Doanh nhân Sonny Vũ: Hai lần bỏ ngang nghiên cứu sinh tiến sĩ MIT và 3 lần khởi nghiệp

Doanh nhân Sonny Vũ. Nguồn ảnh: Internet.

Bỏ học để khởi nghiệp

Sonny Vu, tên tiếng Việt đầy đủ là Vũ Xuân Sơn, sinh năm 1973 ở Long Xuyên. Anh rời Việt Nam cùng gia đình năm 1979. Vũ Xuân Sơn tốt nghiệp bằng đôi về toán học và ngôn ngữ học tại ĐH Illinois nhánh Urbana-Champaign.

Có lẽ do “máu kinh doanh” luôn căng tràn nên đang làm nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT-Mỹ), Vũ Xuân Sơn bỏ dở việc học để khởi nghiệp nhưng nhanh chóng thất bại. Chia sẻ về lý do khởi nghiệp, anh cho biết: "Năm đó mới 22 tuổi, tôi rất thích làm startup vì trong lớp có hơn một nửa cũng làm vậy. Với cá tính của mình và môi trường đó, tôi mà không làm mới lạ".

Khởi nghiệp không thành công, năm 1996, Sơn quay lại làm kỹ sư phần mềm cho Microsoft lần thứ 2 (trước đó đã làm Microsoft năm 1993). Tuy nhiên, công việc tại công ty phần mềm lớn nhất thế giới không đủ thách thức với chàng trai này và anh lại bỏ việc để về MIT học tiếp.

Tuy nhiên, thêm một lần nữa Sơn lại bỏ ngang việc học tại MIT để lập startup có tên FireSpout, cùng với một người bạn Ấn Độ (Sridhar Iyengar) biết nhau từ hồi trung học và là bạn cùng ký túc xá thời đại học. Đây là công ty về phần mềm xử lý ngôn ngữ, có thể coi như một trong những giải pháp xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) đầu tiên trên thế giới, dù ở mức rất sơ khai.

“Đó là một bước khởi đầu ngu xuẩn. Mình đã đổ bao nhiêu tiền vào đó. Có điều công nghệ này đã bán được”, Sơn chia sẻ về “đứa con” đầu lòng của mình. Anh bán công nghệ FireSpout cho một tập đoàn lớn năm 2001, sau khi đã hoàn tất luận án tiến sĩ về ngôn ngữ học ở MIT.

Bán FireSpout, Sơn lại cùng người bạn đại học cũ là Sridhar Iyengar lập Công ty AgaMatrix. “Điều trớ trêu là công ty thành lập vào tháng 10/2001, ngay sau sự kiện 11/9 chấn động nước Mỹ và thế giới”, Sơn kể. Còn Sridhar nhớ lại vào thời điểm đó việc huy động vốn cực kỳ khó, nhưng bù lại có rất nhiều người giỏi sẵn sàng làm việc với mức lương thấp hơn trước đó. Sau những chật vật “đầu tiên”, sự kết hợp giữa Sridhar chuyên sâu về cảm ứng sinh học và phụ trách chế tạo sản phẩm cùng với Sơn phụ trách phát triển kinh doanh đã đưa AgaMatrix cất cánh. Sản phẩm nổi bật của công ty này là thiết bị theo dõi lượng đường máu ở bệnh nhân tiểu đường. Ngày nay, AgaMatrix với 150 con người ở Boston (Mỹ) và 300 nhân viên khác ở châu Á có doanh thu hằng năm gần 100 triệu USD.

Nhưng đến năm 2011, Sơn tiếp tục rời khỏi vị trí quản lý AgaMatrix, dù vẫn là cổ đông lớn, để thành lập công ty của riêng mình - Misfit Wearables. Đồng sáng lập cùng anh vẫn là người bạn nhập cư gốc Ấn Sridhar và John Sculley - cựu tổng giám đốc của tập đoàn máy tính Apple và nước giải khát Pepsi. Misfit Shine - được chế tạo tại Hàn Quốc bằng vật liệu nhôm máy bay, với kích thước và hình dáng gần như đồng xu, có thể gắn vào bất cứ chỗ nào trên cơ thể và không thấm nước - là sản phẩm đầu tay của công ty. Thiết bị này cũng có thể kết nối với máy tính của bác sĩ để giúp bác sĩ theo dõi và có lời khuyên kịp thời đối với người sử dụng. Sơn cho biết chỉ trong một tuần, có đến 6 sản phẩm chăm sóc sức khỏe tương tự được ra mắt, cạnh tranh vì thế rất khốc liệt. Nhưng anh hoàn toàn tự tin với sản phẩm của mình.

Sơn không ngần ngại nói rằng làm ông này ông kia ở những tập đoàn đa quốc gia chưa bao giờ là điều anh mong ước. “Tự mình tạo ra những sản phẩm tuyệt vời cho người tiêu dùng” là lý tưởng sống của anh. Bên cạnh Sridhar sẵn sàng hỗ trợ anh về kỹ thuật cảm ứng sinh học, John Sculley và Vinod Khosla - người đồng sáng lập công ty chuyên về mạng máy tính Sun Microsystems - là những người thầy thường cho anh các lời khuyên bổ ích.

Sonny Vũ là một doanh nhân gốc Việt nổi tiếng ở thung lũng Silicon. Nguồn ảnh: Internet.

