Tổng thống Donald Trump: "Tề gia" trước khi "trị quốc"

Gia đình Tổng thống đắc cử Donald Trump - Nguồn: Getty Images

Khi cha là tổng thống

Khi thế giới đã quen dần với một Tổng thống Donald Trump thay vì một ông trùm bất động sản với 500 công ty trên nhiều quốc gia thì có vẻ như chính ông và gia đình vẫn chưa quen với điều đó. Là Tổng thống Mỹ, ông không được phép trao cho bất cứ thành viên nào trong gia đình những vị trí quan trọng trong nội các, theo luật chống gia đình trị của Mỹ có từ năm 1967. Thế nhưng dường có như những điều luật đang bị phá vỡ.

Business Insider miêu tả, gần như mỗi buổi sáng kể từ ngày cha đắc cử Tổng thống Mỹ, hai con trai lớn của ông Trump là Donald Trump Jr., Eric Trump và con rể Jared Kushner luôn khẩn trương đi lại trong tòa nhà Trump Tower. Những câu hỏi đặt ra: Họ đang đi đâu? Họ đến văn phòng chiến dịch tranh cử ở tầng 5, văn phòng làm việc ở tầng 25, hay penthouse của tổng thống mới đắc cử?

Cả ba người đều là thành viên cốt cán trong đội ngũ chuyển giao quyền lực của tổng thống, trong đó Jared Kushner có thể là cố vấn cấp cao của ông Trump. Cho đến nay, họ đã tham gia sâu vào việc hình thành nội các mới. Họ có mặt trong các cuộc họp và gọi cho cha vào đêm khuya để lên kế hoạch cho Reince Priebus - Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa giữ chức Chánh văn phòng Nhà Trắng.

Họ cũng đưa ra lời khuyên đưa Corey Lewandowski - người quản lý chiến dịch tranh cử đầu tiên của ông Trump, bị sa thải vào tháng 6, quay trở lại Nhà Trắng. Với vai trò là doanh nhân, Ivanka Trump và chồng lại nghiễm nhiên được có mặt trong cuộc họp của Tổng thống đắc cử Trump và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Trump Tower vừa qua.

Trước đó, ông Trump đã tuyên bố sau khi chiến thắng cuộc bầu cử sẽ giao lại công ty cho các con và rút chân khỏi công việc kinh doanh, như một động thái đảm bảo ông không gây ra xung đột lợi ích trong quá trình cầm quyền. Ông đặt hết cổ phần của mình vào "blind trust" - quỹ ủy thác có toàn quyền với tài sản của ông, theo quy định của Liên bang Mỹ đối với một tổng thống.

Thế nhưng, quỹ ủy thác này có con trai ông giữ vị trí ủy viên quản trị. Mặt khác, những người con của ông đã sẵn sàng chớp lấy tầm ảnh hưởng đáng kinh ngạc của cha, ngay cả khi không cần theo ông ấy đến Washington.

Mới đây, con gái lớn của ông Trump - cô Ivanka đã đeo một chiếc vòng tay của Công ty Trang sức Ivanka Trump Fine Jewelry trị giá 10.800 USD, tham gia chương trình phỏng vấn "60 Minutes"của đài CBS cùng với cha mình để bàn về vấn đề bình đẳng thu nhập, chăm sóc trẻ em.

Ngay hôm sau, công ty này đã dùng hình ảnh cô trong chương trình quảng cáo sản phẩm. Chiến dịch quảng cáo khiến dư luận phản ứng mạnh mẽ, đến mức Công ty phải gửi thư xin lỗi.

CNN cho rằng, từ Nhà Trắng, Tổng thống Trump có thể vun vén lợi ích hay tạo ra các lợi thế đặc biệt cho con cái bằng cách thiết lập những chính sách trong nước lẫn ngoài nước, kể cả khi trên lý thuyết tất cả công ty đều đã thuộc về con cái ông. Đáp lại những nghi hoặc, Kellyanne Conway - cố vấn cấp cao của Trump cho rằng: "Mọi người đang giả định họ làm những điều mà chắc chắc là họ không làm. Con cái của ông ấy sẽ ở lại trong giới kinh doanh thay vì tham gia vào chính phủ”.

Ông Trump và gia tộc cần nhiều thời gian hơn để sắp xếp, chuyển giao khối tài sản khổng lồ trước khi ông nhậm chức vào tháng 1/2017. "Chúng tôi đang trong quá trình rà soát và tái cấu trúc công ty với mục tiêu chuyển giao trực tiếp quyền quản lý Trump Organization và các danh mục đầu tư của Donald Trump cho Donald Jr., Ivanka và Eric Trump cùng đội ngũ quản lý trình độ cao" - Hope Hicks, phát ngôn viên của Trump cho biết.

Nhật báo Newsday nhận định, sẽ rất khó tách biệt "doanh nhân Trump" và "thương hiệu Trump" ra khỏi "Tổng thống Trump". Tờ báo không tin rằng tổng thống đắc cử và gia đình có thể giải quyết rốt ráo các xung đột lợi ích đã và sẽ xuất hiện dưới thời của ông.

Làm con của tổng thống

Trên Twitter, không chỉ ông Donald Trump gây sóng gió bởi những phát ngôn táo bạo, những người con của ông cũng là tâm điểm của dư luận. Don Jr. và Eric vốn có sở thích săn bắn những con thú lớn và cả hai bị những nhà bảo vệ động vật lên án khi đăng những hình ảnh chụp chung với một con báo đã chết, hay thích thú với cái đuôi voi bị cắt đứt trong chuyến đi săn tại Zimbabwe. Sau đó, Eric Trump lại vi phạm luật bầu cử khi chụp lá phiếu bầu của mình và đăng trên Twitter.

Đỉnh cao của làn sóng chỉ trích mà những người con của ông Trump gây ra là khi Don Jr. ví người tị nạn Syria như những viên kẹo Skittles nhiều màu sắc trong một cái tô màu trắng. "Nếu tôi có một bát kẹo và chỉ cần ăn ba viên là bạn sẽ chết. Bạn có dám lấy một nắm kẹo không? Đó chính là vấn đề người tị nạn Syria" - AFP dẫn lại dòng trạng thái của Don Jr. trên Twitter.

Ví von này của Don Jr. bị dư luận chỉ trích nặng nề, trong đó có Jon Favreau - người từng viết diễn văn cho Tổng thống Barack Obama, hay từ Denise Young - Phó chủ tịch Wrigley, công ty sở hữu thương hiệu Skittles. Ông Wrigley nói: "Skittles là kẹo. Người tị nạn là con người. Chúng tôi không cho rằng đó là sự so sánh phù hợp".

Những người con của tỷ phú Donald Trump giờ đây là con của Tổng thống Mỹ. Tất cả đều chưa đến tuổi 40. Có rất nhiều phát ngôn, hành vi mà những cậu ấm, cô chiêu cần phải tiết chế, hay bị giới hạn khi cha họ trở thành Tổng thống Mỹ.

Eric Trump nói với AP: "Chúng tôi sẽ làm mọi thứ cho cha tôi để giúp ông ấy làm tổng thống". Lúc này đây, ông Donald Trump sẽ không chỉ "trị quốc" mà có lẽ trước hết ông phải "tề gia" để phù hợp với vị trí, quyền lực, tầm ảnh hưởng của một Tổng thống Mỹ.