Thu hút cầu ngoại, sổ đỏ thôi chưa đủ

Việc Hà Nội cấp sổ đỏ cho người nước ngoài được kỳ vọng sẽ giúp thị trường bất động sản ấm lên. Thế nhưng, nhiều doanh nghiệp cho rằng, chính sách này vẫn khó tạo đột biến cho thị trường một khi nút thắt lớn nhất là hạn chế đối tượng người nước ngoài được mua nhà chưa được tháo gỡ.

Theo Quyết định số 13 ngày 24/4/2013 của UBND TP. Hà Nội về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) cho Việt kiều, người nước ngoài tại Hà Nội, bắt đầu từ ngày 4/5/2013, Việt kiều, người nước ngoài mua nhà tại Hà Nội sẽ được cấp sổ đỏ.

Đây là một trong các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản của Hà Nội. Giải pháp này được Bộ Xây dựng đánh giá cao, nhất là trong bối cảnh thị trường đang rất khó khăn về thanh khoản, lượng hàng tồn kho tăng cao như hiện nay. Thế nhưng, đại diện nhiều doanh nghiệp lại không mấy kỳ vọng thị trường sẽ có sự đột biến từ chính sách này.

Để giải quyết bài toán hàng tồn kho, cần tăng sức cầu ngoại thông qua việc mở rộng đối tượng người nước ngoài được mua nhà

Theo ông Trần Kiên Cường, Tổng giám đốc CTCP Golden Gain (thuộc Tập đoàn Hòa Phát), nhu cầu mua nhà của Việt kiều, người nước ngoài làm việc tại Việt Nam khá lớn, nhưng việc mua nhà gặp nhiều rào cản từ các quy định của Nhà nước. Trong khi đó, thủ tục pháp lý cũng khá rắc rối, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xác định đối tượng.

Ông Cường lấy ví dụ, tại Dự án Mandarin Garden thời gian qua có nhiều tổ chức, cá nhân nước ngoài muốn mua nhà. Trong khi doanh nghiệp có thể bán nhà cho các tổ chức là doanh nghiệp nước ngoài có tư cách pháp nhân khá dễ dàng, thì với những cá nhân, việc bán nhà gặp khó khăn do việc xác định đối tượng không hề đơn giản. Vì thế, không ít cá nhân người nước ngoài mua nhà vẫn phải đứng tên sở hữu của một người trong nước khác.

Cũng theo ông Cường, chính sách cấp sổ đỏ cho Việt kiều, người nước ngoài mua nhà là rất tốt, song muốn chính sách tạo được đột biến cho thị trường, Nhà nước cần phải mở rộng đối tượng được mua, trong khi các cơ chế, chính sách cần phải rõ ràng, minh bạch hơn.

Cùng chung quan điểm, ông Trương Chí Kiên, Phó tổng giám đốc CTCP Him Lam Thủ đô cũng không tin chính sách này có thể giúp thanh khoản thị trường có những đột biến. Đặc biệt, giải pháp này sẽ không giải quyết được lượng hàng tồn kho trên thị trường như kỳ vọng của nhiều doanh nghiệp, do những đối tượng người nước ngoài đủ điều kiện mua nhà hiện nay rất hạn chế.

Theo ông Kiên, muốn chính sách này tạo được đột biến thì tiêu chí xác định đối tượng người nước ngoài được mua nhà cần phải mở rộng hơn. Các thủ tục pháp lý, hướng dẫn cũng phải rõ ràng hơn, chứ với các quy định hiện nay, có rất ít người nước ngoài đủ điều kiện để mua nhà tại Việt Nam.

Ông Vũ Cương Quyết, Tổng giám đốc CTCP Dịch vụ Đất Xanh miền Bắc cũng thừa nhận, việc cấp sổ đỏ cho người nước ngoài mua nhà tại Hà Nội sẽ tạo sự hấp dẫn lớn đối với người nước ngoài có nhu cầu mua nhà. Thế nhưng, đối tượng Việt kiều, người nước ngoài đủ điều kiện mua nhà tại Việt Nam lại chỉ giới hạn ở 4 -5 đối tượng (có đầu tư trực tiếp tại Việt Nam theo quy định của pháp luật đầu tư, hoặc được doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam thuê làm quản lý; có công đóng góp cho Việt Nam, được tặng huân, huy chương...; đang làm việc trong lĩnh vực kinh tế - xã hội có trình độ đại học hoặc tương đương trở lên và người có kiến thức, kỹ năng đặc biệt mà Việt Nam có nhu cầu; kết hôn với công dân Việt Nam...). Đấy là chưa kể đến việc thực hiện các thủ tục pháp lý trong việc bán nhà cho người nước ngoài hiện quá rắc rối như hợp thức hóa lãnh sự, công chứng... đã ngăn cản nhiều Việt kiều và người nước ngoài có nhu cầu mua nhà.

Theo ông Quyết, Đất Xanh miền Bắc cũng tiếp nhiều khách hàng là người nước ngoài tìm đến mua nhà, tuy nhiên, Công ty đã phải từ chối vì khó xác định đối tượng đủ điều kiện và không biết việc tiến hành các thủ tục pháp lý ra sao. Vì thế, phần lớn người nước ngoài muốn mua nhà hiện nay vẫn phải nhờ người Việt Nam đứng tên và khả năng tranh chấp rất dễ xảy ra.

Cũng theo ông Quyết, muốn chính sách này tạo đột phá cho thị trường, Nhà nước cần phải mở rộng hơn nữa đối tượng Việt kiều, người nước ngoài được mua nhà, thay cho các điều kiện hạn chế hiện nay. Ngoài ra, Nhà nước cần phải có những thông tư, hướng dẫn cụ thể, rõ ràng hơn về quy trình tiến hành thủ tục mua bán nhà đối với các đối tượng là Việt kiều, người nước ngoài.