Mai Trường Giang: Muốn khởi nghiệp phải dấn thân

Mai Trường Giang đã chia sẻ câu chuyện trải nghiệm của anh như một lời gửi gắm, động viên đến tất cả những bạn trẻ đam mê kinh doanh, khởi nghiệp.

Loay hoay tìm đường lập nghiệp

Như bao chàng trai nghèo khác từ tỉnh lẻ, tôi khăn gói lên Sài Gòn học đại học với hành trang duy nhất là lời dặn dò của cha mẹ cố gắng học hành cho tốt để thoát cái nghèo đeo đẳng. Nhưng con đường học hành như đã định ban đầu cùng với bao nhiêu thời gian, công sức bỏ ra đã không giữ được chân tôi. Ba mẹ tôi khóc và tiếc nuối khi tôi quyết định rời Học viện bưu chính viễn thông Sài Gòn sau 1,5 năm miệt mài để đổi lấy một tương lai mơ hồ. Quả thật, lúc bấy giờ, dừng lại, tôi cứ loay hoay, vô định, không biết sẽ lựa chọn ngành, nghề gì hợp với sở thích, khả năng cả. Tôi bèn đi học ngoại ngữ để tìm cơ hội du học nước ngoài.

Vận may đến khi tôi trúng tuyển vào một trường công lập của Singapore với mức học bổng giảm 80% học phí. Mỗi học kỳ tôi cần phải đóng thêm khoảng 1.100 đô Sing và tự túc các chi phí sinh hoạt, ăn ở khác. Đây là thử thách đầu tiên, vì tôi không có nhiều tiền. Tôi phải đi làm phục vụ tại khách sạn. Mỗi ngày 8 giờ đi học, 8 giờ đi làm khiến tôi mệt nhoài. Công việc rất vất vả, kéo dài đến tận khuya, có hôm phải nhịn đói, chạy thật nhanh cho kịp chuyến xe bus cuối cùng trước 12g đêm. Mặc dù vậy tôi vẫn luôn tự nhủ phải hết sức cố gắng, vì đó là cách duy nhất giúp tôi tồn tại ở xứ người.

Rồi một bước ngoặt nữa lại đến như cứu cánh ước mơ đời tôi. Sau khi ra trường, tôi đi làm đúng ngành học được 8 tháng. Mức lương lúc đó trừ hết chi phí tôi hầu như chẳng còn bao nhiêu. Do đó, tôi quyết định đi làm parttime môi giới bất động sản, một lĩnh vực khá tiềm năng với mức thu nhập gấp 3-4 lần lương lúc đó. Nguồn thu nhập dồi dào từ bất động sản đã thôi thúc tôi tập trung hẳn thời gian và sức lực cho lĩnh vực này. Tôi mua bán, cho thuê bất động sản nhất là cho những người Việt theo phương thức dùng tiền của người khác để làm giàu theo đúng nghĩa. Tức là mua nhà trả góp, hoặc vay mua và cho thuê lại, trừ lãi suất phải trả, vẫn có lợi nhuận cao.

23 tuổi, với thu nhập hơn 10.000 đô Sing, và cả chiếc thẻ xanh công dân Singapore nhiều quyền lợi, tôi có thể có một cuộc sống tốt tại Sing và tích lũy kha khá. Nhưng thời gian sống ở Singapore và công việc này đã tôi đã trải nghiệm được các triết lý về khát khao sống hạnh phúc, sung túc của con người, các nhu cầu cơ bản như ăn, uống, mặc và thỏa mãn các nhu cầu giải trí, thể hiện bản thân khác. Và ai cũng lao động để kiếm tiền, nhưng chỉ có những người hiểu ra nguyên lý đầu tư thì họ mới trở nên giàu có. Vì vậy, tôi vẫn tiếp tục tìm kiếm cơ hội để làm điều gì đó thực sự có ý nghĩa hơn cho cuộc đời của mình, không đơn giản là kiếm tiền.

