Viện kiểm sát nhân dân tối cao nói gì về việc đất thổ cư không phải là đất ở?

148.398 sổ đỏ ghi đất thổ cư

Trong Công văn số 18/KN-VKSTC gửi UBND tỉnh Quảng Nam, Viện kiểm sát nhân dân tối cao kiến nghị khắc phục vi phạm trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tuyến đường ven biển Đà Nẵng - Hội An, đoạn qua thị xã Điện Bàn (Quảng Nam) có rất nhiều sổ đỏ ghi là đất thổ cư

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam, trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) ghi loại “đất thổ cư” khá phổ biến trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, với 148.398 trường hợp.

Riêng thị xã Điện Bàn có 13 xã, phường có GCNQSDĐ cấp là “đất thổ cư” đối với thửa đất có diện tích lớn hơn hạn mức đất ở theo quy định, với tổng số GCNQSDĐ là 21.093 trường hợp.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam, nguyên nhân của việc cấp GCNQSDĐ nêu trên là vì khi cấp GCNQSDĐ theo Luật Đất đai năm 1993 và Nghị định số 64-CP ngày 15/10/1993 về giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sản xuất nông nghiệp, nhiều GCNQSDĐ ghi gộp “đất ở + vườn” thành “đất thổ cư” mà không tách riêng diện tích đất ở.

Do đó, diện tích đất thổ cư được cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Nam có nhiều trường hợp có diện tích lớn. Thậm chí có trường hợp đến 5.000-7.000 m2 đất thổ cư.

Trong khi đó, khi cấp lại GCNQSDĐ theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, việc xác định diện tích đất ở theo hạn mức thấp hơn diện tích đất thổ cư đã phát sinh nhiều khiếu nại, khiếu kiện do người dân và một số cơ quan chức năng cho rằng đất thổ cư là đất ở.

Chưa hết, cùng thời điểm Luật Đất đai năm 1993, việc ghi trong GCNQSDĐ cũng không thống nhất giữa các khu vực, đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Cụ thể, có nơi ghi “đất ở và đất vườn”, nhưng có nơi khác thì ghi đất “thổ cư” trên GCNQSDĐ.

Khi phát sinh khiếu kiện, quan điểm giải quyết của cơ quan tư pháp và cơ quan quản lý nhà nước về đất đai tại địa phương cũng có sự khác nhau trong việc áp dụng pháp luật về đất đai, khiến cho việc giải quyết vụ án phức tạp, kéo dài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Cấp sổ đỏ ghi “đất thổ cư” là sai quy định

Viện kiểm sát nhân dân tối cao cho rằng việc ghi trong GCNQSDĐ loại “đất thổ cư” với diện tích lớn hơn hạn mức đất ở như nêu trên do không tách loại đất ở với loại đất nông nghiệp (vườn, ao, chuồng trại) gắn liền với đất ở theo hiện trạng là không phù hợp với Luật Đất đai.

Đất thổ cư là đất gì?

Bên cạnh đó, Luật Đất đai cũng không có quy định nào xác định loại đất là “đất thổ cư”.

Việc ghi “đất thổ cư” trong GCNQSDĐ trước đây cũng làm phát sinh hệ lụy khiếu kiện, khiếu nại gia tăng. Trong đó có nguyên nhân chính là việc ghi gộp “đất ở và đất vườn” thành “đất thổ cư”.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao cho rằng tình trạng khiếu nại, khiếu kiện về “đất thổ cư” nổi lên trên địa bàn tỉnh Quảng Nam ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về đất đai, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Việc này cần được khẩn trương chấn chỉnh, bảo đảm việc cấp GCNQSDĐ xác định đúng hạn mức đất ở, diện tích đất vườn, đất khác theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013. Đồng thời chấm dứt việc cấp GCNQSDĐ ghi loại “đất thổ cư”.