Quảng Trị dính nhiều sai phạm liên quan đến đất đai

Dự án khu đô thị Bắc Thành Cổ do Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn làm chủ đầu tư. Ảnh: Nguyễn Do

Theo KLTT, thời gian qua, công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của các huyện, thị xã, thành phố còn chậm so với yêu cầu; chất lượng quy hoạch chưa cao, kế hoạch sử dụng đất chưa sát với thực tế.

Một số doanh nghiệp được giao, thuê đất, nhưng do thiếu năng lực, chưa thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đất đai, dẫn đến chậm đưa đất vào sử dụng, gây lãng phí đất đai. Một số doanh nghiệp được thuê đất tại các khu công nghiệp, khu kinh tế chưa phù hợp với quy hoạch chi tiết được phê duyệt.

TTCP nêu rõ, để xảy ra những sai phạm này trách nhiệm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc các Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố có liên quan và các doanh nghiệp được giao, thuê đất.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tại các KCN Nam Đông Hà, Quán Ngang và KKT thương mại đặc biệt Lao Bảo không đúng theo Nghị định số 29/2008 của Chính phủ.

Riêng tại KCN Nam Đông Hà, phê duyệt tăng diện tích đất xây dựng nhà máy, giảm đất công cộng là không đúng với Quyết định số 1421 ngày 8/7/2005 của Bộ Xây dựng. Trách nhiệm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở Xây dựng và Trưởng ban quản lý khu kinh tế tỉnh.

Một số dự án đã đầu tư xong cơ sở hạ tầng nhưng chưa hoặc không tổ chức bán đấu giá do không có người mua. Chẳng hạn như KĐT Nam Đông Hà giai đoạn 3 hiện còn 12,489/25,767ha chưa tổ chức đấu giá. UBND tỉnh quyết định cho Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh đầu tư cơ sở hạ tầng khu Bắc sông Hiếu, TP. Đông Hà để đấu giá quyền sử dụng đất nhưng chưa có quyết định giao đất.

Một số doanh nghiệp được UBND tỉnh giao, cho thuê đất, trong đó có đất rừng nhưng chưa thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục giao, cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất như Dự án hạ tầng Cụm công nghiệp Hải Lệ GĐ1; Cụm công nghiệp Đông Gio Linh của Công ty TNHH MTV Hoàng Khang…

Đáng chú ý, TTCP cũng chỉ ra UBND tỉnh Quảng Trị cấp giấy chứng nhận đầu tư Khu đô thị mới Bắc Thành Cổ cho Công ty CPĐT Sài Gòn được hưởng ưu đãi không đúng quy định theo Nghị định số 108/2006 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật đầu tư năm 2005.

Việc xác định giá trị tiền sử dụng đất không đúng quy định của Luật đất đai năm 2003, gây thất thoát ngân sách nhà nước hơn 14 tỉ đồng. Trách nhiệm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh; giám đốc các Sở Tài chính, TN-MT, KH-ĐT, Chủ tịch UBND TX.Quảng Trị. Từ đó, TTCP kiến nghị, giao Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị thu hồi số tiền hơn 14 tỉ đồng về ngân sách nhà nước.

Về việc thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất chưa được tỉnh này quan tâm, đôn đốc, xử lý kịp thời, dẫn đến nợ đọng đến 31/12/2018 là hơn 5,7 tỉ đồng. Trách nhiệm thuộc cục thuế tỉnh.

Về quản lý đầu tư xây dựng, TTCP cho biết có dự án phê duyệt chủ trương đầu tư chưa đúng quy định của Luật Đầu tư công. Một số dự án được quyết định chủ trương đầu tư khi căn cứ xác định khả năng cân đối vốn thực hiện dự án chưa đảm bảo.

Có dự án phê duyệt chủ trương đầu tư có cơ cấu nguồn vốn Trung ương nhưng không có văn bản thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của Bộ KH&ĐT; Bộ Tài chính không có văn bản về việc bố trí nguồn vốn Trung ương hỗ trợ dự án này.

Việc chấp hành các quy định về đầu thầu chưa nghiêm. Các bên trong quá trình đấu thầu chưa thực hiện trách nhiệm theo quy định, còn để xảy ra sai sót, vi phạm như thực hiện đấu thầu qua mạng trên địa bàn tỉnh rất hạn chế, không đảm bảo lộ trình theo quy định; tỷ lệ tiết kiệm qua đấu thầu quá thấp, hiệu quả không cao; một số công trình, dự án không công khai kế hoạch lựa chọn nhà thầu, không thông báo hoặc chậm thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu.

Trong kết luận, Thanh tra Chính phủ cũng giao Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Cục thuế thu hồi số tiền 5,7 tỉ đồng đối với các đơn vị còn nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và thuế sử dụng đất; hơn 1,5 tỉ đồng tiền ký quỹ phục hồi môi trường và hơn 5,9 tỉ đồng thiền cấp quyền khai thác của Công ty CP Phát triển khoáng sản 4.

Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị thu hồi số tiền hơn 14,2 tỉ đồng, trong đó có 14,1 tỉ đồng của Công ty CP Đầu tư Sài Gòn và hơn 142 triệu đồng phí bảo vệ môi trường của 29 chủ đầu tư về ngân sách nhà nước.

Đồng thời kiểm tra, rà soát các dự án được giao, thuê đất để đầu tư cơ sở hạ tầng, cụm công nghiệp chưa có hợp đồng thuê đất, chưa nộp tiền ký quỹ bảo đảm thực hiện dự án; cương quyết thu hồi đối với các dự án chậm triển khai hoặc không triển khai.

Từ những sai phạm trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị nhiệm kỳ 2011- 2016 và 2016-2021 có liên quan đến các sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất đai môi trường, đầu tư xây dựng được nêu trong kết luận thanh tra.