Làm rõ những “lình xình” của ngân hàng sau kết luận của Thanh tra Bộ tư pháp

Hiện trạng mảnh đất mà Ngân hàng Techcombak đấu giá (Ảnh: Văn Long).

Bán tài sản không nằm trong thế chấp

Được biết, trong quá trình vay vốn, do ông bà Trần Ngọc Liên và Nguyễn Thị Hằng để khoản vay quá hạn nên Ngân hàng Techcombank đã thực hiện việc thu giữ tài sản để xử lý thu hồi nợ.

Theo Hợp đồng bán đấu giá tài sản số 0410/2014/ĐG-HaThanh đã ký với Techcombank vào 2 ngày 08/10/2014 và 25/12/2014, Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành ký Quyết định ban hành Quy chế bán đấu giá tài sản và Thông báo bán đấu giá tài sản của ông Trần Ngọc Liên và bà Nguyễn Thị Hằng.

Tuy nhiên, qua 2 lần thông báo, cuộc đấu giá không thành do không có khách hàng tham gia. Ngày 29/7/2015, Ngân hàng Techcombank ban hành Công văn số 5756/2015/TGĐ-TCB gửi Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành đề nghị tiếp tục tổ chức bán đấu giá tài sản bảo đảm với giá khởi điểm là: 19.098.130.000 đồng.

Đến ngày 24/8/2015, ông Đào Kiên Trung đại diện theo ủy quyền của Công ty Cổ phần Đầu tư TCO Việt Nam nộp đơn đăng ký tham gia đấu giá tài sản. Ngày 25/8/2015, Công ty Cổ phần Đầu tư TCO Việt Nam nộp 500.000.000 đồng tiền đặt trước vào tài khoản của Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành.

Sau khi được phía Ngân hàng Techcombank đồng ý, ngày 31/8/2015, Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành tổ chức bán đấu giá tài sản trong trường hợp chỉ có một khách hàng tham gia đấu giá. Sau đó, Công ty Cổ phần Đầu tư TCO Việt Nam trúng đấu giá là 19.098.130.000 đồng, đúng bằng với giá khởi điểm.

Theo Kết luận thanh tra số 17/KL – TTR ngày 12/8/2020 của Thanh tra Bộ Tư pháp, cuộc đấu giá trên có nhiều dấu hiệu sai phạm. Cụ thể, trong quá trình thẩm định giá tài sản, Công ty TNHH MTV Tư vấn và Thẩm định giá Sao Mộc ( đơn vị được Ngân hàng Techcombank ký hợp đồng thẩm định giá tài sản) không thực hiện việc đo vẽ thực tế tài sản thế chấp làm căn cứ xác định giá. Trong quá trình thanh tra, Thanh tra Bộ Tư pháp đã đề nghị Công ty Cổ phần Thẩm định giá và Tư vấn Đầu tư Đất Việt tiến hành đo vẽ thực tế hiện trạng tài sản. Qua kiểm tra thực tế và đối chiếu với Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 58/QĐ-CTUBND ngày 09/9/2013 của Chủ tịch UBND Quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội, nhận thấy, gia đình ông Liên, bà Hằng đã xây dựng công trình trên diện tích mặt bằng là 146,7m2. Trong đó, diện tích 121m2 được cấp phép và diện tích 25,7m2 không được cấp phép.

Quá trình thẩm định giá tài sản, Công ty TNHH MTV Tư vấn và Thẩm định giá Sao Mộc không thực hiện việc kiểm tra, đo đạc thực tế hiện trạng tài sản, dẫn đến không phát hiện diện tích xây dựng sai phép được xây dựng trên phần diện tích mặt bằng 25,7m2 (phần diện tích không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất).

“Như vậy, nội dung phản ánh Ngân hàng Techcombank thu giữ cả tài sản không thế chấp, gồm: 25,7m2 đất và ngôi nhà 03 tầng, gồm 01 tầng hầm và 02 tầng nổi có diện tích xây dựng gần 500m2 là có cơ sở.

Nội dung phản ánh Công ty TNHH MTV Tư vấn và Thẩm định giá Sao Mộc không đo vẽ thực tế diện tích tài sản bị thu giữ, dẫn đến thẩm định thiếu chính xác, chỉ thẩm định 365m2 xây dựng gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình là có cơ sở”, trích Kết luận thanh tra số 17/KL – TTR.

Sự thiếu trách nhiệm không chỉ đến từ Ngân hàng Techcombank và Công ty TNHH MTV Tư vấn và Thẩm định giá Sao Mộc, Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành cũng không thực hiện đo vẽ và kiểm tra hiện trạng thực tế tài sản thu giữ, dẫn đến việc công ty này ban hành Thông báo bán đấu giá tài sản không chính xác.

