Ông Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch Tập đoàn Thiên Thanh kiêm Chủ tịch HĐQT Ngân hàng (NH) TMCP Xây dựng Việt Nam (VNCB), vừa bị Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam, liên quan đến vụ án Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Vụ việc được điều tra theo Điều 165 Bộ luật Hình sự, xảy ra tại Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh.

Ông Phạm Công Danh, sinh năm 1965 tại Quảng Ngãi, có nhiều năm hoạt động trong ngành vật liệu xây dựng và tham gia ngành tài chính NH khoảng vài năm trở lại đây.

Trước khi ông Danh bị bắt, thông tin về một số sai phạm trong quá trình hoạt động tại NH Xây dựng từng được đặt ra với ban lãnh đạo NH này.

Ông Phạm Công Danh (ảnh nhỏ) và Trung tâm Vật liệu xây dựng Thiên Thanh ở TP HCM

Trong những lần tìm hiểu nội dung sự việc, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Danh vào khoảng giữa tháng 6-2014, hơn 1 tháng trước khi ông bị bắt để điều tra vụ việc. Thời điểm đó, ông Danh nói về đề án phát triển ngành vật liệu xây dựng (VLXD) theo mô hình tập trung: sàn giao dịch VLXD và Thiên Thanh với vai trò là nhà tổ chức, VNCB với vai trò là đơn vị cung cấp tín dụng.

“Tôi đang chuẩn bị hoạt động kỷ niệm 50 năm chặng đường của Thiên Thanh vào tháng 10 tới. Suốt chặng đường qua, chúng tôi chỉ sản xuất và làm nhà phân phối về VLXD. Nhưng nay, chúng tôi chuyển sang bước cao hơn là nhà tổ chức. Thế nên, khoảng chục năm trở lại đây, Thiên Thanh đã dọn dẹp không sản xuất nữa mà chuyển sang mô hình làm nhà tổ chức, xuất phát từ nhu cầu của thị trường và cần một NH để phục vụ riêng cho ngành xây dựng” - ông Danh nói.

Để làm được điều này, khoảng 5 năm trước, Thiên Thanh đã kiến nghị với Bộ Xây dựng cho phép thành lập một NH chuyên về xây dựng nhưng thời điểm đó Thống đốc NH Nhà nước chưa đồng ý. Do đó, khi NH Nhà nước kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp vào quá trình tái cơ cấu các NH yếu kém, Thiên Thanh đã chọn NH Đại Tín (Trust Bank) - tên gọi trước thời điểm tháng 5-2013 của NH Xây dựng để tái cấu trúc.

“Tôi đoán là các NH yếu kém thì rất khó khăn, đặc biệt là nợ xấu. Tôi biết nợ xấu rất rõ nhưng suy nghĩ hơi chủ quan là mình có thể kêu gọi các doanh nghiệp trong ngành xây dựng tham gia vào tái cơ cấu nhưng có một số bất đồng giữa nhóm cổ đông cũ và mới. Với đề án phục vụ cho ngành xây dựng, việc một nhà sản xuất và phân phối như chúng tôi vươn lên thành nhà tổ chức rồi tham gia lĩnh vực NH là nỗ lực rất lớn. Một việc rất áp lực và chưa có tiền lệ ở Việt Nam, là tháo gỡ 50.000 tỉ đồng bằng hàng hóa qua hình thức NH cấp tín dụng và giám sát 100%” - ông Danh nói về gói 50.000 tỉ đồng.

Liên quan đến những sai phạm của ông Phạm Công Danh và ông Phan Thành Mai, theo tìm hiểu của chúng tôi, NH Xây dựng dưới thời hai ông này đã có nhiều sai phạm liên quan đến quá trình thuê trụ sở ở số 286 Tô Hiến Thành và 816 Sư Vạn Hạnh (quận 10, TP HCM), quá trình cho vay một số doanh nghiệp thua lỗ gây nguy cơ nợ xấu, ủy thác đầu tư và đầu tư cơ sở vật chất khi chưa được NHNN cho phép… Ông Danh thừa nhận một số sai phạm trong quá trình điều hành NH nhưng không lớn so với chiến lược của ban lãnh đạo. “Có sai sót nhưng không đáng kể so với chiến lược của chúng tôi, và bản chất vấn đề chúng tôi không có lợi gì” - ông Danh giải thích về sai phạm trong quá trình thuê trụ sở cho NH Xây dựng ở 2 địa chỉ trên, đồng thời cho biết đang khắc phục cũng như chờ ý kiến từ phía Tổ giám sát, NH Nhà nước và sẽ tuân thủ yêu cầu của NH Nhà nước.