Nhiều nơi “biến tướng” đất công ích

Việc sử dụng quỹ đất nông nghiệp ở Hà Nội còn nhiều vi phạm.

Trên 80ha đất bị sử dụng sai mục đích, bị lấn chiếm

Theo quy định tại Nghị định 64 của Chính phủ, căn cứ vào quỹ đất đai, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, HĐND tỉnh, TP trực thuộc trung ương quyết định tỉ lệ được để lại cho mỗi xã không quá 5% đất nông nghiệp của từng xã làm quỹ đất công ích.

Trên địa bàn HN hiện nay, quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích 5% có tổng diện tích khoảng 13.858ha. Trong đó, các quận, huyện hiện có quỹ đất này lớn là: Chương Mỹ (1.677ha, chiếm 13,8%), Mỹ Đức (1.183ha, chiếm 11,78%), Đan Phượng (416ha, chiếm 11,3%), Ứng Hoà (1.469ha, chiếm 11,5%), Sơn Tây (503ha, chiếm 11,92%), Mê Linh (956ha, chiếm 10,61%)...

Trong số này có trên 80ha đất bị sử dụng sai mục đích hoặc bị lấn chiếm. Cụ thể, đất sử dụng không đúng mục đích, thời gian dưới 5 năm là 16,63ha; không đúng mục đích, thời hạn trên 5 năm chiếm 50,57ha; bị lấn chiếm trái phép 17,23ha.

Phó GĐ Sở TNMT Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết: Kết quả kiểm tra cho thấy, một số địa phương giao khoán, cho thuê đất không thực hiện đấu thầu, đấu giá đất; không có bản đồ, hồ sơ, sổ sách quản lý theo quy định. Nhiều nơi khi cho thuê đất chưa tổ chức bàn giao mốc giới. Một số nơi sử dụng đất công ích trên 10% tổng quỹ đất nông nghiệp (gấp đôi tỉ lệ cho phép).

Nhiều nơi cho thuê đất không đúng đối tượng, thời gian thuê đất, vi phạm Luật Đất đai 2003. Một số diện tích bị địa phương tự ý chuyển làm nhà xưởng, nhà kho, văn phòng giao dịch, nhà ở... kéo dài nhiều năm, nhưng chưa được UBND các xã, phường, thị trấn và thanh tra xây dựng quận, huyện xử lý kiên quyết, triệt để. Một số diện tích khác để hoang hóa, không sử dụng, bị lấn chiếm, gây lãng phí, vi phạm Luật Đất đai. Thu - chi tiền từ việc cho thuê đất nông nghiệp công ích có biểu hiện sai phạm...

Kết quả kiểm tra tại 3 xã Tân Triều, Vạn Phúc, Vĩnh Quỳnh (huyện Thanh Trì), cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều vụ UBND xã cho thuê đất trái thẩm quyền, trái với khoản 2, Điều 37 Luật Đất đai. Cụ thể, UBND xã Vĩnh Quỳnh đã ký hợp đồng giao khoán thu 49.471m2 diện tích ao cho một hộ dân nuôi trồng thủy sản. UBND xã Vạn Phúc đã ký hợp đồng cho nhiều hợp tác xã (HTX) thuê đất với thời hạn 3 năm.

Đặc biệt, số tiền thu từ cho thuê đất công và đất công ích (tổng số 595 triệu đồng), UBND xã Vạn Phúc đã chi vào mục chi thường xuyên. Tại xã Tân Triều, UBND xã cũng cho thuê đất làm bãi chứa vật liệu; bãi đỗ xe..., nhưng nhiều năm chưa thu tiền cho thuê đất...

Kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể và cá nhân vi phạm

Trước thực trạng trên, Sở TNMT Hà Nội kiến nghị UBND TP phải tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với thanh tra xây dựng và các phòng ban chuyên môn của quận, huyện, thị xã và UBND các xã, phường, thị trấn nơi để xảy ra nhiều sai phạm. Trên cơ sở đó, xử lý, kỷ luật trách nhiệm các tập thể và cá nhân theo quy định của Luật Đất đai.

Với các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất công ích đã xây dựng công trình trụ sở giao dịch, nhà xưởng, nhà kho... không hiệu quả, lãng phí, vi phạm Luật Đất đai, không chấp hành đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước, Sở TNMT đề nghị thanh lý, hủy bỏ và chấm dứt các hợp đồng cho thuê. Đồng thời, tổ chức đấu thầu cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu sử dụng theo quy định của pháp luật đất đai.