Nhà xây đúng nhưng giấy phép xây dựng sai, xử sao?

UBND quận 1 vừa công bố kết luận thanh tra về công tác cấp phép xây dựng (CPXD) tại quận này trong giai đoạn từ đầu năm 2016 đến tháng 10-2017. Nhiều giấy phép xây dựng (GPXD) được xác định cấp sai quy định.

Ngoài việc xem xét trách nhiệm đơn vị, cá nhân liên quan, những GPXD đã cấp sai và các công trình xây dựng theo các GPXD này về mặt quy định pháp luật sẽ được giải quyết ra sao?

GPXD cấp sai sẽ bị thu hồi

Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM, Trưởng phòng CPXD, Sở Xây dựng Tống Đức Tiến cho hay theo quy định tại Điều 101 Luật Xây dựng 2014, GPXD sẽ bị thu hồi trong trường hợp cấp sai quy định.

Trong thời hạn 10 ngày mà chủ đầu tư không nộp lại bản chính GPXD đã cấp thì cơ quan cấp phép được quyền ra quyết định hủy bỏ GPXD cũ và thông báo cho chủ đầu tư. “Không có thời hạn trong việc thu hồi, điều chỉnh các GPXD cấp sai. Khi nào phát hiện GPXD đã cấp không đúng quy định thì GPXD sẽ bị thu hồi để điều chỉnh cho phù hợp.

Không phải vì đã lỡ cấp phép rồi, đã xây dựng nhà rồi thì sẽ cho du di luôn. Còn trách nhiệm trong việc cấp sai thì ai sai phải chịu” - ông Tiến giải thích.

Luật sư Huỳnh Văn Nông, Đoàn Luật sư TP.HCM, nhận định trong việc CPXD sai quy hoạch, trách nhiệm là của cơ quan CPXD. Người dân chỉ là người xin, còn cho phép xây dựng bao nhiêu là do cơ quan nhà nước. “Nay các cơ quan xác định giấy phép cấp sai quy hoạch, lố tầng và nếu dẫn đến phải thu hồi GPXD và tháo dỡ thì phải bồi thường cho người bị thiệt hại” - ông Nông nhận xét.

Theo ông, chỉ trong trường hợp chứng minh được có yếu tố chung chi hối lộ để công trình được cấp phép có lợi hơn quy định thì khi đó sẽ không phải bồi thường do chủ đầu tư cũng là người có lỗi.

Một trong những công trình được phát hiện cấp phép xây dựng sai tại số 9-11-13 Lưu Văn Lang (quận 1, TP.HCM). Ảnh: Hoàng Giang

Coi chừng phải bồi thường cho dân

Luật sư Nguyễn Thành Dâng, Công ty luật Pháp luật Việt, cho rằng trong trường hợp công trình chưa xây dựng thì cơ quan cấp phép thu hồi, điều chỉnh GPXD đã cấp sai. “Còn nếu đã xây dựng, đã xem xét các yếu tố mà vẫn không được tồn tại thì phải tháo dỡ” - ông bày tỏ.

Trong trường hợp này, người dân có quyền kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, theo ông phương án này “rất chua” vì không dễ tháo dỡ những phần xây lố quy hoạch vì thiệt hại lớn cho chủ đầu tư.

Bày tỏ ý kiến, phó chủ tịch UBND một quận đồng tình người dân không sai, không vi phạm xây dựng vì thực hiện theo đúng GPXD được cấp. Do đó không thể lập biên bản vi phạm nhưng công trình vẫn phải xử lý. “Chủ đầu tư không sai nhưng GPXD sai, công trình vẫn sai quy hoạch, quy chuẩn” - ông giải thích.

Theo ông, qua xem xét nhiều yếu tố mà công trình có thể tồn tại theo thực tế thì có thể điều chỉnh quy hoạch và điều chỉnh GPXD cho phù hợp. “Còn nếu qua xem xét không thể điều chỉnh quy hoạch, công trình gây mất mỹ quan, mất an toàn, ảnh hưởng bộ mặt đô thị thì cơ quan nhà nước sẽ quyết định thu hồi GPXD đi kèm là xử lý công trình. Khi đó phải bồi thường cho người được CPXD” - ông bày tỏ.