Nhà trái phép “bức tử” sông Dinh

Thử làm người có nhu cầu về nhà ở ven sông, người viết đã xuống khu vực sông Dinh (đoạn thuộc địa bàn hai phường Thắng Nhất, Rạch Dừa, TP Vũng Tàu). Tại đây, hơn trăm căn bao gồm nhà gỗ tạm bợ cùng nhà tường gạch đổ tấm khang trang đang xuất hiện “nuốt” trọn bề mặt sông - nơi vốn là cửa ngõ ra vào neo đậu của nhiều tàu thuộc cụm cảng Hải quân, đơn vị dầu khí.

Cứ việc lấn sông làm nhà

Bày tỏ ý định mua một nền nhà, chúng tôi được dẫn tới nhà ông Đ. ở hẻm 229 (phường Rạch Dừa). Anh L., cháu ông này, cho biết căn nhà cấp bốn, mái tôn khá khang trang với lan can là xi măng giả gỗ mới xây xong cách đây không lâu. Nếu muốn, chúng tôi có thể tham khảo nhiều nhà bên cạnh đang rao bán với giá từ vài chục triệu đến vài trăm triệu đồng, tùy vào nhà gỗ, cây chống hoặc nhà gạch cột bê tông. Anh L. vô tư kể về phần móng căn nhà mình đang ở: Nó gồm cả chục cọc đổ bê tông đóng trồi lên mặt nước để chống cho toàn bộ căn nhà. Anh khẳng định là dù cọc làm bằng bê tông, chắc chắn hơn mấy cây gỗ chèo chống nhưng anh cũng khá lo bởi khu sông Dinh nước mặn nên móng rất dễ bị bào mòn. Rồi L. hào hứng: “Tôi chuẩn bị… xây nới thêm phần sau. Từ lâu rồi, cứ mua ít mét đất sát sông rồi thích lấn bao nhiêu ra sông thì lấn, không ai làm gì. Ở đây hầu như nhà nào cũng thế cả. Mua nhà chỉ có giấy tay với nhau. Tuy nhiên, đảm bảo lực lượng phường xuống cũng không “xử” nặng tay (?)”.

Chị T. (phường Thắng Nhất) có nhà cũng ở khu vực trên cho hay thời gian gần đây tình trạng xây nhà lấn sông ngày càng nhiều. Trước đó, hai căn nhà số 229/17/16A, B mới được xây hoàn chỉnh, cá biệt trong đó có một căn lên lầu đúc. Còn dãy nhà trọ được xây dựng trên những cột kèo bằng cây và cọc bê tông tạm bợ thì khá nhiều và đang có xu hướng mọc lên thêm.

Ngày 20-7, người viết chứng kiến cảnh hộ bà Ba M. (phường Thắng Nhất) đang đổ đá to làm nền nhà, qua hôm sau đã thấy dựng khung chuẩn bị lợp mái. Chị T. cho biết người dân khi phát hiện có nhà lấn sông đã báo với phường nhiều lần nhưng cán bộ xuống một lát rồi đi về, nhà vẫn tiếp tục xây. “Báo riết mà thấy xử lý qua loa khiến chúng tôi không muốn nói nữa. Nhưng nếu phường mời để cung cấp thông tin, tôi vẫn sẵn sàng” - chị T. bức xúc.

Đại diện một khu phố (đề nghị không nêu tên) nói hàng trăm nhà lấn sông là bằng đó nhà vệ sinh “nổi”. Dọc tuyến, nước thải sinh hoạt, phóng uế vô tư xả trực tiếp xuống sông Dinh. Nhiều hộ đua nhau lấn sông tới mức dở khóc dở cười. “Nhà vệ sinh của nhà này áp tường kế bên giường nhà kia. Khi nước sông lên, ngập, chất uế tạp trôi cả sang nhà bên cạnh dẫn tới gây gổ. Chúng tôi đã kiến nghị lên phường để xử lý nhưng rồi cũng chưa hiệu quả”.

Hai phường “đá” trách nhiệm

Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM, ông Đào Xuân Hữu, Chủ tịch UBND phường Thắng Nhất, nói: “Nếu nói về lấn chiếm thì toàn tuyến này đều lấn chứ không phải chỉ một, hai nhà. Người dân mới chỉ lấn ra sông 5-7 m chứ chưa tới nửa sông (?)”. Ông Hữu cũng nói: Thời gian xảy ra lấn chiếm cũng từ rất lâu rồi. “Hiện những nhà đang xây dựng mà người viết nhìn thấy đều trái phép nhưng đây là nhà sửa chữa lại để ở cho an toàn chứ không phải xây mới. Ngoài ra, người dân đổ cột dầm là để xây dựng hệ thống cọc kiên cố làm đê chắn sóng. Phường có cử người theo dõi thường xuyên, có xử lý một vài trường hợp, có trường hợp dân dừng hẳn nhưng cũng có trường hợp bị lập biên bản rồi vẫn tiếp tục xây”. Ông Hữu còn khẳng định: Để xử lý dứt điểm rất khó vì chưa có chính sách tái định cư cho người dân. (Trong khi đó, thực tế khu vực này là lấn sông trái phép, xây nhà trái phép, không hề có trong quy hoạch thì làm sao bàn tới khả năng có chính sách tái định cư?).

Tại phường Rạch Dừa, ông Hà Huy Chúc, Chủ tịch UBND phường, cũng nói: “Việc người dân lấn chiếm đất sông đã từ lâu, trong phường tôi không có nhà mới xây dựng lấn sông, họ chỉ sửa chữa lại để ở. Còn những căn nhà mà báo phản ánh là ở bên phường Thắng Nhất”. Ông Chúc cho biết phường sẽ đề xuất UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đầu tư xây dựng đê chắn sóng tại khu vực sông Dinh, tiếp giáp phường Thắng Nhất. Khi đó người dân lấn chiếm sẽ không được bồi thường.

Sáng 21-7, một cán bộ của phường Rạch Dừa xuống kiểm tra hiện trạng ven sông. Theo ông này, toàn bộ nhà lấn chiếm, cơi nới sau này dù đất nằm bên phường Rạch Dừa nhưng hộ khẩu đều ở bên phường Thắng Nhất nên khó xử lý. Vị cán bộ này đã lại quên rằng xử lý nhà xây trái phép là xử lý hành vi tại nơi xảy ra vi phạm chứ không phải căn cứ theo hộ khẩu!