VnDirect: Đà tăng của lãi suất tiền gửi có thể chậm lại trong nửa đầu năm 2023

Câu hỏi đắt giá nhất trong năm 2023: Khi nào thì các ngân hàng trung ương sẽ ngưng thắt chặt các điều kiện tài chính?

Trong báo cáo cập nhật vĩ mô mới phát hành, Công ty Chứng khoán VnDirect cho rằng đây sẽ là câu hỏi trọng yếu của giới đầu tư trong năm 2023. Câu trả lời phần lớn phụ thuộc vào khả năng ngân hàng trung ương (NHTW) các nước có thể đưa tỷ lệ lạm phát về mức chấp nhận được hay không.

Hiện có khá nhiều dự báo trái chiều về việc khi nào lãi suất sẽ đạt đỉnh, VnDirect cho rằng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ dừng lại sau khi đưa lãi suất lên mức 5% trong khoảng nửa đầu năm 2023 và có thể đợt cắt giảm nhẹ 25 điểm cơ bản sẽ rơi vào quý 1/2024. Theo các diễn biến trong quá khứ, xác suất đợt giảm lãi suất đầu tiên thường xảy ra cách lần tăng cuối cùng khoảng 7 tháng.

Rủi ro chủ yếu vẫn là lạm phát giảm song không thể xuống chấp nhận được, do đó các NHTW không còn sự lựa chọn nào khác ngoài tiếp tục biện pháp thắt chặt và không thể nới lỏng các điều kiện tài chính trong một sớm một chiều.

Xung lực tăng trưởng kinh tế sẽ chậm lại trong năm 2023

Theo dự báo từ VnDirect, Việt Nam sẽ đối mặt các thách thức do tăng trưởng xuất khẩu thấp, môi trường lãi suất cao, lạm phát thế giới vẫn ở mức cảnh báo, thanh khoản thắt chặt và gia tăng áp lực nợ xấu ở mảng bất động sản trong năm 2023.

“Chúng tôi nhận thấy động lực tăng trưởng kinh tế trong năm 2023 không nhiều, bao gồm: khôi phục du lịch quốc tế, đẩy nhanh giải ngân đầu tư công vào phát triển cơ sở hạ tầng và xu hướng chuyển đổi năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ”, theo các chuyên gia phân tích của VnDirect.

Theo đó, VnDirect dự báo, GDP 2023 tăng 6,7%, cao hơn so với mục tiêu 6,5% của Chính phủ, song thấp hơn mức ước tính 7,9% năm 2022. Ngoài ra, lộ trình mở cửa của Trung Quốc và gia tăng cạnh tranh FDI giữa các nước trong khu vực là những biến số quan trọng đối với triển vọng kinh tế trong thời gian tới.

Đà tăng của lãi suất tiền gửi có thể chậm lại trong nửa đầu năm 2023

VnDirect cho rằng lãi suất tiền gửi tiếp tục chịu áp lực tăng trong nửa đầu năm 2023 do (1) hạn chế thanh khoản trong bối cảnh khủng hoảng niềm tin trên thị trường TPDN, (2) nhu cầu huy động vốn của các ngân hàng tăng mạnh để đảm bảo các chỉ tiêu an toàn vốn cũng như đáp ứng nhu cầu vay tăng cao của nền kinh tế, và (3) tăng trưởng tiền gửi đã chậm hơn nhiều so với tăng trưởng tín dụng kể từ đầu năm 2022, do đó các ngân hàng phải tăng lãi suất huy động để thu hút thêm tiền gửi.

Tuy nhiên, VnDirect kỳ vọng lãi suất tiền gửi giảm nhẹ trong nửa cuối năm 2023 nhờ (1) áp lực tỷ giá giảm cho phép NHNN bơm thanh khoản vào hệ thống và ổn định mặt bằng lãi suất, (2) lạm phát trong nước được kiểm soát và đáp ứng mục tiêu của Chính phủ là giữ lạm phát trung bình năm 2023 dưới 4,5%, (3) Chính phủ xem xét ban hành các chính sách hỗ trợ và củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Do đó, VnDirect dự báo lãi suất huy động có thể tăng nhẹ 50 điểm cơ bản trong năm 2023, thấp hơn đáng kể so với mức tăng trên 200 điểm cơ bản trong năm 2022.

Theo VnDirect, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại có thể tăng lên mức 8,0-8,5%/năm (bình quân) vào cuối năm 2023.

Áp lực lên lãi suất và tỷ giá phần nào sẽ được giải tỏa từ giữa năm 2023

Cũng theo dự báo của VnDirect, sức mạnh đồng USD vẫn sẽ duy trì ở mức tương đối trong cả năm 2023.

Song VnDirect cho rằng, sự kết hợp giữa hai xu hướng Fed “bớt diều hâu” hơn từ giữa 2023 và dự trữ ngoại hối Việt Nam cải thiện sẽ chặn đà giảm giá của VND, đồng thời hé mở khả năng tỷ giá cuối năm 2023 sẽ giảm 1-2% (so với mức hiện tại).

Theo ước tính của VnDirect, dự trữ ngoại hối sẽ hồi phục lên mức 102 tỷ USD vào cuối 2023, từ mức ~89 tỷ USD hiện nay. Trước khả năng lộ trình thắt chặt của các NHTW sẽ chậm dần lại, và lạm phát trong nước vẫn đang trong tầm kiểm soát, VnDirect cho rằng Ngân hàng Nhà nước chưa cần nâng lãi suất điều hành trong thời gian tới.

Kỳ vọng VN-Index sẽ đạt 1.300-1.350 điểm trong nửa cuối 2023

Bước sang năm 2023, VnDirect cho rằng cả nền kinh tế cũng như thị trường chứng khoán sẽ có hai nửa diễn biến tương đối khác nhau.

Trong những tháng đầu năm 2023, VnDirect cho rằng nguyên nhân thị trường tăng phần lớn do định giá các tài sản đã quá hấp dẫn, song đà tăng sẽ khá mong manh và không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỷ giá và bài kiểm tra năng lực thanh toán cho TPDN đáo hạn vẫn còn đó.

Tuy nhiên, các chuyên gia của VnDirect tự tin hơn từ giữa 2023 và kỳ vọng đà tăng sẽ vững chãi hơn khi triển vọng nới lỏng dần sáng tỏ.

VnDirect cho rằng tín hiệu đạt đỉnh của cả lạm phát toàn cầu lẫn lãi suất của Mỹ sẽ kích thích khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm câu chuyện tăng trưởng cao từ những thị trường mới nổi. Ngoài ra, việc thất thế gần đây của các cổ phiếu công nghệ tại đã dẫn đến sự chuyển hướng đầu tư sang các hoạt động kinh doanh truyền thống, đây cũng là bản chất của thị trường chứng khoán Việt Nam, nơi ngân hàng, bất động sản, điện lực, tiêu dùng chiếm ưu thế về vốn hóa.

Theo đó, VnDirect dự báo Vn-Index sẽ quay trở lại mức 1.300 – 1.350 điểm, trên cơ sở lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết tăng 14% và định giá P/E 12 – 12,5 lần.