Thời đại nào doanh nhân cũng cần có tài và tâm

Phóng viên: Là doanh nhân, để thành công trong giai đoạn kinh tế ổn định đã khó, ở giai đoạn kinh tế khủng hoảng chắc là không đơn giản?

- Ông Lê Đức Thọ: Rõ ràng chúng ta có quá nhiều thách thức khi kinh tế khủng hoảng. Tuy vậy, chúng tôi, những người trong Ban Lãnh đạo VietinBank, trước khó khăn luôn hun đúc ý chí “vượt khó và vượt khó thành công”. Chính vì thế mà trong giai đoạn khủng hoảng, từ năm 2008 đến 2014, VietinBank đã đạt kết quả tương đối. Với tổng tài sản đến ngày 30-9 đạt 630.000 tỉ đồng, tăng trưởng hơn 300% so năm 2008. Nộp ngân sách nhà nước theo đó cũng tăng từ 1.623 tỉ đồng lên hơn 4.000 tỉ đồng. Không dừng lại ở đó, VietinBank đang trên con đường trở thành tập đoàn tài chính - ngân hàng (NH) hàng đầu Việt Nam, hội nhập sâu rộng thị trường thế giới với việc mở 2 chi nhánh ở Đức, Lào…

Hiện VietinBank thu hút 2 nhà đầu tư lớn của nước ngoài là IFC (thuộc World Bank) và BTMU (ngân hàng hàng đầu Nhật Bản) mua cổ phần, đồng thời đang hội nhập với thị trường khu vực và trên thế giới. Chúng tôi tự hào khi đang có nguồn nhân lực trẻ, có kỹ năng và tri thức để cạnh tranh và phát triển.

Là tổng giám đốc 1 trong 4 NH lớn nhất thị trường hiện nay, ông có thể chia sẻ vai trò của ngành trong việc hồi phục nền kinh tế cũng như song hành cùng cộng đồng doanh nghiệp (DN) vượt qua khó khăn?

- Không thể phủ nhận nỗ lực của ngành NH trong thời gian qua đối với nền kinh tế. Về vĩ mô, chúng ta có thể thấy thị trường tiền tệ tài chính, thị trường vàng đã dần đi vào ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt góp phần quan trọng ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tình trạng vàng hóa, đô-la hóa đã giảm đáng kể và cơ bản được kiểm soát tốt. Đặc biệt, giá trị đồng tiền Việt Nam được giữ ổn định, mặt bằng lãi suất đã hạ thấp và có tác dụng giúp các DN tiếp cận ngày càng tốt hơn với tín dụng NH, tối đa nguồn lực tài chính cho cộng đồng DN.

Thách thức của doanh nhân trong lĩnh vực NH so với các ngành nghề khác? Để thành công trong lĩnh vực NH, các doanh nhân cần phải có những yếu tố gì?

- Tôi cho rằng làm doanh nhân, trở thành doanh nhân một cách thực thụ đã khó nhưng để có thể là một doanh nhân thành công thì điều đó còn khó hơn rất nhiều. Mỗi ngành nghề, lĩnh vực có tính chất, đặc điểm riêng. NH là lĩnh vực kinh tế đặc thù và được ví là “mạch máu” của nền kinh tế, tác động tới tất cả các lĩnh vực kinh tế khác. Vì thế, mức độ nhạy cảm của lĩnh vực kinh tế này thực sự đặc biệt và khác biệt. Trên thực tế, ngành NH đòi hỏi những kỹ năng chuyên biệt, trình độ học thuật cũng như nghiệp vụ buộc phải đáp ứng ngày một đầy đủ các chuẩn mực quốc tế. Doanh nhân dù ở lĩnh vực nào cũng phải có cái tâm vì cộng đồng, vì xã hội.

Đánh giá của ông về vai trò “bà đỡ” của nhà nước trong việc tạo điều kiện để cộng đồng doanh nhân, DN Việt. Và DN cần điều kiện gì để vươn lên?

- Không thể phủ nhận vai trò quan trọng của nhà nước đối với cộng đồng DN, doanh nhân. Nhà nước thông qua hành lang pháp lý và chính sách, tạo ra sân chơi rộng lớn cho cộng đồng doanh nhân và DN hoạt động. Bên cạnh đó, nhà nước đã tạo dựng cho cộng đồng DN “sân chơi” thể hiện bản lĩnh như: đàm phán gia nhập WTO, ký kết thành công các hiệp định thương mại song phương, đa phương hay vai trò xúc tiến, quảng bá thương mại; các cuộc đấu tranh pháp lý nhằm tránh sự chèn ép, giảm thiểu thiệt hại trên con đường hội nhập kinh tế quốc tế.

Đóng vai trò quan trọng trong tạo lập môi trường kinh doanh nhưng nhà nước không thể làm thay DN, lãnh đạo từng DN phải nâng cao năng lực quản trị, điều hành, biết tìm tòi con đường để phát triển. Một yếu tố tất yếu của phát triển và cạnh tranh hiện nay đó là kinh tế tri thức. Tri thức giúp đưa ra ý tưởng, sản phẩm, công nghệ và giải pháp… Vì vậy, nguồn nhân lực có tri thức có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với mỗi DN.