VnDirect: Doanh nghiệp bất động sản phải trả nợ 20.071 tỷ đồng trái phiếu bất động sản trong quý 4

Phát hành riêng lẻ suy giảm khi chờ đợi Nghị định sửa đổi 153/NĐ-CP/2020

Theo VnDirect, tổng giá trị TPDN phát hành trong quý 3/2022 đạt mức 60.635 tỷ đồng, giảm mạnh 50,5% so với quý trước, giảm mạnh 70,9% so với cùng kỳ (svck). Tỷ lệ phát hành thành công đạt 98,9%. Trong đó, tỷ lệ trái phiếu phát hành riêng lẻ và công chúng lần lượt là 97,4% và 2,6%.

Ảnh minh hoạ.

Trong quý 3, có 42 doanh nghiệp (DN) phát hành tổng cộng 59.032 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ, giảm mạnh 51,7% so với quý trước, và giảm 71,1% svck. Các DN có giá trị phát hành (GTPH) trái phiếu riêng lẻ lớn nhất trong quý đều là các ngân hàng, bao gồm: Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (6.867 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Phương Đông (6.600 tỷ đồng) và Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (4.210 tỷ đồng).

Trong khi đó, 1.603 tỷ đồng TPDN được phát hành ra công chúng, tăng 434,4% so với quý trước cũng như so với mức nền thấp năm ngoái, chủ yếu cũng tập trung ở nhóm các ngân hàng TMCP.

Trong quý 3, Tài chính – Ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 82,5% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ, tương đương 48.683 tỷ đồng (giảm 39,5% so với quý trước, giảm 37,9% svck). Ngoài 3 Ngân hàng có giá trị phát hành lớn nhất kể trên, các tổ chức tài chính khác có giá trị phát hành lớn nhất bao gồm: Ngân hàng TMCP Á Châu (3.800 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Phát triển TPHCM (3694 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Quân Đội (3630 tỷ đồng),...

Bất động sản chiếm tỷ trọng 13,7% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ, tương đương 8.091 tỷ đồng (giảm mạnh 45,9% so với quý 2/2022, giảm 90,9% svck). Các doanh nghiệp bất động sản có phát hành riêng lẻ nhiều nhất trong quý bao gồm: CTCP Đầu tư và Phát triển Du lịch Phú Quốc (2.285,6 tỷ đồng) và CTCP Fuji Nutri Food (1.000 tỷ đồng).

Theo VnDirect, Tập đoàn đa ngành chứng kiến sự sụt giảm mạnh nhất về giá trị phát hành riêng lẻ với khoản 1.500 tỷ đồng (giảm 89,5% so với quý 2/2022), chỉ có CTCP Tập đoàn Masan phát hành trong quý này.

Các ngành khác chiếm 1,3% tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ trong quý, tương đương 758 tỷ đồng (giảm 94,0% so với quý trước). Đáng chú ý có: CTCP Sản xuất và Kinh doanh Vinfast phát hành 300 tỷ đồng với kì hạn 3 năm và Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo phát hành 290 tỷ đồng với kì hạn 5 năm.

Áp lực trái phiếu đáo hạn gia tăng từ quý 4/2022

Theo VnDirect, tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong quý 4/2022 đạt mức 58.840 tỷ đồng, (-9,1% so với quý trước; +87,7% svck). Trong đó, tỷ lệ TPDN đáo hạn của ngành Bất động sản, Tài chính – Ngân hàng, Khác lần lượt là 34,1%, 32,9% và 33,0%.

Thống kê củaVnDirect chỉ bao gồm các đợt phát hành TPDN riêng lẻ từ năm 2019 tới nay và không bao gồm các DN phát hành đã thực hiện mua lại trái phiếu trước thời gian đáo hạn. Chúng tôi ước tính có khoảng 142.200 tỷ đồng TPDN đã được mua lại trong 9T22.

Theo VnDirect, trong quý 4, Bất động sản (BĐS) tiếp tục là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 34,1% tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riếng lẻ trong quý, tương đương 20.071 tỷ đồng (-40,3% so với quý Q3/22, +65,2% svck). Các DN BĐS có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý 4 bao gồm CTCP Bách Hưng Vương (2.980 tỷ đồng)...

Tài chính – Ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn thứ hai với 32,9% tổng giá trị đáo hạn trong quý 4/2022, tương đương 19.365 tỷ đồng (-19,4% so với quý 3/2022, +130,1% svck). Các tổ chức tài chính có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý 4/2022 gồm: Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (4.500 tỷ đồng), Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (3.000 tỷ đồng) và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (1.950 tỷ đồng).

Các ngành khác chiếm 33,0% tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong quý 4/2022, đạt 19.404 tỷ đồng (+175,8% so với quý 3/2022, +80,0% svck). Các DN ngoài nhóm BĐS và Tài chính - Ngân hàng có giá trị đáo hạn cao nhất gồm: CTCP TNHH Sản xuất và Kinh Doanh Vinfast (9.010 tỷ đồng), CTCP Wealth Power (2.880 tỷ đồng) và CTCP Tập đoàn Sovico (2.100 tỷ đồng).

Thị trường TPDN có thể tiếp tục trầm lắng trong một vài quý tới

VnDirect cho rằng sự kiện điều tra lãnh đạo Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị bắt gần đây do những sai phạm trong phát hành TPDN thể hiện những nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc làm trong sạch thị trường vốn.

Bên cạnh đó, qua nhiều lần dự thảo thì vào ngày 16/9/2022, Nghị định 65/2022/NĐ-CP bổ sung sửa đổi cho Nghị định 153 về chào bán trái phiếu riêng lẻ đã chính thức được ban hành. Điều này là một điểm tích cực đối thị trường vốn trong dài hạn vì Nghị định 65 tuy mang định hướng thắt chặt hơn so với nghị định cũ nhưng cũng đã nới lỏng hơn ở một số quy định so với những dự thảo được lấy ý kiến trước đó.

Tuy nhiên, VnDirect cho rằng các thành viên thị trường (DN phát hành, DN tư vấn và nhà đầu tư) cần thời gian để điều chỉnh cho phù hợp với những quy định mới. Vì vậy, thị trường TPDN nhiều khả năng sẽ tiếp tục trầm lắng trong một vài quý tới.

Về phía cung, VnDirect cho rằng tổng giá trị phát hành TPDN có thể phục hồi trở lại từ nửa cuối năm 2023. Nghị định 65 mới cho phép các DN được phát hành TPDN với mục đích cơ cấu nợ. VnDirect cho rằng đây là một trong những điểm trọng yếu theo hướng nới lỏng hơn, giúp các doanh nghiệp với mục đích tái cơ cấu nợ (theo đúng quy định) vẫn có thể tiếp cận được với kênh phát hành TPDN.

Về phía cầu, VnDirect cho rằng số lượng nhà đầu tư (NĐT) chuyên nghiệp đủ điều kiện sẽ sụt giảm trong ngắn hạn.