“Như vậy, nội dung phản ánh Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành quá trình bán đấu giá đã bán cả phần diện tích 25,7m2 (diện tích đất không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) là có cơ sở”, kết luận thanh tra số 17/KL – TTR nêu.

Việc ngân hàng Techcombank đưa công ty con vào đấu giá là hành vi trục lợi từ tài sản thế chấp của khách hàng.

Có sự “dàn xếp” trong đấu giá?

Một trong những nghi vấn lớn nhất đến từ việc, trong thời gian thông báo bán đấu giá chỉ có duy nhất một khách hàng đăng ký tham gia đấu giá tài sản là Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam.

Để có căn cứ cho việc bán đấu giá tài sản, Ngân hàng Techcombank đã có Công văn số 6643/2015/TGĐ-TCB gửi Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành đồng ý tổ chức bán đấu giá trong trường hợp duy nhất có một khách hàng đăng ký tham gia.

Ngày 31/8/2015, Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành tổ chức phiên bán đấu giá. Theo đó, tài sản được bán đấu giá cho Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam, với giá: 19.098.130.000 đồng, đúng bằng giá khởi điểm.

Trước thời điểm tham gia đấu giá, Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam lại có cổ phần tại Công ty TNHH dịch vụ đấu giá Hà Thành (nay là Công ty đấu giá Hợp danh Hà Thành), với tỷ lệ vốn góp 25% (theo ĐKKD thay đổi lần thứ 3 ngày 07/10/2013).

Tại thời điểm đăng ký tham gia đấu giá và là người mua trúng đấu giá, Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam đã thoái vốn tại Công ty TNHH dịch vụ đấu giá Hà Thành (theo ĐKKD thay đổi lần thứ 4 ngày 08/6/2015 của Cty Hà Thành).

Nhưng theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của Công ty Cổ phần TCO Việt Nam đăng ký thay đổi lần thứ 8 ngày 28/5/2014 lại thể hiện, vốn điều lệ của công ty là 150 tỷ đồng. Trong 3 cổ đông sáng lập, Ngân hàng Techcombank (người có tài sản bán đấu giá) chiếm 55% cổ phần.

“Trong quá trình bán đấu giá tài sản thế chấp của ông Trần Ngọc Liên và bà Nguyễn Thị Hằng, Ngân hàng Techombank đã chấp thuận bằng văn bản để Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam tham gia đấu giá trong trường hợp chỉ có 1 khách hàng đăng ký là không khách quan vì Ngân hàng Techcombank nắm giữ 55% cổ phần chi phối tại Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam. Nội dung phản ánh việc tổ chức bán đấu giá tài sản của Công ty đấu giá hợp danh Hà Thành có dấu hiệu thông đồng, móc ngoặc giữa Ngân hàng Techcombank và Công ty Cổ phần đầu tư TCO Việt Nam để dìm giá tài sản bán đấu giá nhằm trục lợi là có cơ sở….

Theo đại diện Techcombank cho biết, ngày 12/8/2020, Thanh tra Bộ Tư pháp đã ban hành Kết luận thanh tra số 17/KL-TTR liên quan đến quá trình thu giữ và bán đấu giá tài sản đảm bảo của khách hàng là bà Nguyễn Thị Hằng và Trần Ngọc Liên đối với mảnh đất có diện tích 121m2 tại số 20 tổ 19 cụm 3 phường Nhật Tân, quận Tây Hồ, Hà Nội. Với tinh thần thượng tôn pháp luật, Techcombank cam kết sẽ chủ động phối hợp và cung cấp tài liệu pháp lý đến các cơ quan có thẩm quyền, theo đề nghị của Thanh tra Bộ Tư pháp, nhằm làm rõ các nội dung đề cập trong văn bản.

Cũng theo đại diện Techcombank, sau khi Thanh tra Bộ Tư pháp ban hành Kết luận thanh tra, Techcombank cũng đã có văn bản gửi cơ quan Thanh tra Bộ Tư pháp, đề nghị hỗ trợ rà soát một số thông tin, tài liệu đã được dùng làm cơ sở ra kết luận, nhằm đảm bảo các nội dung kết luận thanh tra là toàn diện và đầy đủ.

Liên quan đến các vấn đề mà khách hàng đang khiếu nại tại Thanh tra Bộ Tư pháp, Techcombank vẫn chủ động thực hiện các đối thoại tích cực, nhằm làm rõ các vấn đề một cách khách quan. Nhằm đảm bảo việc xử lý vụ việc minh bạch và công bằng cho các bên liên quan, Techcombank khuyến nghị khách hàng đưa vụ việc ra xét xử tại tòa án có thẩm quyền như đề nghị của Bộ Tư pháp.