Ông Trump cân nhắc phát 2.000 USD cho mỗi người dân Mỹ từ nguồn thu thuế quan để tìm kiếm sự ủng hộ

Ông Trump hứa chi 2.000 USD cho hầu hết người dân Mỹ trong loạt bài đăng sáng Chủ nhật trên Truth Social

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm Chủ nhật (9/11) cho biết ông đang xem xét trao 2.000 USD cho hầu hết người dân Mỹ, được tài trợ từ nguồn thu thuế quan mà chính quyền của ông thu được – một động thái được xem là nhằm củng cố sự ủng hộ của công chúng đối với chính sách thuế quan.

“Mỗi người (ngoại trừ nhóm thu nhập cao) sẽ nhận được ít nhất 2.000 USD tiền cổ tức”, ông Trump viết trên nền tảng Truth Social.

Trong bài đăng, ông cũng không ngần ngại chỉ trích những người phản đối thuế quan là “kẻ ngốc”.

Tuy nhiên, để kế hoạch này có thể được triển khai, sự phê chuẩn của Quốc hội gần như là bắt buộc. Trước đó, hồi đầu năm, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley (bang Missouri) đã giới thiệu một dự luật đề xuất trả lại 600 USD tiền hoàn thuế quan cho hầu hết người dân Mỹ và con cái phụ thuộc của họ.

Ông Hawley khi đó nói rằng: “Người dân Mỹ xứng đáng nhận được khoản hoàn thuế sau bốn năm chịu ảnh hưởng từ các chính sách của Nhà Trắng dưới thời ông Joe Biden – vốn đã tàn phá tiền tiết kiệm và sinh kế của các gia đình”.

Ông cho biết đạo luật này sẽ cho phép người dân lao động “hưởng lợi từ nguồn của cải mà thuế quan của ông Trump mang lại cho nước Mỹ”.

Tuy vậy, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hồi tháng 8 nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu của chính quyền hiện nay là giảm nợ công quốc gia, hiện đã lên tới 38,12 nghìn tỷ USD, bằng nguồn thu từ thuế quan. Ông cho biết khoản tiền này trước hết sẽ được dùng để trả bớt nợ liên bang, thay vì gửi séc hoàn thuế cho người dân.

Theo báo cáo tháng 9 của Bộ Tài chính, 195 tỷ USD thuế hải quan đã được thu trong chín tháng đầu năm. Tuy nhiên, chi phí để phát 2.000 USD cho toàn dân có thể vượt xa số tiền này.

Theo tính toán, nếu áp dụng mức giới hạn thu nhập 100.000 USD, khoảng 150 triệu người trưởng thành sẽ đủ điều kiện nhận tiền, khiến chi phí ước tính gần 300 tỷ USD – gấp đôi số thu thực tế.

Erica York, Phó Chủ tịch phụ trách chính sách thuế liên bang tại Tax Foundation, viết trên mạng xã hội: “Nếu tính cả trẻ em, chi phí này sẽ còn tăng thêm”.

Bà bổ sung: “Thực tế, sau khi điều chỉnh toàn bộ tác động ngân sách, thuế quan chỉ mang lại khoảng 90 tỷ USD doanh thu ròng, so với mức hoàn thuế 300 tỷ USD mà ông Trump đề xuất”.

Trong khi đó, John Arnold, đồng Chủ tịch Arnold Ventures, ước tính chi phí chi trả có thể lên tới 513 tỷ USD.

Theo Yale Budget Lab, mức thuế quan hiệu quả trung bình mà người tiêu dùng Mỹ đang phải chịu là gần 18% – mức cao nhất kể từ năm 1934. Kể từ khi ông Trump áp dụng thuế quan trên diện rộng với các đối tác thương mại toàn cầu vào tháng 4, doanh nghiệp đã chuyển phần chi phí này sang giá hàng hóa, khiến người tiêu dùng chịu thêm gánh nặng.

Đây không phải lần đầu ông Trump đưa ra ý tưởng phát “séc kích thích” dựa trên nguồn thu thuế quan. Hồi tháng 10, ông từng nói đang cân nhắc khoản chi từ 1.000 đến 2.000 USD cho người dân Mỹ; còn vào tháng 7, ông cũng gợi ý khả năng trả hoàn thuế quan.

Trước đó, hồi tháng 2, ông Trump cùng tỷ phú Elon Musk – khi đó vẫn là cố vấn Nhà Trắng – từng thảo luận ý tưởng phát 5.000 USD tiền “cổ tức” từ khoản tiết kiệm chi tiêu chính phủ, thuộc chương trình gọi là “Cục Hiệu quả Chính phủ” (Doge). Tuy nhiên, kế hoạch này không thành hiện thực khi thâm hụt ngân sách liên bang tiếp tục tăng và mức cắt giảm chi tiêu bị đánh giá là phóng đại.

Trong một diễn biến khác, Tòa án Tối cao Mỹ hôm thứ Tư vừa qua đã nghe tranh luận về tính hợp pháp của các biện pháp thuế quan toàn cầu mà ông Trump ban hành và tỏ ra hoài nghi về cơ sở pháp lý của chúng.