Xác định giá đất để các doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ tài chính khi đầu tư dự án BĐS là một trong những nội dung bị phản ứng rất nhiều trong thời gian qua. Liệu có sự bất cập trong vấn đề này, nguyên nhân vì sao? ĐTTC đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên-Môi trường (TNMT) TPHCM, khắc phục những vấn đề này như thế nào trong thời gian tới.
Thưa ông, nhiều doanh nghiệp cho rằng việc đấu thầu chọn đơn vị tư vấn, thẩm định giá đất thời gian qua có vấn đề?
Ông Nguyễn Toàn Thắng: - Việc chọn đơn vị tư vấn xác định giá đất thời gian qua nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch, phù hợp với quy định của pháp luật, nhưng quá trình triển khai phát sinh một số vấn đề ngay chính đơn vị thẩm định. Nhiều doanh nghiệp khiếu nại không đồng ý đơn vị tư vấn, trong một số trường hợp cụ thể sở đã hủy hợp đồng tư vấn để chọn lại đơn vị khác.
Tuy nhiên, đây là nội dung nhạy cảm, phức tạp liên quan đến nhiều ngành nên việc chế tài, xử lý đơn vị tư vấn rất hạn chế, chủ yếu là khuyến cáo nên chưa đủ mạnh để răng đe các đơn vị tư vấn. Điều này đã dẫn đến những chậm trễ trong công tác xác định giá đất trong thời gian qua.
Chính vì vậy, Sở TNMT đã có Công văn 4863 ngày 26-5-2016, đề xuất UBND TP xin ý kiến của Bộ TNMT hướng dẫn cụ thể. Theo đó, về phía nhà đầu tư, trường hợp nhận thấy đơn vị tư vấn có biểu hiện không lành mạnh hoặc hạn chế về năng lực trong quá trình lập chứng thư, cần phản ánh trực tiếp với chúng tôi để có biện pháp chấn chỉnh kịp thời.
- Nhiều ý kiến cho rằng, chi phí xác định giá đất do ngân sách chi trả, nên gần như các công ty tư vấn bỏ giá rất thấp để được trúng thầu. Sau đó công ty tư vấn có thể làm khó chủ dự án, từ đó không loại trừ việc thỏa thuận kết quả xác định tiền sử dụng đất? Đây là một trong những nguyên nhân kéo dài thời gian thẩm định?
- Việc các công ty tư vấn bỏ giá thấp để trúng thầu sau đó gây khó khăn cho chủ dự án, thậm chí “bắt tay” thỏa thuận kết quả tiền sử dụng đất là có cơ sở. Nhưng thời gian qua, với sự chặt chẽ của Hội đồng Thẩm định giá đất nên chưa ghi nhận vụ việc cụ thể nào. Tuy nhiên chúng tôi vẫn lưu tâm để xử lý vấn đề này.
Trên thực tế, không ít trường hợp từ trước khi Sở TNMT tiếp nhận công tác thẩm định giá đất, Sở Tài chính đã hướng dẫn chủ đầu tư chọn và thỏa thuận ký hợp đồng tư vấn lập chứng thư giá trị hợp đồng khá cao, sau đó (khi Sở TNMT tiếp nhận công tác giá đất) theo yêu cầu của Hội đồng, Sở TNMT phải hướng dẫn đơn vị tư vấn điều chỉnh, bổ sung chứng thư nhiều lần mới được Hội đồng thông qua nên kéo dài thời gian.
Còn giá trị hợp đồng cao cũng có thể nhà đầu tư yêu cầu đơn vị tư vấn sử dụng những thông tin giao dịch có lợi cho mình nhưng thiếu cơ sở để lập chứng thư. Nếu đơn vị tư vấn không chấp nhận mà thực hiện một cách độc lập, khách quan theo đúng quy định doanh nghiệp không chấp nhận làm kéo dài thời gian, còn nếu làm theo thì chất lượng chứng thư không đảm bảo, cũng kéo dài thời gian. Ngược lại, cơ quan nhà nước có xu hướng sử dụng những thông tin giao dịch (kể cả những thông tin rao vặt, báo mạng)... nhằm đạt mức thu ngân sách cao nhất.
Điều này tạo tâm lý an toàn cho các đối tượng tham gia rà soát, thẩm định, trình duyệt giá đất. Tuy nhiên, tính phù hợp của thông tin do các bên thu thập góp phần kéo dài thời gian xác định giá đất, do đơn vị tư vấn phải điều chỉnh chứng thư theo yêu cầu của các cơ quan nhà nước có liên quan. Quan điểm của sở là thông tin giao dịch phải mang tính phổ biến, phù hợp với mặt bằng khu vực sao cho hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và doanh nghiệp.
- Theo quy trình hiện nay, Sở Tài chính là thường trực Hội đồng xác định giá đất TP, có nhiệm vụ thẩm định đề xuất giá đất từ Sở TNMT chuyển qua, sau đó mới chuyển lên UBND TP xem xét quyết định. Nếu không thuận trả hồ sơ làm lại từ đầu. Trong khi đó việc này trước kia chỉ do Sở Tài chính đảm nhiệm sau đó trình UBND TP. Nhiều ý kiến cho rằng quy trình này nên giao cho một sở như trước kia để rút ngắn thời gian. Ý kiến ông như thế nào?
- Để xác định giá đất trước Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, việc thu thập thông tin giá thị trường để lập chứng thư tư vấn cũng như việc kiểm tra, thẩm định chứng thư được sử dụng thông tin rao trên báo giấy, báo mạng... nên công tác xác định giá đất đơn giản, dễ thực hiện hơn. Đồng thời đầu mối là Sở Tài chính thường trực Hội đồng nên thời gian giải quyết cũng ngắn hơn. Nay quy định mới Sở TNMT là đầu mối, còn Sở Tài chính thường trực Hội đồng, đồng thời việc lập chứng thư cũng như việc kiểm tra, thẩm định... phải căn cứ trên cơ sở những thông tin giao dịch thành công và cơ sở dữ liệu giá đất thị trường mà các cơ quan quản lý nhà nước đang quản lý (không sử dụng thông tin rao vặt như trước đây). Quy định này nhằm đảm bảo công tác xác định giá đất khách quan, chính xác hơn. Tuy nhiên, do những khó khăn của đơn vị tư vấn trong việc thu thập thông tin giao dịch, trong khi Nhà nước lại thiếu cơ chế hỗ trợ cho đơn vị tư vấn tiếp cận, khai thác nguồn thông tin giao dịch làm cho công tác xác định chậm tiến độ.
Về phía Sở TNMT, chúng tôi chủ động cung cấp thông tin khi đơn vị tư vấn yêu cầu hỗ trợ. Ngoài ra, hiện nay chúng tôi cũng gấp rút xây dựng phần mềm dữ liệu giá đất toàn TP, nhằm phục vụ tốt cho công tác quản lý cũng như hỗ trợ các đơn vị tư vấn trong việc thu thập thông tin khi lập chứng thư tư vấn. Tuy nhiên, vấn đề này cũng cần sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước liên quan như Sở Tài chính, Cục Thuế TP, Sở Tư pháp...
- Xin cảm ơn ông.
Đỗ Trà Giang (SGĐT)
  • Facebook
  • Chia sẻ
  •   Lưu tin
  •   Báo cáo

    Báo cáo vi phạm
     
 
Mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc liên quan đến thị trường bất động sản xin gửi về địa chỉ email: [email protected]; Đường dây nóng: 0942.825.711.