Tăng tốc nâng cấp sân bay Phú Quốc phục vụ APEC 2027

Thời gian qua, Phú Quốc luôn là điểm đến hàng đầu của du khách trong nước và ngoài nước. Tuy nhiên, đi cùng với đà phát triển du lich, Cảng hàng không quốc tế (sân bay) Phú Quốc đã khai thác hết công suất, thường xuyên xảy ra tình trạng quá tải trong dịp cao điểm du lịch.

Cụ thể, công suất thiết kế của sân bay Phú Quốc đạt 4 triệu khách/năm (3 triệu khách quốc nội và 1 triệu khách quốc tế). Năm 2024, cảng đã khai thác hơn 4,1 triệu khách, trong đó gần 2 triệu khách quốc tế, vượt công suất thiết kế.

Dịp Tết vừa qua, sân bay Phú Quốc bị ùn ứ lượng khách làm thủ tục nhập cảnh, khiến khách du lịch phàn nàn. Mỗi ngày, sân bay đón trung bình từ 130-140 lượt máy bay hạ cánh, với 20.000-22.000 lượt khách, trong đó khách quốc tế dao động từ 10.000-12.000; ngày cao điểm nhất đón 38-39 chuyến bay quốc tế, còn lại đều đạt từ 30-34 chuyến mỗi ngày.

Sân bay Phú Quốc hiện hữu. Ảnh: Thanh Hồ

Sân bay hiện hữu đã quá tải

Lãnh đạo sân bay Phú Quốc cho biết, do nhà ga đã khai thác vượt công suất thiết kế nên thời gian tới, nếu lượng hành khách tiếp tục gia tăng, phạm vi nhà ga hiện hữu không tránh khỏi có thời điểm tắc cục bộ, gây phiền hà cho du khách. Tình trạng quá tải hạ tầng hàng không, dịch vụ yếu kém ngay tại “cửa ngõ” sẽ là điểm nghẽn ảnh hưởng tới sự phát triển của toàn thành phố.

Năm nay, Phú Quốc đặt mục tiêu đón hơn 10 triệu lượt khách tham quan du lịch, trong đó khách quốc tế 1,1 triệu lượt. Dự báo thời gian tới, lượng khách quốc tế tới Phú Quốc sẽ tiếp tục tăng mạnh do chính sách miễn visa đặc biệt cho người nước ngoài, với thời hạn tạm trú lên đến 30 ngày. Đặc biệt, năm 2027, Phú Quốc cũng được lựa chọn làm địa điểm tổ chức Diễn đàn Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC). Như vậy, Phú Quốc chỉ còn khoảng 2 năm nữa để chuẩn bị cho sự kiện lớn này.

Hiện nay, sân bay Phú Quốc chỉ có thể đón cùng lúc từ 6-8 máy bay, trong khi với sự kiện APEC 2027, sân bay có thể sẽ phải đón tới 30-50 chuyên cơ cùng lúc.

Để chuẩn bị cho sự kiện lớn này, tỉnh Kiên Giang cũng đang tăng tốc đầu tư nhiều dự án trọng điểm, trong đó sẽ nâng cấp sân bay Phú Quốc. Cụ thể, sân bay này được mở rộng thêm 1 đường băng thứ 2 dài 3,3 km, xây mới nhà ga T2 (ga quốc tế) với công suất 20 triệu lượt khách, nhà ga VIP, cùng sân đỗ máy bay 70 chỗ.

Đồng thời, sân bay Rạch Giá cũng được nâng cấp, mở rộng lên 200 ha, kéo dài đường cất/hạ cánh lên 2,4km, xây mới nhà ga hành khách... để sân bay đón được máy bay cỡ lớn.

Theo hồ sơ quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng phê duyệt, sân bay Phú Quốc được xác định mở rộng đạt công suất 10 triệu hành khách/năm trong thời kỳ 2021-2030. Tầm nhìn đến năm 2050 tiếp tục mở rộng để đạt công suất 18 triệu hành khách/năm.

Hiện nay, quy hoạch sân bay Phú Quốc định hướng đến năm 2030 xác định mục tiêu quy hoạch là cảng hàng không cấp 4E; lượng hành khách tiếp nhận 7 triệu hành khách/năm, lượng hàng hóa 27.600 tấn/năm. Đến nay, trải qua hơn 16 năm thực hiện quy hoạch, có nhiều chỉ tiêu, thông số đã đạt được và một số hạ tầng đã quá tải, cần quy hoạch mới với thời kỳ quy hoạch dài hơn.

Tại quy hoạch tỉnh Kiên Giang thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và quy hoạch chung TP. Phú Quốc đến năm 2040 đã cập nhật số liệu phát triển, xác định các mục tiêu, tầm nhìn, định hướng cùng với việc quy hoạch đồng bộ hệ thống giao thông, hạ tầng chung của TP. Phú Quốc. Đồng thời, đáp ứng nhu cầu vận tải bằng đường hàng không đi, đến TP. Phú Quốc.

Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng sau sáp nhập) đã thông báo các nội dung đề xuất và tiến độ hoàn thành việc mở rộng sân bay Phú Quốc theo ý kiến của Bộ Ngoại giao, làm cơ sở sớm triển khai đầu tư, kịp thời đưa vào khai thác phục vụ APEC 2027.

Do đó, việc lập quy hoạch sân bay Phú Quốc là cần thiết, bảo đảm đồng bộ với quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, quy hoạch của tỉnh Kiên Giang. Đồng thời, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và tăng trưởng của ngành hàng không, làm cơ sở để triển khai đầu tư các hạng mục công trình phục vụ APEC 2027.

Nhà khách VIP phục vụ APEC

Theo quy hoạch được duyệt, sân bay Phú Quốc là sân bay dùng chung dân dụng và quân sự.

Thời kỳ 2021-2030, sân bay Phú Quốc có cấp 4E (theo mã tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế ICAO) và sân bay quân sự cấp II. Công suất 10 triệu hành khách/năm và 25.000 tấn hàng hóa/năm. Tổng số vị trí đỗ tàu bay là 30 vị trí, mở rộng khi có nhu cầu tại khu đất dự trữ phát triển sân đỗ tàu bay.

Loại tàu bay khai thác là tàu bay B747, B787, A350 và tương đương, với thiết bị hạ cánh chính xác theo tiêu chuẩn CAT II.

Giai đoạn này sẽ cải tạo, nâng cấp đường cất hạ cánh hiện hữu, quy hoạch kéo dài đường cất hạ cánh về phía đầu 28 đạt kích thước 3.300m x 45m khi có nhu cầu, kích thước lề vật liệu theo quy định.

Đồng thời, quy hoạch đường cất hạ cánh số 2 có kích thước 3.300m x 45m, cách tim đường cất hạ cánh hiện hữu về phía Bắc khoảng 360 m, kích thước lề vật liệu theo quy định.

Đối với nhà ga hành khách, thời kỳ tới năm 2030, giữ nguyên nhà ga T1 hiện hữu công suất khoảng 4 triệu hành khách/năm phục vụ khai thác quốc nội và quốc tế. Bên cạnh đó, quy hoạch mới nhà ga hành khách T2 về phía Đông nhà ga hành khách T1 hiện hữu, công suất đạt khoảng 6 triệu hành khách/năm và có dự trữ đất để có thể mở rộng nhà ga hành khách khi có nhu cầu.

Đặc biệt, quy hoạch nhà khách VIP tại phía Đông Đài kiểm soát không lưu để phục vụ APEC 2027 tổ chức tại Phú Quốc. Sau khi kết thúc APEC, nhà khách VIP sẽ được sử dụng để khai thác quốc tế hoặc khai thác hàng không chung.

Về nhà ga hàng hoá, quy hoạch mở rộng khu nhà ga hàng hóa hiện hữu với diện tích khu đất khoảng 10.000 m2 (di dời nhà điều hành hiện hữu của Cảng ra vị trí mới theo quy hoạch), bảo đảm công suất 25.000 tấn hàng hóa/năm.

Tầm nhìn đến năm 2050, cảng có công suất 18 triệu hành khách/năm và 50.000 tấn hàng hóa/năm. Tổng số vị trí đỗ tàu bay là 45 vị trí, khai thác loại tàu bay B747, B787, A350 và tương đương.

Thời kỳ này, quy hoạch đường lăn song song số 3 cách tim đường cất hạ cánh số 2 về phía Bắc khoảng 180 m. Đường lăn rộng 23 m, kích thước lề vật liệu theo quy định; Quy hoạch bổ sung 6 đường lăn nối từ đường cất hạ cánh số 2 với đường lăn song song số 3, đường lăn rộng 23 m.

Đối với nhà ga hành khách, giữ nguyên nhà ga T1 hiện hữu công suất khoảng 4 triệu hành khách/năm. Đồng thời, quy hoạch mở rộng nhà ga hành khách T2 bảo đảm công suất khai thác khoảng 8 triệu hành khách/năm, phục vụ khai thác quốc nội.

Ngoài ra, quy hoạch bổ sung nhà ga hành khách T3 về phía Tây nhà ga hành khách T1, công suất đạt khoảng 6 triệu hành khách/năm, phục vụ khai thác quốc tế.

Quy hoạch mới nhà ga hàng hóa về phía Đông nhà ga hành khách T2 (bảo đảm công suất 50.000 tấn hàng hóa/năm) trên khu đất có diện tích dự kiến khoảng 42.000 m2 (bao gồm cả nhà ga hàng hóa, kho hàng hóa/khu tập kết hàng hóa, khu nhà điều hành, sân đỗ ô tô... đồng bộ).