Giá nhà đất Việt Nam đang ở mức nào?
Trang web Numbeo, một trang web chuyên thống kê về chỉ số mức sống tại các thành phố và quốc gia trên thế giới thông qua các cuộc khảo sát cho thấy phần nào mức độ đắt đỏ của giá nhà ở Việt Nam. Có nhiều tiêu chí để đo lường mức độ đắt đỏ của giá nhà. Trong đó, tiêu chí, giá nhà đất trung bình của một căn hộ chuẩn so với thu nhập ròng của một gia đình (Price to income ratio) được xem là một tiêu chi chuẩn.
Chỉ số giá nhà trên thu nhập (Price to Income Ratio)
Nguồn: Numbeo.com
Xét ở tiêu chí đó theo số liệu của Numbeo.com ta thấy chỉ số giá nhà trên thu nhập của Việt Nam là 13,77 lần. Trong đó, giá nhà được tính là trung bình một căn hộ 90 m2 tại ở trung tâm đô thị và vùng ngoại ô. Thu nhập được tính là thu nhập của một của hộ gia đình được tính bằng 1,5 lần thu nhập ròng (thu nhập sau thuế và phí) của một người lao động. Việt Nam chỉ đứng thứ 31 về mức độ đắt đỏ trong số 103 quốc gia được xếp hạng trên Numbeo.
Giá nhà đất Việt Nam con rẻ hơn một cách tương đối so với tại Campuchia (36 lần), Singapore (25,38 lần), thậm chí còn rẻ hơn so với Trung Quốc, Hongkong, Indonesia, Thái Lan, Đài Loan...
Số liệu thống kê này cho thấy giá nhà ở Việt Nam không phải đắt nhất thế giới như nhiều người vẫn hay nghĩ. Nguyên nhân là người ta hay nhìn giá nhà ở 2 thành phố lớn là Hà Nội và Tp.HCM để so sánh. Trong khi đó phần lớn dân số vẫn Việt Nam vẫn sống ở các vùng nông thôn và các đô thị nhỏ giá nhà cũng không thật sự cao.
Giá nhà tại Hà Nội đắt thứ 4 thế giới
Thống kê mới nhất của Numbeo cho thấy chỉ số giá nhà trên thu nhập tại Hà Nội lên đến 34,59 lần, đứng thứ 4 trong số gần 400 thành phố trang web này khảo sát. Giá nhà Hà Nội chỉ thấp hơn Phnom Penh của Campuchia (45,45), Tbilisi của Georgia (45,33) và Thẩm Quyến của Trung Quốc (35,14). Theo thống kê này thì giá nhà đất tại Hà Nội hiện tại cao hơn nhiều tại HongKong, Bắc Kinh, Thượng Hải, Bangkok khi so với thu nhập trung bình. Giá nhà đất tại Hà Nội vượt xa giá nhà tại Tp HCM trung bình chỉ 11,02 lần.
Về phương pháp luận, cũng tương tự như trình bày ở trên giá nhà được tính trung bình tại căn hộ 90m2, còn thu nhập tính theo thu nhập ròng một hộ gia đình. Cũng theo khảo sát của Numbeo, mức thu nhập ròng trung bình của hộ gia đình tại Hà Nội vào khoảng 9 triệu đồng/tháng. Giá nhà tại trung tâm thành phố vào khoảng 45 triệu đồng/m2, ngoại ô là 18 triệu đồng/m2.
Một chỉ số khác cũng đáng được lưu ý là nếu ước tính một gia đình tại Hà Nội vay ngân hàng với lãi suất 12% /năm và trong vòng 20 năm thì hàng tháng họ phải trả tới gần 5 lần thu nhập của họ. Có lẽ với mức giá này thì ít gia đình có thể tự mua được nhà.
Ở đây cũng cần lưu ý là nếu so sánh con số tuyệt đối thì giá nhà ở Hà Nội vẫn thấp hơn rất nhiều thành phố khác ở các nước trong khu vực.
Bất động sản Việt Nam về đâu?
Kể từ năm 2008 tới nay giá nhà đất Việt Nam không ngừng đi xuống và xuống mức thấp nhất trong vòng 7 năm qua. Giá nhà đất đi ngược chiều so với hầu hết các hàng hóa khác trong nền kinh tế. Nguyên nhân, bong bóng bất động sản lúc trước đã được đẩy lên quá cao vượt xa giá trị thật của nó. Do vậy, việc giảm giá như là một quy luật tất yếu.
Tuy nhiên, liệu giá nhà đất có tiếp tục giảm hay không? Kết quả khảo sát của Numbeo dù không phải là số liệu hoàn toàn đáng tin cậy nhưng nó cũng là một con số tham khảo rất có giá trị. Thứ hạng của Việt Nam đứng 31 thế giới cho thấy giá nhà Việt Nam không phải là quá đắt đỏ. Chỉ có Hà Nội sau một số cơn sốt đất đã làm cho mặt bằng giá trở nên quá cao nhưng vẫn được duy trì khá cao. Tại Tp.HCM giá nhà đất đã giảm khá mạnh tại các dự án mới. Đây là một dấu hiệu khá tích cực bởi sự linh hoạt này sẽ tạo ra tính thanh khoản cho thị trường nhà đất tại đây.
Với bối cảnh kinh tế vĩ mô hiện nay thì thị trường nhà đất rất khó phục hồi. Thậm chí, tại Hà Nội hay một vài thành phố khác giá nhà đất phải tiếp tục giảm xuống mức hợp lý. Tại Tp.HCM một thị trường lớn nhất cả nước nhiều khả năng đã đi vào vùng đáy sau khi liên tục điều chỉnh.
Tuy nhiên, thị trường bất động sản Việt Nam thường bất ngờ và khó đoán. Nhiều người thường nói “có ai sống bằng lương đâu”. Câu này có thể ứng nghiệm ở những địa phương như Hà Nội. Do vậy, khảo sát của Numbeo cũng chỉ cho kết quả tương đối. Giá nhà Hà Nội cũng khó giải thích như thu nhập của một bộ phận không nhỏ người Việt Nam.