Nhu cầu hiện hữu
Nếu không sớm có chính sách trợ giúp, doanh nghiệp khó tham gia xây nhà cho thuê giá thấp. Ảnh: Bảo Anh |
Theo báo cáo phân tích số liệu tổng điều tra dân số và nhà ở Việt Nam năm 2009 của bộ Xây dựng, cả nước còn 11.458 hộ gia đình chưa có nhà ở, trong đó, tại khu vực đô thị, số hộ không có nhà ở khoảng 4.502 hộ, chiếm 0,67%; tại nông thôn, tỷ lệ này chiếm khoảng 0,45%, tương đương khoảng 6.956 hộ.
Mới đây, bộ Xây dựng đã đề xuất với Chính phủ cần đẩy mạnh phát triển loại hình nhà ở cho thuê. Theo đó, các doanh nghiệp được Nhà nước hỗ trợ về đất, tài chính, cơ sở pháp lý. Những chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản (BĐS) đánh giá đây là một thị trường mang lại lợi nhuận rất lớn, thậm chí lớn hơn đầu tư cho thuê các căn hộ cao cấp.
Theo tính toán của các chuyên gia tài chính, nếu lấy giá thành xây dựng, cộng với lợi nhuận bình thường (từ 2 – 5%, lợi nhuận đầu tư BĐS có thể cao, nhưng cũng không cao hơn 10%), thì mức giá 5 triệu đồng/m2 là chấp nhận được; cộng với chi phí dịch vụ phân phối, cộng chi phí khác thêm khoảng 25%, thì giá thành căn hộ chung cư (trung bình mười tầng) khoảng 7,5 triệu đồng/m2. Như vậy, một căn hộ 50m2 có giá trị khoảng 400 triệu đồng là có thể phù hợp với nhiều đối tượng trong xã hội. Nếu đem căn hộ đó cho thuê với giá 5 triệu đồng trở lại, chẳng bao lâu, nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận.
Ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch hiệp hội BĐS TP.HCM, nhận định: “Lâu nay, nhiều người dân thích mua căn hộ để sở hữu hơn là thuê. Nhưng hiện nay, thói quen này đang thay đổi dần và nhu cầu thuê nhà ở rất lớn, nhất là những người trẻ, độc thân, những người ở các địa phương khác đang sinh sống, làm việc tại thành phố. Những năm gần đây, đã có một số doanh nghiệp xây căn hộ cho thuê, nhưng số lượng chưa nhiều và chủ yếu nhắm vào thị phần căn hộ cho thuê cao cấp, giá từ 20 triệu đồng/căn hộ/tháng trở lên. Trong khi đó, nhà cho thuê dành cho người thu nhập trung bình, thu nhập thấp với mức giá từ 3 – 5 triệu đồng, chưa có nhiều đơn vị quan tâm. Nếu áp dụng theo mô hình phổ biến trên, Việt Nam sẽ có những khu nhà cho thuê khang trang, có đầy đủ tiện ích, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội hoàn chỉnh. Căn hộ cho thuê khoảng 50m2, với mức giá từ 2 – 5 triệu đồng/tháng, chắc chắn sẽ được nhiều người thuê nhà dài hạn chứ không mua”.
Thiếu điều kiện ưu đãi
Tuy nhiên, đó mới chỉ là lý thuyết, bởi vì trên thực tế có rất nhiều nguyên nhân khiến các doanh nghiệp chưa thể đầu tư vào thị trường căn hộ cho thuê giá thấp.
Hiện nay, các doanh nghiệp chủ yếu chỉ đầu tư vào thị trường căn hộ rồi bán luôn nhằm thu hồi vốn nhanh và đầu tư vào các dự án khác, bởi lẽ, cái chính vẫn là vấn đề vốn. Nếu bỏ ra một khoản tiền lớn rồi xây nhà cho thuê để thu về mỗi tháng từ 2 – 5 triệu đồng/căn thì phải mất mấy chục năm, doanh nghiệp mới thu hồi được vốn. Giám đốc một công ty BĐS ở TP.HCM, dự báo khoảng năm năm tới, thị trường nhà cho thuê sẽ rất sôi động. Tuy nhiên, theo ông này, đầu tư một dự án nhà cho thuê phải vài chục năm sau mới thu hồi vốn. Nếu vốn doanh nghiệp không mạnh, phải vay ngân hàng xây nhà cho thuê, thì sẽ đẩy giá cho thuê tăng cao, dự án không hiệu quả.
Nhà cho thuê không chỉ giải quyết được nhu cầu nhà ở trong bối cảnh thu nhập của người dân hiện nay, mà còn tham gia điều tiết giá nhà, bình ổn giá đất. Vì vậy, cần phải có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư phát triển phân khúc nhà cho thuê. Hiện nay, nhà nước mới chỉ có chính sách về xây dựng nhà ở xã hội cho thuê, hoặc cho thuê mua, còn chính sách về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà cho thuê thương mại vẫn chưa có. Do đó, để có thể xã hội hoá vấn đề này, Nhà nước và doanh nghiệp phải cùng làm. Theo các chuyên gia, với việc Nhà nước cho thuê đất sạch, doanh nghiệp trả tiền thuê đất theo từng năm; phương án này sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí mua đất, giảm chi phí giải phóng mặt bằng, mà chỉ phải bỏ ra chi phí xây dựng và quản lý. Bên cạnh đó, Nhà nước cũng cần có chính sách tín dụng cho doanh nghiệp vay đầu tư xây dựng nhà cho thuê.