẹ, nội thất…

Giá thép trong nước tăng nhẹ sau quyết định áp thuế

Ngay sau khi chính sách có hiệu lực, thị trường trong nước đã ghi nhận nhiều doanh nghiệp điều chỉnh tăng giá bán, với mức phổ biến từ 100.000 - 200.000 đồng/tấn. Diễn biến này chủ yếu ghi nhận ở nhóm sản phẩm thép mạ kẽm, nhôm kẽm - vốn bị cạnh tranh mạnh từ hàng nhập khẩu giá rẻ trong thời gian qua.

Cụ thể, từ ngày 6/4, Hoa Sen đã điều chỉnh tăng giá bán các loại tôn, thép dày mạ và ống thép mạ kẽm thêm 100.000 đồng/tấn. Đây là lần điều chỉnh thứ 2 trong vòng một tháng, sau đợt tăng 200.000 đồng/tấn từ ngày 4/3.

Việc Hoa Sen đi đầu được các chuyên gia đánh giá là dễ hiểu, bởi doanh nghiệp này đang chịu áp lực cạnh tranh lớn nhất với hàng nhập khẩu và có hệ thống phân phối mạnh trên toàn quốc.

Mức tăng giá tuy không lớn, nhưng là tín hiệu rõ ràng cho thấy thị trường đang phản ứng với chính sách thuế, đồng thời phản ánh kỳ vọng cải thiện biên lợi nhuận sau thời gian dài giá bán thấp.

Song song với diễn biến trên, giá thép xây dựng - vốn không nằm trong danh mục bị áp thuế lần này cũng có dấu hiệu tăng theo. Các doanh nghiệp như Hòa Phát, Vina Kyoei, Shengli Việt Nam, VAS Nghi Sơn, Thép Việt Ý… đã đồng loạt tăng giá bán thêm 50.000 - 150.000 đồng/tấn, với lý do chi phí phôi thép và nguyên liệu đầu vào leo thang.

Từ ngày 3/3, Hòa Phát đã điều chỉnh giá bán thép xây dựng D10 các loại, tăng thêm 150.000 đồng/tấn. CTCP Tập đoàn VAS Nghi Sơn cũng quyết định tăng giá thép thanh D10 thêm 150.000 đồng/tấn, do biến động thị trường và chi phí nguyên liệu đầu vào leo thang.

Tương tự, công ty TNHH Thép Vina Kyoei, công ty TNHH Thép đặc biệt Shengli Việt Nam thông báo tăng 50.000 đồng/tấn đối với thép cây D10 các loại. Thép Việt Ý cũng không nằm ngoài xu hướng khi điều chỉnh giá thép cây D10 tăng thêm 100.000 đồng/tấn, áp dụng trên toàn quốc.

Doanh nghiệp thép nội kỳ vọng cải thiện thị phần

Theo số liệu hải quan, tính đến hết tháng 3/2024, lượng nhập khẩu hàng hóa bị điều tra trong 12 tháng đã đạt 454.000 tấn, tăng 91%. Kể cả sau khi Bộ Công Thương ra quyết định khởi xướng vụ việc này, lượng nhập khẩu thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc vẫn gia tăng đáng kể, chỉ trong vòng 9 tháng cuối năm 2024, lượng nhập khẩu hàng hóa bị điều tra đã xấp xỉ 382.000 tấn, tăng 20%.

Do vậy, Bộ Công Thương đã xem xét áp dụng biện pháp chống bán phá giá tạm thời nhằm ngăn chặn lượng nhập khẩu thép mạ gia tăng nhanh có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước trong thời gian tới.

Năm 2025, thị phần của các doanh nghiệp thép trong nước có thể cải thiện nhờ sự đóng góp của thuế

Theo phản ánh từ các doanh nghiệp sản xuất, việc thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc bị áp thuế từ 15,67% đến 37,13% được kỳ vọng sẽ giúp cân bằng thị trường, hạn chế hàng nhập khẩu giá rẻ cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm nội địa.

Đại diện một doanh nghiệp thép cho biết, trong nhiều năm qua, thép ngoại thường có mức giá thấp hơn đáng kể, gây áp lực lớn lên các nhà máy trong nước. Việc áp thuế sẽ giúp doanh nghiệp Việt có thêm dư địa để tiêu thụ sản phẩm, giảm tình trạng dư thừa công suất, cải thiện dòng tiền.

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán MB (MBS) nhận định vào năm 2025, thị phần của các doanh nghiệp thép lớn trong nước có thể cải thiện nhờ sự đóng góp của thuế.

Theo đó, thị phần của Hòa Phát về phân khúc thép cuộn cán nóng HRC có thể đạt 25% nhờ thuế chống bán phá giá đối với thép Trung Quốc và Ấn Độ. Về thép mạ kẽm nhúng nóng HDG, các công ty đầu ngành như Hoa Sen và Nam Kim sẽ chiếm gần 40% thị phần tiêu thụ.

MBS dự báo giá thép HRC trung bình giai đoạn 2025-2026 có thể đạt 590 USD/tấn và 634 USD/tấn, tương ứng tăng 6% và 8% so với cùng kỳ năm trước.

Việc áp thuế chống bán phá giá với thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc là động thái kịp thời nhằm bảo vệ ngành thép nội địa. Tuy nhiên, đây cũng là lúc các doanh nghiệp, nhà đầu tư và người tiêu dùng cần có chiến lược điều chỉnh phù hợp trước biến động mới.

Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) nhận định tình trạng cung vượt cầu của nhiều sản phẩm thép sản xuất trong nước, cùng với sự gia tăng mạnh mẽ của thép nhập khẩu sẽ gây ra sức ép cạnh tranh về giá thép thành phẩm và cạnh tranh trong thị trường nội địa sẽ trở nên khốc liệt hơn.