Nikkei: Việt Nam sẽ đón nhận một đợt bùng nổ vốn đầu tư nước ngoài mới

Ảnh minh hoạ.

Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Mỹ Joe Biden vào tháng trước nhằm tăng cường quan hệ ngoại giao song phương, dường như đã mở ra một kỷ nguyên mới về mở rộng liên kết kinh tế giữa hai nước. Sự bùng nổ đầu tư nước ngoài lần thứ tư vào Việt Nam có thể đang hình thành, theo Nikkei.

Trong chuyến thăm trụ sở của gã khổng lồ sản xuất chip Nvidia ở San Francisco vào ngày 19/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kêu gọi Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang thành lập cơ sở sản xuất tại Việt Nam và tận dụng làm trung tâm sản xuất ở Đông Nam Á. Nvidia là nhà sản xuất chip hàng đầu để cung cấp năng lượng cho hệ thống trí tuệ nhân tạo. Tích cực hưởng ứng đề xuất tâm huyết của Thủ tướng Phạm Minh Chính, ông Huang cho biết Việt Nam đang có những thay đổi to lớn.

Ông Chính cũng đã gặp gỡ những nhân vật nổi bật khác trong lĩnh vực công nghệ Mỹ, bao gồm người sáng lập Microsoft Bill Gates và các giám đốc điều hành cấp cao của Meta, trước đây gọi là Facebook và SpaceX của Elon Musk.

Những chuyến thăm và gặp gỡ này nằm trong lịch trình bận rộn của ông trước khi tham dự Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York, cho thấy sự quan tâm sâu sắc của Việt Nam trong việc thúc đẩy mối quan hệ với các gã khổng lồ công nghệ Hoa Kỳ, Nikkei nhận định.

Trong chuyến thăm Việt Nam, ông Biden đã hội đàm với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và nhất trí nâng quan hệ song phương lên mức cao nhất là “đối tác chiến lược toàn diện”.

Các cuộc đàm phán cấp cao giữa hai nhà lãnh đạo cũng đi kèm với một số thương vụ kinh doanh lớn. Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines đã ký thỏa thuận ban đầu mua 50 máy bay phản lực Boeing 737 Max trong một thỏa thuận trị giá khoảng 10 tỷ USD.

Công ty công nghệ hàng đầu Việt Nam, FPT Software, vừa công bố hợp tác chiến lược với công ty khởi nghiệp Landing AI của Mỹ. Synopsys, một công ty thiết kế chất bán dẫn hàng đầu, đã ký một biên bản ghi nhớ với một tổ chức chính phủ Việt Nam để hợp tác giúp ngành bán dẫn Việt Nam nâng cao lực lượng lao động thiết kế chip và năng lực chế tạo R&D.

Trong lịch sử, Việt Nam đã chứng kiến ba đợt bùng nổ đáng kể về đầu tư trực tiếp nước ngoài. Lần đầu tiên xảy ra khi Honda Motor bắt đầu sản xuất xe hai bánh tại địa phương vào năm 1997. Làn sóng thứ hai kéo dài từ đầu những năm 2000 cho đến thời điểm ngân hàng đầu tư Lehman Brothers của Mỹ sụp đổ vào năm 2008, gây ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Đáng chú ý, Samsung Electronics của Hàn Quốc đã đưa vào hoạt động cơ sở sản xuất điện thoại di động tại tỉnh Bắc Ninh vào năm 2009.

Cuộc bùng nổ thứ ba được cho là đã diễn ra mạnh mẽ vào giữa những năm 2010. Với sức mua ngày càng tăng, Việt Nam trở thành mục tiêu sinh lợi cho các doanh nghiệp tiêu dùng nước ngoài. Ví dụ, gã khổng lồ mua sắm Nhật Bản Aeon đã khai trương cửa hàng đầu tiên ở Việt Nam, Aeon Mall Tan Phu Celadon, tại thành phố lớn nhất nước, TPHCM, vào năm 2014.

Giờ đây, chuyến thăm của ông Biden có thể kích thích làn sóng đầu tư của Mỹ vào Việt Nam. Động thái ngoại giao của ôngBiden có thể được các doanh nghiệp Mỹ hiểu là bật đèn xanh để đầu tư vào Việt Nam.

Trong lịch sử, đầu tư kinh doanh của Mỹ vào Việt Nam rất khiêm tốn so với các cường quốc kinh tế châu Á như Nhật Bản hay Hàn Quốc. Tính đến cuối năm 2022, tổng vốn đầu tư trực tiếp của Hoa Kỳ vào Việt Nam là 11,4 tỷ USD, đứng thứ 11 chung và kém xa đáng kể so với các quốc gia như Hàn Quốc (80,9 tỷ USD), Singapore (70,8 tỷ USD) và Nhật Bản (68,8 tỷ USD).

Việt Nam mong muốn chuyển hướng từ các ngành sử dụng nhiều lao động truyền thống như sản xuất hàng may mặc và lắp ráp điện tử sang các ngành công nghệ cao có giá trị gia tăng cao hơn. Sự hợp tác với các công ty công nghệ của Hoa Kỳ, đặc biệt là những công ty chiếm ưu thế trong lĩnh vực bán dẫn và AI, sẽ rất quan trọng cho việc chuyển đổi cơ cấu công nghiệp của Việt Nam.

Với việc áp dụng mức thuế tối thiểu quốc tế dự kiến vào năm 2024 để giúp các công ty đa quốc gia tránh thuế bằng cách chuyển lợi nhuận sang các quốc gia có thuế suất thấp, Việt Nam đang cân nhắc các biện pháp chính sách mới để thu hút các công ty đa quốc gia và đang tăng tốc chuẩn bị chào đón đầu tư nước ngoài. Nhưng vẫn còn phải xem liệu đợt bùng nổ thứ tư của Việt Nam có trở thành hiện thực hay không, theo Nikkei.