Ông Trump đề xuất cắt giảm 163 tỷ USD ngân sách Hoa Kỳ, cắt giảm chi tiêu trong nước

Ông Trump muốn tăng ngân sách cho chi tiêu an ninh nội địa và quốc phòng nhưng lại giảm chi ngân sách cho giáo dục, anh sinh xã hội. Ảnh REUTERS/Leah Millis

Chính quyền Trump cho biết ngân sách đề xuất sẽ tăng chi tiêu cho an ninh nội địa gần 65% so với mức được ban hành năm 2025, trong bối cảnh ông Trump trấn áp tình trạng nhập cư bất hợp pháp.

Chi tiêu tùy ý không phải cho quốc phòng, không bao gồm các chương trình An sinh xã hội và Medicare khổng lồ cùng các khoản thanh toán lãi suất tăng đối với nợ quốc gia, sẽ bị cắt giảm 23%, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2017, Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng (OMB) cho biết trong một tuyên bố.

Đề xuất này sẽ cắt giảm hơn 2 tỷ USD từ Sở Thuế vụ và cắt giảm hơn 40% ngân sách của Viện Y tế Quốc gia và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh.

Ngân sách đầu tiên của ông Trump kể từ khi giành lại chức vụ là nhằm thực hiện lời hứa tăng chi tiêu cho an ninh biên giới trong khi cắt giảm bộ máy hành chính liên bang.

Các đảng viên Dân chủ tại Quốc hội chỉ trích việc cắt giảm chi tiêu trong nước là quá nghiêm trọng, trong khi một số đảng viên Cộng hòa kêu gọi tăng chi tiêu cho quốc phòng và các lĩnh vực khác.

"Vào thời điểm quan trọng này, chúng ta cần một ngân sách lịch sử, một ngân sách chấm dứt tình trạng tài trợ cho sự suy thoái, đặt người Mỹ lên hàng đầu và cung cấp sự hỗ trợ chưa từng có cho quân đội và an ninh nội địa của chúng ta", Giám đốc OMB Russ Vought cho biết trong tuyên bố.

Vought, khi còn làm việc tại Heritage Foundation, là kiến ​​trúc sư của Dự án 2025, một lộ trình thu hẹp phạm vi hoạt động của chính phủ liên bang. Ông Trump đã phủ nhận nỗ lực đó trong chiến dịch tranh cử nhưng sau khi nhậm chức, ông đã đưa Vought lên làm chuyên gia ngân sách của mình.

Chính phủ liên bang đang phải gánh khoản nợ 36 nghìn tỷ USD ngày càng tăng và một số người bảo thủ về tài chính và chuyên gia ngân sách lo ngại rằng đề xuất của ông Trump về việc gia hạn cắt giảm thuế năm 2017 sẽ làm tăng thêm khoản nợ này.

Cái gọi là ngân sách mỏng là bản phác thảo các ưu tiên của chính quyền sẽ cung cấp cho những người phân bổ ngân sách của đảng Cộng hòa tại Quốc hội một bản thiết kế để bắt đầu soạn thảo các dự luật chi tiêu.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Hoa Kỳ Susan Collins, người phân bổ ngân sách hàng đầu của viện, đã phản ứng một cách lạnh lùng.

"Yêu cầu này đã đến Quốc hội muộn và các chi tiết chính vẫn chưa được giải quyết. Tuy nhiên, dựa trên đánh giá ban đầu, tôi sẽ có những phản đối mạnh mẽ", Thượng nghị sĩ Collins, đến từ Maine, cho biết. Bà đã nêu ra những lo ngại rằng chi tiêu quốc phòng quá thấp và lo ngại về việc cắt giảm các chương trình giúp người Mỹ thu nhập thấp sưởi ấm nhà cửa.

"Cuối cùng, Quốc hội mới là bên nắm quyền chi tiêu", Collins cho biết.

Giáo dục bị ảnh hưởng

Ông Trump muốn đóng cửa Bộ Giáo dục Hoa Kỳ, hay ít nhất cắt giảm 15% ngân sách của bộ này. Ảnh minh họa của Shutterstock

Đề xuất ngân sách kêu gọi cắt giảm 50 tỷ USD tại Bộ Ngoại giao khi tiếp quản Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).