Bán thành công startup với giá 260 USD

Trên con đường sự nghiệp của mình, Sonny Vũ đã may mắn tiếp cận được một số nhà đầu tư cùng chia sẻ tầm nhìn đó. Sau lần gọi vốn đầu tiên, hơn 8,5 triệu USD đã được đóng góp từ các nhân vật có tiếng tăm như John Sculley (cựu Tổng Giám đốc của Pepsi và Apple), Vinod Khosla (nhà sáng lập Sun Microsystems), Peter Thiel (nhà sáng lập Paypal), Brian Singerman (nhà sáng lập iGoogle) và quỹ đầu tư mạo hiểm Founders Fund.

Thế nhưng, đối với ông, người gây ảnh hưởng lớn nhất là John Sculley. Đây là nhân vật đã tạo ảnh hưởng sâu sắc nhất đối với anh về năng lực quản trị doanh nghiệp, đầu tư, dẫn dắt và truyền cảm hứng cho các doanh nhân khởi nghiệp.

Không những thế, Sonny Vũ đã cùng cựu Tổng Giám đốc Tập đoàn máy tính Apple, John Sculley và một người bạn gốc Ấn thành lập nên công ty Misfit Wearables.

“Sculley là người có thể kể câu chuyện hay nhất về cách giải quyết các vấn đề y tế dựa vào sáng tạo kỹ thuật, cùng cách tạo thương hiệu cho các dịch vụ y tế”, Sonny Vũ nhận xét.

Sau này, Misfit Wearables cực kỳ thành công dưới sự điều hành của ông Sơn và vợ là bà Lê Diệp Kiều Trang. Năm 2015, hãng đồng hồ Fossil Group đã đồng ý mua lại công ty chuyên sản xuất vòng đeo thể thao Misfit với khoản hợp đồng trị giá 260 triệu USD.

Sau thương vụ này, nhà sáng lập và CEO của Misfit, Sonny Vu sẽ đảm nhận vai trò Giám đốc công nghệ (CTO) tại Fossil Group. Với lịch sử lâu đời, Fossil Group hiện đang sản xuất đồng hồ cho các thương hiệu như ADIDAS, DKNY, Burbery, Emporio Armani và Michael Kors. Khi về tay Fossil, Misfit sẽ được gia tăng đáng kể sức mạnh thương hiệu và mở rộng phạm vi người dùng so với hiện nay.

"Với thương vụ mua lại Misfit, Fossil Group sẽ ở vào vị trí đặc biệt để dẫn đầu sự hội tụ của kiểu dáng và công nghệ để trở thành cánh cổng thời trang tới lĩnh vực thiết bị đeo thông minh và thiết bị kết nối hiện đang tăng trưởng mạnh", CEO của Fossil Group, Kosta Kartsotis khẳng định.

Sau khi bán Misfit cho Fossil Group với giá 260 triệu USD, Sơn trở thành Giám đốc công nghệ của tập đoàn này.

Vợ chồng doanh nhân Vũ Xuân Sơn (Sonny Vũ) và Lê Diệp Kiều Trang. Nguồn ảnh: Internet.

Thời gian gần đây, cặp vợ chồng này tiếp tục một hành trình mới khi sáng lập quỹ đầu tư Alabaster và điều hành startup Arevo (Mỹ) – doanh nghiệp duy nhất trên thế giới sở hữu công nghệ sản xuất sản phẩm bằng phương pháp in 3D với nguyên liệu sợi cacbon. Arveo dự kiến cũng sẽ đầu tư nhà máy in 3D tại Khu công nghệ cao TP HCM.

Vũ Xuân Sơn cho biết: "Khi tìm hiểu sâu về Arevo, tôi thấy họ sở hữu công nghệ rất mới và thị trường cho nó cũng có tiềm năng phát triển lớn nên đồng ý tham gia". Trước khi trở thành CEO, anh là cố vấn cho 2 nhà sáng lập, đồng thời là một nhà đầu tư của Arevo.

Năm 2020, vào giữa lúc đại dịch Covid-19 đang bùng phát rất mạnh, Vũ Xuân Sơn cùng vợ vẫn quyết định giới thiệu sản phẩm đầu tiên của Arevo –Superstrata, chiếc xe đạp bằng công nghệ in 3D, có khung bằng sợi carbon nguyên khối đầu tiên trên thế giới. Giới thiệu Superstrata với hình thức gọi vốn crowdfunding trên Indiegogo, Arevo đã thu về hơn 7 triệu USD qua việc bán trước hơn 3.000 chiếc và trở thành một hiện tượng kiểu "Tesla của ngành xe đạp".

Việc đạt được kỷ lục với crowdfunding ngay trong đại dịch Covid-19 giúp Sơn tiến hành một kế hoạch tham vọng khác: đưa nhà máy sản xuất in 3D bằng sợi carbon lớn nhất thế giới về Việt Nam. Tháng 8/2020, 2 vợ chồng Sơn – Trang từ Mỹ về Việt Nam và thực hiện làm các thủ tục xin phép mở nhà máy tại TP.HCM từ khu cách ly.

Cuối tháng 1/2021, Lê Diệp Kiều Trang thay mặt Arevo nhận giấy phép đầu tư xây dựng nhà máy in 3D bằng sợi carbon lớn nhất thế giới tại Việt Nam. Chia sẻ với Trí thức trẻ trước đó, Vũ Xuân Sơn cho biết: "Trên thế giới cũng chưa từng có máy in sợi carbon 3D lớn và nhiều máy như vậy nên nhà máy của mình đương nhiên là lớn nhất thế giới rồi”