M&A nông nghiệp đâm chồi

Nhà đầu tư đi săn

Cuộc chiến giành công ty sản xuất các sản phẩm làm từ sữa lâu đời nhất của Úc - Warrnambool Cheese & Butter Factory Co. - đã phần nào cho thấy sức nóng của thị trường này. Cuối tháng 10 vừa qua, Saputo Inc., tập đoàn chế biến sữa lớn nhất Canada, đã ra giá 448 triệu đô la Úc (tương đương 426 triệu USD) để mua lại Warrnambool. Mức giá này cao hơn cả giá đề nghị của 2 công ty Úc là Bega Cheese Ltd. và Murray Goulburn Co-operative Co.

Ngày 29.10, Lion Co., một công ty có trụ sở đặt tại Sydney thuộc tập đoàn Nhật Kirin Holdings, cũng gia nhập cuộc chơi khi mua lại 9,9% cổ phần của Warrnambool với mức giá trung bình 9,19 đô la Úc/cổ phiếu, cao hơn cả giá đề nghị mua lại của Saputo. Tuy nhiên, theo một nguồn tin thân cận với Lion, Công ty không có ý định mua lại Warrnambool nhưng muốn duy trì mối quan hệ tốt với Warrnambool vì đây là một nhà cung cấp quan trọng của Lion.

Tính từ đầu năm đến nay, giá trị các thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) tại Australasia (gồm Úc, New Zealand và các đảo cận kề trên Thái Bình Dương) đã lên tới 1,37 tỉ USD, theo tổ chức cung cấp dữ liệu Dealogic. Con số này thấp hơn mức kỷ lục 3,17 tỉ USD của năm 2010. Tuy nhiên, theo Dealogic, con số 1,37 tỉ USD của năm nay không bao gồm thương vụ thâu tóm GrainCorp (Úc) trị giá 3 tỉ USD của Archer Daniels Midland, vì Archer Daniels Midland lần đầu tiên ra giá mua lại GrainCorp là vào năm ngoái.

Sự hứng thú của nhà đầu tư đối với các tài sản nông nghiệp, lương thực thực phẩm cũng có thể được thấy qua diễn biến giá cổ phiếu của các công ty niêm yết ngành này. Giá cổ phiếu của Synlait Milk (New Zealand), chẳng hạn, đã tăng tới hơn 67% kể từ khi niêm yết vào tháng 7.2013. Hồi tháng 10, Giám đốc Điều hành John Penno của Synlait Milk cùng một nhóm công ty, trong đó có Shanghai Pengxin Group Co. (Trung Quốc) đã đề nghị được mua lại Synlait Farms Ltd với giá 70,8 triệu USD.

Các công ty sữa niêm yết khác cũng tận hưởng niềm vui từ việc giá cổ phiếu tăng mạnh. Giá cổ phiếu tại Freedom Foods Group Ltd đã tăng gấp hơn 3 lần kể từ đầu năm đến nay trong khi giá cổ phiếu của Bega Cheese tăng hơn gấp đôi.

Desmond Sheehy, đồng sáng lập Duxton Asset Management, cho biết nhiều nhà đầu tư đã thấy được tiềm năng của ngành nông nghiệp Úc và đang tìm kiếm cơ hội để nhảy vào. Công quản lý quỹ của ông cũng không ngoại lệ. Khoảng 25% giá trị tài sản do Duxton Asset Management quản lý là rót vào các tài sản liên quan đến ngành lương thực thực phẩm Úc như các vườn táo, nông trại sữa và sản xuất ngũ cốc.

