Nạn nhân của phong trào 'đả hắc' kể tội Bạc Hy Lai

Lý Quân hỏi: "Trông tôi có giống ông trùm xã hội đen không?". Hiện ông làm việc tại một nhà hàng của người Hoa ở nước ngoài. Ảnh: Asahi Shimbun

Một buổi chiều nắng nóng ở thành phố của một đất nước Đông Nam Á, một người đàn ông to béo, khuôn mặt tròn trịa, mặc áo phông và quần soóc đứng chờ đợi đầy lo lắng ở hành lang khách sạn. Ông nhìn trước ngó sau xem có ai theo dõi mình hay không.

Người đàn ông đó là Lý Quân (Li Jun), 46 tuổi, người mà phương tiện truyền thông ở Trùng Khánh gọi là "trùm xã hội đen". Lý trở thành mục tiêu chính trong chiến dịch "đả hắc", diệt trừ tội phạm có tổ chức trong thành phố.

"Xin lỗi đã bắt ngài phải đi xa như thế này", Lý nói bằng giọng cao vút, đặc trưng của người miền nam Trung Quốc và bắt mạnh cả hay tay khi gặp phóng viên.

Lý bị cảnh sát Trung Quốc truy nã với hàng chục tội danh gồm mại dâm có tổ chức, cho vay nặng lãi, gian lận hợp đồng, gian lận thầu và hối lộ. Cảnh sát treo thưởng 10.000 Nhân dân tệ (1.500 USD) cho tính mạng của Lý.

Lo lắng sẽ bị cảnh sát Trùng Khánh tìm thấy, người đàn ông chạy trốn đồng ý phỏng vấn với điều kiện không công khai thời gian và địa điểm cuộc gặp. Buổi phỏng vấn được sắp xếp qua một nhân vật thứ ba và thay đổi kế hoạch nhiều lần.

Năm 1989, Lý nghỉ hưu và rời khỏi quân ngũ. Sau đó, ông vay tiền của người quen để mở một cửa hàng kinh doanh tổng hợp. Công việc làm ăn phát đạt và Lý có đủ tiền để mở công ty bất động sản năm 1996.

Chỉ trong 10 năm, tài sản của công ty đã đạt 4 tỷ Nhân dân tệ (628 triệu USD) và lọt vào top 50 công ty cổ phần lớn nhất Trùng Khánh. Là một ông chủ tư nhân, Lý trở thành người giàu thứ hai ở Trùng Khánh.

Theo Lý thì ông dùng tiền để giúp đỡ người khác. Trong 6 năm, ông quyên góp 2,4 triệu tệ (377.000 USD) cho làng quê nghèo khó của mình ở tỉnh Hà Bắc và 600.000 tệ (gần 100.000 USD) cho nhà thờ vì ông là người theo đạo.

Tuy nhiên, chiến dịch "đả hắc" do cựu bí thư thành ủy Bạc Hy Lai khởi xướng không chỉ tiêu diệt các quan chức tham nhũng mà còn nhắm đến các doanh nhân thành đạt.

Lý bị cảnh sát triệu tập tháng 8/2009, thẩm vấn về việc mua 440.000 m2 đất quân sự để xây chung cư cao tầng. Các nhà điều tra cũng tra hỏi Lý về việc chậm trả tiền đất 6 tháng. Ngoài những nghi ngờ về gian lận và can thiệp vào quá trình đấu thầu, họ buộc tội ông câu kết với "xã hội đen".

Lý bị thẩm vấn nhiều lần, lần nào ông cũng cầm hàng tập hồ sơ, trong đó có các hợp đồng ký với phía quân đội, nhấn mạnh đây chỉ là những hợp đồng bình thường và hợp pháp. Về việc chậm thanh toán, Lý cho biết không làm gì sai và việc chậm trễ là do gặp trục trặc trong kinh doanh.

Tuy nhiên nhà chức trách bác bỏ những lời giải thích của Lý và xử tù ông vào cuối năm 2009. Sau đó, chiến thuật thẩm vấn tàn nhẫn bắt đầu.