Đến cuộc dấn thân đích thực

Cho đến một ngày tình cờ đi ngang qua tiệm bánh Chewy Junior, thấy người ta xếp hàng mua bánh, tôi tò mò tự hỏi, điều gì thu hút họ đến vậy? Thì ra là những chiếc bánh su độc đáo, hương vị thơm ngon, được làm từ những nguyên liệu cao cấp, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm với công nghệ hiện đại... Nếm thử thấy ngon, tôi mua về cho bạn bè người quen thưởng thức và ai cũng yêu thích. Tìm hiểu tại Việt Nam chưa có thương hiệu bánh này, tôi lóe lên ý định khởi nghiệp kinh doanh từ đây với ý tưởng mang cơ hội thưởng thức những chiếc bánh ngon đến với người Việt.

Thuyết phục ông chủ hiệu bánh nhượng quyền cho một thanh niên trẻ nước ngoài là việc trước mắt phải làm, nhưng khó khăn hơn là tìm nguồn vốn. Ai cũng hỏi tiền đâu mà tôi mua thương hiệu, mở cửa hàng? Tất nhiên là tôi phải kêu gọi từ những nhà đầu tư khác. Tuy nhiên, nhờ việc lựa chọn hình thức nhượng quyền, tôi không phải tốn nhiều vốn như mở một công ty như bình thường. Chính hình thức này giúp tôi phát triển hệ thống cửa hàng bằng tiền của người khác nhanh chóng. Năm 2009 tôi mở được cửa hàng đầu tiên tại 34 Trần Hưng Đạo, Q.1, Tp.HCM. Sau đó, với nhiều cố gắng học hỏi, đem tâm huyết sáng tạo vào sản phẩm, cũng như nỗ lực mở rộng mạng lưới, đến nay tôi đã mở được hơn chục cửa hàng tại hầu hết các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, Vũng Tàu, Hải Phòng... Không giống như chiếc bánh su quen thuộc với người Việt, bánh Chewy Junior được mặc những chiếc áo mới, trang trí thêm những “phụ kiện” mới phủ bên ngoài bánh như chocolate, phô mai, mứt trái cây... với nguyên liệu hoàn toàn nhập khẩu, rất bắt mắt và mùi vị thơm ngon. Chính vì thế, các cửa hàng mở ra đã được người tiêu dùng đón nhận trước hết vì chất lượng và giữ chân họ cũng bằng chất lượng. Chủ cửa hàng nhượng quyền Chewy Junior tại Đà Nẵng khi thưởng thức những chiếc bánh hấp dẫn này đã chủ động tìm tôi để hợp tác mở cửa hàng.

Tuy nhiên, để đạt được kết quả như ngày hôm nay khi tuổi đời còn khá trẻ, cũng như nhiều người mới khởi nghiệp khác, ngoài nhiệt huyết, máu lửa, tôi cũng vấp phải nhiều chông gai, thất bại. Đầu tiên tôi đã chọn sai phân khúc khách hàng. Đối tượng lúc bấy giờ tôi nhắm đến là sinh viên học sinh nhưng cái bánh mà tôi bán cho họ giá lại quá cao, không phù hợp với số tiền mà họ có. Thêm nữa, một trong những nguyên nhân khiến tôi thất bại chính là dự trù chi phí thấp hơn so với thực tế và kỳ vọng doanh thu lại cao hơn. Những tháng đầu, tôi lỗ nặng, tinh thần xuống dốc và hoang mang cực độ, muốn bỏ cuộc. Nhưng vì đam mê, bằng tư tư duy tích cực, cố gắng học hỏi, tôi quyết tâm tiếp tục con đường mình đã chọn. Tôi ngồi lại phân tích những yếu điểm kinh doanh của mình và lập một kế hoạch mới. Tôi chuyển sang sản xuất những cái bánh nhỏ hơn, giá ít hơn và hướng tới đối tượng là giới văn phòng có thu nhập khá, những khách hàng cao cấp hơn. Sự thay đổi này đã mang lại một sức sống mới cho cửa hàng bánh của tôi và từng bước mang đến thành công cho thương hiệu Chewy Junior tại Việt Nam.

