Carlos Slim Helu: Đừng chỉ dạy câu cá thôi, hãy dạy làm thế nào bán được cá?

Năm nào đọc tên các tỷ phú giàu nhất thế giới của Forbes, tôi cũng có một cảm giác là lạ. Lại người Mỹ, không già thì trẻ. Không Bill Gates thì Warrant Buffet. Nhưng năm nay điều bất ngờ lại làm tôi vui sướng. Vì một người dân nhập cư vào Mexico đầu thập niên 90 của thế kỷ trước giờ đã làm nên một câu chuyện huyền thoại. Là người sở hữu 6% GDP của Mexico tính theo năm 2008, và là cái tên chưa hẳn đã xa lạ. Ông là Carlos Slim Helu!

Theo xếp hạng của Forbes năm 2010, ông là người giàu nhất thế giới, với tài sản 53,5 tỷ đô la Mỹ, so với người giàu nhì là Bill Gates với tài sản 53 tỷ đô la Mỹ. Và cũng là người Mỹ la tinh duy nhất trong danh sách top 10.

Khối tài sản khổng lồ của ông trùm viễn thông Mexico đã bật Bill Gates, người nắm giữ vị trí tỷ phú giàu nhất thế giới suốt 14 năm qua.

Khoảng hơn 80% tài sản nắm giữ của tỷ phú Carlos Slim hiện là nhóm cổ phiếu đang được niêm yết. Tài sản của ông phản ánh trực tiếp diễn biến của những cổ phiếu này. Tất cả những gì do ông sở hữu đều tăng trưởng rất tốt trong năm nay. Cổ phiếu của hãng viễn thông không dây America Movil tỷ phú Slim nắm giữ tới 23 tỷ USD cổ phần cũng đã tăng 56% trong năm 2009 (theo số liệu của Bloomberg).

Tư bản từ nhỏ

Là con trai thứ trong một gia đình Li-băng nhập cư vào Mexico vào năm 1904, Carlos Slim sinh năm 1940 và lớn lên trong khu phố của những người dân nước ngoài tại Mexico. Từ khi lên 12 tuổi Slim đã được dạy cách phải tiết kiệm. Sau khi người bố qua đời, Slim được thừa kế hàng triệu USD rồi mở cửa hàng buôn bán mang tên “Ngôi sao phương Đông”, làm ăn rất sinh lời.

Dần dần, cả một hệ thống cửa hàng thương mại đã hình thành. Carlos đã rất thành công khi xây dựng một chuỗi nhà hàng Sanborns- một hệ thống nhà hàng cao cấp lớn nhất Mexico và có mặt tại rất nhiều thành phố lớn.

Ngay từ bé sự đam mê mua bán kiếm tiền đã giúp Carlos Slim có được những món tiền riêng. Năm 15 tuổi Slim đã có 5.523 Pesô. Ông mua được 44 cổ phiếu của ngân hàng Banamex, ngân hàng lớn nhất của Mexico lúc đó. Năm 17 tuổi, Carlos Slim đã có tổng cộng 31.900,26 Pesô. Carlos Slim Helu tự nhận mình có một cảm nhận rất đặc biệt với những con số và nhớ các con số chính xác tuyệt vời.

Con đường thành tỷ phú thế giới

Hút xì-gà Cuba, tỉ phú tâm sự về chuyện làm giàu của mình: “Có thể vượt qua nghèo đói bằng sự trợ giúp của giáo dục và công việc. Nhưng không cần thiết phải dạy con người cách câu cá như người Trung Quốc nói. Thay vì đưa cho họ con cá một cách đơn giản hay dạy họ cách câu cá thì cần dạy cho họ làm thế nào để bán con cá, để họ có tiền mua những thứ khác!”.

Điều này không chứng minh vị tỷ phú già là một ông trùm tư bản với đầu óc rành rẽ, mà chứng minh tầm nhìn của một nhà kinh doanh tài ba biết chớp lấy cơ hội và đi theo khuynh hướng của thị trường.