Nhu cầu mạnh từ châu Á

Khi được hỏi về lý do mua lại Warrnambool, Saputo cho biết thâu tóm Warrnambool sẽ có thể giúp Công ty xuất hàng sang châu Á từ Úc hơn là từ Argentina. Dĩ nhiên, Saputo không phải là công ty duy nhất tính bài toán này. “Các tài sản nông nghiệp ở Úc và New Zealand đang thu hút nhiều sự chú ý hơn bao giờ hết khi nhu cầu ngày càng tăng mạnh tại châu Á đối với lương thực thực phẩm, đặc biệt là các sản phẩm chất lượng cao”, Sam Prentice, đứng đầu bộ phận tiêu dùng và bán lẻ tại công ty tư vấn Rothschild Australia, nhận xét. Rothschild Australia là đơn vị tư vấn cho Saputo trong thương vụ mua lại Warrnambool.

Theo ông David Williams, Giám đốc Điều hành Kidder Willams, một tổ chức tư vấn doanh nghiệp của Úc chuyên về nông nghiệp, lương thực thực phẩm, việc châu Á đang ngày càng giàu có hơn và người dân tại đây quan tâm hơn đến chất lượng thực phẩm sẽ thúc đẩy hoạt động đầu tư vào ngành này.

“Tôi cho rằng sẽ ngày càng có nhiều hoạt động M&A hoặc sẽ có các dòng vốn cực lớn chảy vào các công ty để có thể xây dựng cơ sở hạ tầng phụ trợ nhằm hỗ trợ tăng trưởng của các lĩnh vực như các sản phẩm làm từ sữa, đường, rau quả, thịt bò”, ông nói.

Nổi bật nhất trong số các quốc gia châu Á là Trung Quốc, một thị trường tiêu thụ cực lớn đối về lương thực thực phẩm. Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Úc dự kiến nhập khẩu lương thực thực phẩm của Trung Quốc sẽ tăng gấp 7 lần từ mức 50 tỉ USD của năm 2007 lên 360 tỉ USD vào năm 2050. Trong khi đó, theo báo cáo của Tổ chức Lương Nông và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, trong 10 năm tới, Trung Quốc sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào ngũ cốc, các loại hạt có dầu và thịt nhập khẩu. Và việc này sẽ càng làm giá cả lương thực tăng cao và thúc đẩy các thương vụ thâu tóm trong lĩnh vực nông nghiệp trên toàn cầu.

Cũng theo báo cáo này, nhập khẩu ngũ cốc thô (chủ yếu để làm thức ăn gia súc) tại Trung Quốc dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2022. Nhập khẩu đậu nành sẽ tăng 40% (Trung Quốc hiện đã là nhà nhập khẩu đậu nành lớn nhất thế giới), trong khi nhập khẩu thịt, đặc biệt là thịt bò, sẽ tăng gần gấp đôi. “Việc cung cấp đủ lương thực cho người dân Trung Quốc trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế nhanh và các nguồn lực có giới hạn là một thách thức rất lớn. Tăng trưởng tiêu thụ của Trung Quốc sẽ qua mặt cả tăng trưởng sản xuất”, báo cáo viết.

Đáng chú ý là Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đang rất quan tâm đến an toàn thực phẩm và đang đưa ra các quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.

Nắm bắt nhu cầu lương thực của Trung Quốc và các quốc gia châu Á khác, các doanh nghiệp Trung Quốc đã tham gia tích cực vào cuộc đua này. Theo Economist Intelligence Unit, giá trị các thương vụ thâu tóm ở nước ngoài của Trung Quốc trong lĩnh vực nông nghiệp, lương thực, thực phẩm đã vượt 9 tỉ USD trong giai đoạn từ năm 2010 đến tháng 9.2013. Trong đó, các tài sản nông nghiệp tại Úc đã được Trung Quốc đặc biệt quan tâm. Ông David Thorn, đứng đầu bộ phận ngân hàng tổ chức châu Á của National Australia Bank, cho biết ngân hàng của ông đang tham gia nhiều thương vụ đầu tư tiềm năng của Trung Quốc vào ngành nông nghiệp, lương thực, thực phẩm của Úc.

“Các tập đoàn nông nghiệp, lương thực thực phẩm của Trung Quốc sẽ đóng một vai trò ngày càng lớn trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, không chỉ ở Trung Quốc mà còn ở khắp châu Á”, ông Thorn dự báo.