Những nguyên tắc của bản thân

Không học qua trường lớp kinh doanh, tôi học hỏi từ cuộc sống, từ những kinh nghiệm của những người đi trước. Tôi chịu khó lắng nghe từ khách hàng, tìm cách đáp ứng nhu cầu của họ. Tôi lắng nghe nhân viên, vì họ là những người thật sự quan trọng, giúp tôi không chỉ trong công việc được phân công mà còn giúp tôi giới thiệu sản phẩm đến khách hàng. Tôi lăn xả làm mọi việc, vì đây là sự nghiệp của chính mình và nhờ đó tôi có thể hiểu rõ ngọn nguồn toàn bộ công việc kinh doanh của mình. Hai cái tết vừa qua, nhân viên được nghỉ làm nhưng tôi thì quần quật từ sáng tới tối để phục vụ khách hàng từ việc làm bánh, nhận đơn hàng, giao bánh, thu tiền…

Việc kinh doanh cũng như một đồ thị hình parabol, sau khi đạt đến đỉnh cao sẽ rơi xuống điểm chùng, nếu không biết cách đi lên thì sẽ dừng lại ở đó. Đây chính là mấu chốt khiến cho nhiều người thất bại. Hàng ngày tôi vẫn luôn nghĩ, ngày mai mình sẽ làm gì, thay đổi cái gì, hoàn thiện điều gì để cửa hàng bắt mắt hơn, bánh ngon hơn, nhiều khách hàng biết đến hơn... với một cách thức hiệu quả nhất, tiết kiệm nhất và cạnh tranh nhất trong thời buổi khó khăn hiện nay. Xa hơn nữa, luôn thường trực trong suy nghĩ của tôi là phải làm sao để hệ thống Chewy Junior phát triển và trở thành hệ thống hàng trăm cửa hàng trong cả nước để ai ai cũng có thưởng thức món bánh đặc biệt này và để mọi người nhớ đến tôi với tên gọi trìu mến “Giang bánh su”…

Làm nhiều hơn thế nữa...

Luôn luôn sáng tạo và dấn thân vào những lĩnh vực mới là niềm đam mê của tôi. Tôi muốn làm được thật nhiều điều cho xã hội, mang đến những giá trị mới cho cộng đồng. Bằng kinh nghiệm trong thời gian làm việc tại Singapore, tôi đã tôi lập trang web www.dataonline.com.vn để kinh doanh bất động sản, mang tới những giao dịch mà đôi bên đều hài lòng.

Ngoài ra tôi đang ấp ủ thực hiện dự án truyền thông qua mạng với mong muốn mọi người hiểu đúng về những vấn đề xã hội mà phần lớn mọi người còn nhìn nhận phiến diện, hoặc vô tình lãng quên. Cách làm của tôi là tiếp cận với những người trong cuộc, những trải nghiệm thật, những tâm tư thật nhất... để xã hội lắng nghe và thấu hiểu họ. Tôi sẽ ghi hình những câu chuyện đó và đưa lên mạng với mong muốn chia sẻ với mọi người những thông điệp có tính giáo dục, nhân văn hơn.

Và đặc biệt là tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm khởi nghiệp với các bạn trẻ, thông qua việc tạo ra một hệ thống cửa hàng cà phê nhượng quyền STARTUP COFFEE. Đây sẽ là một thương hiệu cà phê cao cấp nhưng giá chỉ bằng 1/3 so với các chuỗi cà phê nhượng quyền cao cấp khác; là nơi tập hợp thành một cộng đồng các bạn trẻ đam mê kinh doanh, tiếp sức để họ có thể biến giấc mơ khởi nghiệp thành hiện thực. Những bạn có tố chất và ý tưởng tốt sẽ được chọn để cùng xây dựng kế hoạch kinh doanh, phát triển lên mô hình, và đi gọi vốn đầu tư… theo đúng quy trình startup của Mỹ mà tôi từng tham gia. Cửa hàng STARTUP COFFEE đầu tiên sẽ khai trương tại góc ngã tư Nguyễn Đình Chiểu – Đinh Tiên Hoàng vào 23/11 tới đây. Tôi hy vọng mô hình này sẽ có sức ảnh hưởng đối với giới trẻ, không chỉ mang lại ý nghĩa xã hội, xây dựng đội ngũ doanh nhân trẻ thành đạt mà còn đóng góp hiệu quả kinh tế rất lớn từ những dự án khởi nghiệp thành công.