Tạo bứt phá từ khu thương mại tự do

Khu Thương mại tự do Đà Nẵng được xây dựng tại 7 vị trí, trong ảnh là Vị trí 1 (100ha, phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu): Khu logistics gắn với cảng có không gian tiếp cận trực tiếp với Cảng Liên Chiều và ga đường sắt Kim Liên. (ẢNH: ANH ĐÀO)

Cùng với các nghị quyết chuyên đề, đặc thù, tạo các cơ chế chính sách thuận lợi, thông thoáng, vượt trội mà Trung ương, Chính phủ, Quốc hội dành cho Đà Nẵng thời gian qua, đã tạo thêm bàn đạp vững chắc để Đà Nẵng phát triển, vươn lên, khu thương mại tự do được Chính phủ quyết định thành lập là sáng kiến, đề xuất của thành phố, được kỳ vọng sẽ kết nối kinh tế toàn cầu, góp phần tạo “cú huých” cho Đà Nẵng, khu vực và cả nước phát triển. Bên cạnh khu thương mại tự do, Trung ương còn cho phép Đà Nẵng triển khai nhiều sáng kiến kinh tế mới như: Trung tâm tài chính quốc tế, phát triển cảng nước sâu,… với mục tiêu sẽ giúp thành phố phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Nghị quyết số 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng và Quyết định số 1142/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 13/6/2025 đã đặt nền móng cho việc phát triển Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Theo đó, Khu thương mại tự do Đà Nẵng quy mô 1.881ha, tương lai là trung tâm kinh tế, logistics và công nghệ tầm khu vực, được bố trí tại bảy vị trí không liền kề, gồm các khu chức năng: Sản xuất, logistics, thương mại-dịch vụ, công nghiệp công nghệ số, công nghệ thông tin và đổi mới sáng tạo và các loại hình khu chức năng khác; được áp dụng một hệ thống chính sách đặc biệt trong giám sát hàng hóa, quản lý ngoại hối, chính sách thuế và thành lập doanh nghiệp nhằm thúc đẩy phát triển ngoại thương, thu hút đầu tư nước ngoài và đẩy mạnh hội nhập quốc tế.

Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng trao Biên bản Ghi nhớ về đầu tư vào Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng cho một số nhà đầu tư chiến lược, tại Lễ công bố Quyết định thành lập Khu Thương mại tự do Đà Nẵng, ngày 22/6. (ẢNH: ANH ĐÀO)

Các doanh nghiệp đầu tư vào Khu thương mại tự do Đà Nẵng được hưởng 11 cơ chế ưu đãi được quy định trong Nghị quyết số 136/2024/QH15. Trong đó đặc biệt được thụ hưởng nhiều cơ chế ưu đãi vượt trội; được miễn thuế và tiền thuê đất tương đương với đặc khu kinh tế; áp dụng chế độ hải quan ưu tiên; miễn bốn năm, giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp chín năm tiếp theo; miễn thuế thu nhập cá nhân 5 năm cho chuyên gia trí tuệ nhân tạo (AI) và bán dẫn; doanh nghiệp được thuê đất trong vòng 70 năm…

Việc thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng được xem là bước đi đột phá, là mô hình thể chế mới với kỳ vọng tạo ra một không gian phát triển mang tầm quốc tế. Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thành phố sẽ chính thức được hợp nhất với tỉnh Quảng Nam vào ngày 30/6, mở ra không gian phát triển mới cho Đà Nẵng. Theo các chuyên gia, hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với khu thương mại tự do. Tuy nhiên, đây hiện là mô hình kinh tế phổ biến đối với gần 150 quốc gia trên toàn thế giới. Việc Đà Nẵng “đi tắt đón đầu” thành lập khu thương mại tự do, mở ra cho Việt Nam cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng thương mại toàn cầu là một trong những bước đột phá táo bạo của thành phố.

Hiện Đà Nẵng đang tiếp tục đề xuất 16 chính sách áp dụng cho khu thương mại tự do, trình Chính phủ, Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV nhằm tạo thuận lợi tốt nhất, trao quyền nhiều nhất cho Đà Nẵng để vận hành, phát triển, đồng thời tuyển dụng, thu hút, mời gọi các chuyên gia, nhà khoa học… đến Đà Nẵng làm việc với các chính sách ưu đãi riêng. Thành phố đặt mục tiêu phát triển khu thương mại tự do với Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng nhằm nâng cao vị thế của Việt Nam thông qua một hệ sinh thái kinh tế hiện đại, thông minh, có tính cạnh tranh cao, kỳ vọng đóng góp từ 12-13% GRDP từ hoạt động của khu thương mại tự do, với hơn 50.000 chuyên gia, lao động thu hút vào Khu thương mại tự do và thu hút 20 triệu du khách đến Đà Nẵng nhờ tác động của khu thương mại tự do.

Chính quyền thành phố cam kết triển khai thực hiện hiệu quả các chính sách, cơ chế đặc thù do Trung ương ban hành, đồng thời chủ động dự lường và giải quyết các khó khăn, thách thức để phát triển khu thương mại tự do theo hướng thông minh, xanh và bền vững; kêu gọi sự hợp tác, đồng thuận của cộng đồng doanh nghiệp và người dân thành phố. Đây được xem là yếu tố then chốt để triển khai thành công các mục tiêu phát triển của thành phố, nhằm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Đà Nẵng trở thành đô thị lớn, sinh thái và thông minh, là trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, là thành phố biển đáng sống, đạt đẳng cấp khu vực châu Á.