Năm 1990, Nhà nước Mexico quyết định tư nhân hoá công ty điện thoại và viễn thông quốc gia. Tuy không phải là chuyên gia kỹ thuật, nhưng Carlos Slim vẫn quyết định liều lĩnh bỏ hết tiền vốn của mình đem đặt cược. Không cần sử dụng tiếng Anh và thậm chí cả máy tính nhưng ông đã quản trị Telmex một cách tuỵệt vời. Texmex là một trong những tập đoàn viễn thông đầu tiên trên thế giới có ngay dịch vụ Internet ADSL. Khi Carlos Slim tuyên bố cung cấp miễn phí Internet cho thanh thiếu niên nhiều đối thủ cạnh tranh đã bất ngờ tới mức tưởng nghe nhầm. Thông qua Telmex, Slim nắm giữ 90% các cuộc gọi điện thoại tại Mexico và từ 73% - 80% các cuộc gọi thuộc America Movil. Trên thế giới có 130 triệu người mua điện thoại di động do Slim sản xuất.

Mặc dù Mexico cũng như đa số các nước châu Mỹ Latinh chưa phải là những nước công nghiệp phát triển nhưng Carlos Slim nhìn thấy trước sự giảm sút của mạng điện thoại dây truyền thống. Thay vào đấy sẽ là một thời kỳ bùng nổ dữ dội của điện thoại di động. Năm 2000, Carlos Slim đã kịp thời cho thành lập một công ty con là America Movil để đón đầu nhu cầu mới. Cuối 2003, America Movil đã đạt số khách hàng là 40,4 triệu, xấp xỉ với số khách hàng 40,6 triệu của nhà cung cấp đến từ Tây Ban Nha. Không dừng lại ở đó, America Movil đang tiếp tục mua lại các nhà điều hành mạng điện thoại di động tại châu Mỹ Latin. Thuê bao của America Movil hiện đã vượt con số 100 triệu.

Năm 2003, Carlos Slim đã mua đứt tập đoàn điện thoại di động Bell South Sao Paulo của Braxin với cái giá “chỉ có” 625 triệu USD. Hiện nay Carlos Slim cũng đang nắm cổ phần chi phối tập đoàn viễn thông lớn nhất của Braxin là Embratel Participa.

Chân lý của ông già Noel

Trong khi tổng tài sản của Bill Gates chỉ chiếm 0,36% GDP của Mỹ thì tổng tài sản của Carlos Slim chiếm đến 6% GDP của Mexico ước tính năm 2008. Với thế hệ trẻ và tầng lớp người dân ở Mexico thì Carlos Slim là thần tượng của họ. Đi đâu, ở đâu, nếu nhắc đến tên ông là người ta hiểu ngay đó là một thiên tài kinh doanh. Họ nói rằng Carlos Slim như có phép thần với cảm giác kinh doanh nhạy bén phi thường. Thậm chí với họ, Carlos Slim sờ vào cái gì là cái đó có vàng. Ngay cả về lối sống và phẩm chất của ông cũng là một tấm gương sáng với người dân Mexico.

Với ông: "Một doanh nhân không nhất thiết phải đi khắp mọi nơi như ông già Tuyết. Với tài năng, kinh nghiệm và hoài bão của mình, doanh nhân nên tập dung vào công chuyện kinh doanh hơn là làm từ thiện". Và người dân Mexico vẫn nghĩ Slim hoàn toàn có thể hạ thấp giá hàng hóa dịch vụ cho người Mexico, chứ không cần lập các quỹ từ thiện.

Trong 67 năm của đời mình Carlos Slim đã thành công trong rất nhiều lĩnh vực đa dạng: bất động sản, buôn bán cổ phiếu, điện thoại, truyền hình, khai thác dầu khí, bảo hiểm, ngân hàng, sản xuất thuốc lá, hệ thống cửa hàng băng đĩa, vận tải hàng không. Giờ ông có 6 người con đã trưởng thành. Một nửa trong số họ hiện đang giúp người bố điều hành “vương quốc rộng lớn” của mình.

Ở đâu và vào thời gian nào, công chúng vẫn thường công nhận và khâm phục những anh hùng xuất hiện trong gian khó hơn, và điều này có lẽ sẽ rất đúng với Carlos Slim Helu. Giữa thời kỳ cả thế giới chìm trong khủng hoảng kinh tế, một năm mà người ta đăm đắm đi tìm những giải pháp cứu lấy một thế giới thương mại rạn nứt và có nguy cơ sụp đổ. Thì ông nổi lên, hiên ngang và kiêu hãnh. Vượt qua những tỷ phú đến từ đất nước thiên đường cơ hội là Mỹ, ông chứng minh cho tất cả một chân lý: chỉ cần có đầu óc chiến lược và đam mê kinh doanh, điều gì bạn cũng có thể làm được. Kể cả biến mọi thứ thành vàng!