Trung Quốc tuyên bố không sợ chiến tranh thương mại

Căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington đang nóng trở lại, sau khi hai bên áp dụng biện pháp kiểm soát xuất khẩu và đưa ra cảnh báo về các mức thuế đáp trả mới. Ảnh: AFP

Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm mới được ban hành là “hợp pháp và phù hợp với thông lệ quốc tế”, nhằm củng cố hệ thống quản lý xuất khẩu của nước này và “góp phần bảo vệ hòa bình, ổn định khu vực” trong bối cảnh tình hình toàn cầu nhiều biến động.

“Lập trường của Trung Quốc về chiến tranh thương mại vẫn nhất quán – chúng tôi không muốn, nhưng cũng không sợ,” đại diện Bộ Thương mại nêu rõ.

Phía Trung Quốc cho rằng Mỹ trong thời gian dài đã mở rộng quá mức khái niệm an ninh quốc gia, áp dụng kiểm soát xuất khẩu và biện pháp đơn phương đối với hàng loạt sản phẩm, từ thiết bị bán dẫn đến chip máy tính. Hiện danh mục kiểm soát của Mỹ bao gồm hơn 3.000 mặt hàng – cao gấp hơn ba lần so với danh mục tương ứng của Trung Quốc.

Phản ứng dây chuyền sau tuyên bố thuế 100%

Hôm 10/10, Tổng thống Trump cho biết sẽ tăng thuế nhập khẩu 100% đối với tất cả hàng hóa từ Trung Quốc kể từ ngày 1/11, đồng thời áp dụng kiểm soát xuất khẩu phần mềm “cốt lõi” của Mỹ.

Ngay sau tuyên bố này, thị trường chứng khoán Mỹ biến động mạnh, khiến hơn 2.000 tỷ USD vốn hóa bị “bốc hơi” chỉ trong một ngày...

Đất hiếm là sản phẩm chiến lược

Trung Quốc hiện chiếm khoảng 70% nguồn cung đất hiếm toàn cầu – nhóm khoáng sản thiết yếu cho sản xuất xe điện, turbine gió và thiết bị quốc phòng. Quy định mới của Bắc Kinh yêu cầu doanh nghiệp nước ngoài xin giấy phép xuất khẩu nếu sản phẩm chứa hơn 0,1% đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc, hoặc sử dụng công nghệ khai thác, tinh luyện và tái chế của nước này.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết các đơn đáp ứng đủ điều kiện vẫn sẽ được cấp phép, đồng thời nhấn mạnh đã đánh giá đầy đủ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu và cho rằng ảnh hưởng sẽ “rất hạn chế”.

Song song đó, Trung Quốc cũng thông báo sẽ áp phí đối với tàu Mỹ cập cảng Trung Quốc từ ngày 14/10, động thái được coi là phản ứng tương ứng với biện pháp tương tự của Washington.

Đàm phán thương mại đứng trước thử thách mới

Từ đầu năm 2025, Mỹ và Trung Quốc đã có một số vòng đàm phán tại Geneva, London và Stockholm, hướng tới khung thỏa thuận thương mại mới. Cuộc gặp gần đây nhất tại Madrid vào tháng 9 giúp hai bên đạt được “đồng thuận khung cơ bản” liên quan đến việc tách TikTok khỏi sở hữu Trung Quốc...

Giới quan sát nhận định, căng thẳng xoay quanh đất hiếm có thể mở ra một giai đoạn cạnh tranh mới giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới – không chỉ trong thương mại, mà còn trong chuỗi cung ứng công nghệ và tài nguyên chiến lược.