Quận Ba Đình có “thu hồi nhầm” đất của dân?

Trước đó, trong phiên xử sơ thẩm diễn ra vào tháng 9, TAND quận Ba Đình đã bác đơn khởi kiện của bà Chinh vì cho rằng, quyết định giao đất của UBND TP. Hà Nội cho UBND quận Ba Đình trước thời điểm Luật Đất đai 2003 có hiệu lực, do đó, không cần áp dụng quy định UBND cấp quận, huyện phải ra quyết định thu hồi tới từng cá nhân, hộ gia đình. Phía bà Nguyễn Thị Chinh đã kháng cáo và phiên tòa dự kiến diễn ra cuối tháng 12/2013, nhưng đã bị hoãn.

Theo hồ sơ, bà Nguyễn Thị Chinh mua ngôi nhà có diện tích 20 m2 và 100 m2 đất tại địa chỉ xóm 43 hộ ven đê Phúc Xá (liền kề khu 4 héc-ta), quận Ba Đình, Hà Nội từ năm 2000 và sử dụng ổn định.

Theo bà Trần Minh Nguyệt, người đại diện cho bà Chinh tại phiên tòa, năm 1992, UBND TP. Hà Nội có Quyết định 3296 QĐ/UB giao cho UBND quận Ba Đình 40.000 m2 đất tại địa điểm hồ Phúc Xá để xây dựng nhà ở phục vụ việc tái định cư. Sau đó, dự án đã được thực hiện xong và quyết toán năm 1998.

Tuy nhiên, ngày 30/5/2005, UBND quận Ba Đình ra Quyết định số 865/QĐ-UB phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất của bà Nguyễn Thị Chinh để xây dựng, hoàn thiện hạ tầng khu di dân 4 héc-ta phường Phúc Xá, quận Ba Đình.

Sau đó, UBND quận Ba Đình tiếp tục ra các Quyết định số 521 buộc bà Chinh phải bàn giao mặt bằng, Quyết định số 729 về áp dụng biện pháp cưỡng chế bàn giao mặt bằng.

Nhận thấy UBND quận Ba Đình đã thu hồi diện tích không thuộc phần đất được UBND TP. Hà Nội giao, nên bà Chinh đã liên tiếp làm đơn khiếu nại lên các cơ quan chức năng. Quá trình giải quyết khiếu nại, năm 2011, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có công văn nêu rõ: Khu dân cư 4 héc-ta Phúc Xá có diện tích 51.621,2 m2 trong đó gồm 3 khu: Khu 1 có diện tích 5.586,5 m2; Khu 2 có diện tích 39.670 m2 và UBND quận Ba Đình đã hoàn thiện việc xây dựng hạ tầng năm 1997; Khu 3 có diện tích 5.364,7 m2 (đã giải tỏa 48 hộ dân, hiện để trống, chưa xây dựng cơ sở hạ tầng). Bà Chinh tin rằng, nhà và đất của mình nằm ở Khu 3 có diện tích 5.364,7 m2, ngoài phần diện tích đã được giao, nên đã đệ đơn khởi kiện, đề nghị Tòa án hủy 3 quyết định của UBND quận Ba Đình là Quyết định số 865, Quyết định số 521 và Quyết định số 729.

Tại phiên tòa sơ thẩm, phía bà Chinh cho rằng, UBND quận Ba Đình không thông báo trước cho gia đình bà Chinh về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển trước ít nhất là 180 ngày theo quy định tại khoản 4 Điều 130 Nghị định 181/2004/NĐ-CP. Ngoài ra, UBND TP. Hà Nội không có quyết định thu hồi đất tổng thể đối với khu đất 5.364,7 m2 và UBND quận Ba Đình cũng không ra quyết định thu hồi đất đối với hộ gia đình bà Chinh là trái với quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, phía bà Chinh cho rằng, năm 2005, UBND quận Ba Đình ra Quyết định 865, nhưng phải sau đó 2 năm, tức là đến năm 2007, UBND TP. Hà Nội mới ra Quyết định số 3188 phê duyệt nhiệm vụ giải phóng mặt bằng di dời 48 hộ dân tại khu di dân Phúc Xá 4 héc-ta và giao cho UBND quận Ba Đình triển khai thực hiện. Như vậy, UBND quận Ba Đình đã thực hiện quy trình thu hồi đất trái pháp luật, chưa được giao đất, chưa có quyết định thu hồi đất đến từng hộ gia đình, cá nhân, chưa được phê duyệt nhiệm vụ giải phóng mặt bằng mà đã ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Về tái định cư, bà Nguyệt cho rằng, theo quy định thì gia đình bà Chinh phải được ưu tiên tái định cư tại chỗ, nhưng khi bị thu hồi đất, lại được bố trí tái định cư ở tận Đông Anh (Hà Nội). Tại phiên tòa sơ thẩm, đại diện của UBND quận Ba Đình vắng mặt, nên một số nội dung đã không được 2 bên tranh luận và mọi nút thắt lại phải chờ phiên phúc thẩm sắp tới.