Vì sao thế giới đang đổ xô mua vàng?

Giá vàng thế giới tăng 50% kể từ đầu năm – mức tăng mạnh nhất kể từ 1979. Ảnh: Bloomberg

Giá vàng toàn cầu đang trải qua đợt tăng mạnh nhất trong gần nửa thế kỷ, được thúc đẩy bởi hiện tượng mà các chuyên gia gọi là “FOMO mạ vàng” – nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội sinh lời trong bối cảnh lạm phát tăng và bất ổn kinh tế lan rộng.

Tính đến đầu tháng 10, giá vàng đã tăng hơn 50% kể từ đầu năm, đạt mức kỷ lục 3.940 USD/ounce vào ngày thứ Hai...

Điều đáng chú ý là ngay cả khi biến động do thuế quan giảm bớt trong mùa hè, đà tăng của vàng vẫn không hạ nhiệt. Riêng tháng 9, giá vàng tăng gần 12%, mức tăng tháng mạnh nhất kể từ năm 2011.

Theo các nhà quản lý quỹ, động lực chính nằm ở việc một loạt nhà đầu tư tổ chức – từ quỹ hưu trí đến quỹ đầu tư cá nhân, bắt đầu “bắt sóng” sau nhiều năm vàng được các ngân hàng trung ương mua ròng ở mức kỷ lục.

“Đây là FOMO mạ vàng. Vàng đã trở nên quá lớn để có thể bỏ qua. Đến một mức nào đó, bạn buộc phải nắm giữ nó”, Luca Paolini, Giám đốc chiến lược của Pictet Asset Management.

Tình trạng “điên cuồng” này, theo Nicky Shiels, chuyên gia phân tích tại MKS Pamp, một công ty giao dịch và tinh luyện kim loại quý, đến từ dòng vốn khổng lồ đổ vào các quỹ ETF vàng, công cụ đầu tư phổ biến với cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức.

Theo dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), dòng tiền ròng vào các quỹ ETF vàng đạt 13,6 tỷ USD chỉ trong 4 tuần qua, nâng tổng lượng vốn rót vào trong năm 2025 lên hơn 60 tỷ USD – mức kỷ lục mọi thời đại.

Tổng lượng vàng nắm giữ của các quỹ ETF hiện đã vượt 3.800 tấn, gần chạm đỉnh trong giai đoạn đại dịch Covid-19.

Các chuyên gia cho rằng, đằng sau đợt tăng giá mạnh mẽ này – lớn nhất kể từ cú sốc dầu mỏ 1979 – là sự thay đổi tư duy đầu tư, khi nhiều tổ chức bắt đầu xem vàng như một cấu phần dài hạn trong danh mục, tương tự cổ phiếu và trái phiếu.

Ngân hàng Morgan Stanley thậm chí đề xuất tỷ trọng 60/20/20 cho danh mục đầu tư (cổ phiếu/trái phiếu/vàng), thay cho mô hình truyền thống 60/40. Nếu xu hướng này lan rộng, hàng nghìn tỷ USD có thể đổ vào vàng, so với mức chỉ khoảng 2% danh mục hiện nay, theo khảo sát mới nhất của Bank of America.

“Lần đầu tiên sau nhiều năm, chúng tôi nhận được rất nhiều câu hỏi từ khách hàng muốn nắm giữ vàng lâu dài”, Michael Widmer, Trưởng bộ phận nghiên cứu kim loại tại Bank of America.

Theo Valérie Noël, Giám đốc giao dịch tại Ngân hàng tư nhân Thụy Sĩ Syz Group, một số nhà đầu tư còn mua vàng kết hợp với chiến lược bán khống đồng USD, bởi “người ta không chắc nên chọn đồng tiền nào thay thế và sự bất định ấy đã đưa họ đến với vàng”.

Từng bị huyền thoại đầu tư Warren Buffett chỉ trích là “không mang lại giá trị và không sinh sôi”, vàng nay lại được nhìn nhận khác. Trong bối cảnh thị trường trái phiếu đầy biến động, đặc biệt là khi các nước phát hành nợ công ở mức kỷ lục, vàng đang dần thế chỗ trái phiếu như một công cụ cân bằng rủi ro danh mục.

“Những gì đang diễn ra trên thị trường trái phiếu khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn như một công cụ đa dạng hóa danh mục”, Maya Bhandari, Giám đốc đầu tư đa tài sản khu vực EMEA tại Neuberger Berman.

Một yếu tố khác thúc đẩy đà tăng của vàng là nỗi lo các chính phủ có thể để lạm phát vượt mục tiêu nhằm giảm gánh nợ công, đặc biệt trong bối cảnh Tổng thống Trump liên tục gây sức ép buộc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) duy trì lãi suất thấp.

Tuy thị trường trái phiếu chưa phản ánh nguy cơ mất kiểm soát lạm phát, song nhiều nhà đầu tư đang coi vàng là “tấm bảo hiểm cuối cùng”, phòng khi kịch bản này xảy ra, theo Francesca Fornasari, Giám đốc bộ phận giải pháp tiền tệ tại Insight Investment.

“Không ai mong điều đó trở thành hiện thực”, bà nói, “nhưng ai cũng muốn chuẩn bị sẵn một chút”.

(Theo Financial Times)