Đề xuất kêu gọi cắt giảm 2,49 tỷ USD cho IRS, mà một quan chức ngân sách Nhà Trắng cho biết sẽ chấm dứt "việc vũ khí hóa việc thực thi IRS" của cựu Tổng thống Joe Biden.

Các nhà phân tích phi đảng phái cho biết việc cắt giảm IRS có thể gây tổn hại đến việc thu thuế và do đó làm tăng thêm thâm hụt.

OMB cũng kêu gọi cắt giảm mạnh chương trình mặt trăng của NASA và các cơ quan thực thi pháp luật liên bang bao gồm FBI và Cục Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ.

Đề xuất này thúc đẩy lời hứa của ông Trump về việc đóng cửa hoặc cắt giảm đáng kể ngân sách Bộ Giáo dục, cắt giảm khoảng 15% ngân sách của bộ này.

Nguồn tài trợ cho Bộ Nhà ở và Phát triển Đô thị, đơn vị giám sát các chương trình hỗ trợ nhà ở, sẽ bị cắt giảm gần một nửa.

"Những ngày tháng giả vờ là người theo chủ nghĩa dân túy của Donald Trump đã kết thúc", Thượng nghị sĩ Dân chủ hàng đầu của Hoa Kỳ Chuck Schumer đến từ New York cho biết trong một tuyên bố. "Các chính sách của ông ta chẳng khác gì một cuộc tấn công toàn diện vào những người Mỹ chăm chỉ làm việc".

Chính quyền cho biết ngân sách sẽ tăng chi tiêu quốc phòng tùy ý lên 13%, nhưng Thượng nghị sĩ Cộng hòa Roger Wicker đến từ Mississippi, chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện, cho biết chi tiêu quốc phòng sẽ vẫn ở mức dưới thời người tiền nhiệm Joe Biden, tức là cắt giảm do lạm phát.

Các quan chức cho biết Nhà Trắng tin rằng đảng Cộng hòa tại Quốc hội sẽ tăng thêm chi tiêu quốc phòng như một phần của quá trình thông qua dự luật cắt giảm thuế của ông Trump theo đường lối đảng phái, bỏ qua sự cản trở của Thượng viện.

"Chúng tôi nghĩ rằng Đồi Capitol sẽ ủng hộ chúng tôi về vấn đề này khi chúng tôi có thể nói chuyện với nhiều người trong số họ hơn trên đường đi", Vought nói trong một cuộc phỏng vấn với Fox Business.

Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội, chi tiêu trong năm tài chính 2024, kết thúc vào ngày 1 tháng 10, lên tới 6,8 nghìn tỷ USD.

Các nhà lập pháp thường thực hiện những thay đổi đáng kể trong yêu cầu ngân sách của Nhà Trắng, nhưng ông Trump có sức ảnh hưởng bất thường đối với các nhà lập pháp Cộng hòa và có thể đạt được phần lớn những gì ông mong muốn.

Đảng Cộng hòa tại Quốc hội hy vọng sẽ ban hành dự luật cắt giảm thuế vào ngày 4 tháng 7 và đang nỗ lực thu hẹp những chia rẽ nội bộ về các khoản cắt giảm chi tiêu liên bang được đề xuất để chi trả cho dự luật này.

Họ có thể phải tính đến căng thẳng ngày càng tăng trong nền kinh tế Hoa Kỳ do các đợt tăng thuế quan của ông Trump đang làm đảo lộn thương mại toàn cầu.

Ngân sách Nhà Trắng kêu gọi thêm 500 triệu USD chi tiêu tùy ý để tăng cường an ninh biên giới và hỗ trợ cho nỗ lực trục xuất hàng loạt của ông Trump, cũng như 766 triệu USD để mua các thiết bị tài trợ cho công nghệ an ninh biên giới và để duy trì 22.000 nhân viên tuần tra biên giới, thuê thêm nhân viên Hải quan và Bảo vệ Biên giới.

Một viên chức ngân sách cho biết chính quyền Trump vẫn đang nỗ lực để đưa ra một gói hủy bỏ riêng để mã hóa các khoản cắt giảm đã được Bộ Hiệu quả Chính phủ thực hiện.

Các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đã yêu cầu quy trình này - được quy định theo luật, vì chính quyền đang giữ lại các khoản tiền đã được Quốc hội phê duyệt trước đó.