Nên mở rộng mô hình hợp tác xã nhà ở

HTX nhà ở 17T10 Thụy Điển đã quản lý tốt các chung cư, cải thiện đáng kể dịch vụ nhà ở và an sinh xã hội. Ảnh: Đàm Duy

Khẳng định tính ưu việt

Thực hiện chủ trương thí điểm của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX TP Hà Nội, HTX nhà ở 17T10 Thụy Điển ra đời cuối năm 2007, có 7 sáng lập viên và đại diện 192 hộ với khoảng 1.000 người dân sống ở tòa chung cư 17T10 Trung Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội). Ông Phạm Đình Thái, Phó Chủ nhiệm HTX nhà ở 17T10 Thụy Điển cho biết, qua 5 năm hoạt động, đến nay HTX đã tạo việc làm cho 40 lao động, cải thiện đáng kể các dịch vụ nhà ở và an sinh xã hội. HTX thu mức phí quản lý thấp, song về chất lượng quản lý và dịch vụ vẫn tương xứng với nhiều khu chung cư cao cấp khác. Từ cuối năm 2011 đến nay, ngoài tòa chung cư 17T10 Trung Hòa, HTX đang nhận quản lý các tòa chung cư cùng địa bàn quận Cầu Giấy, hỗ trợ quản lý 40 tòa chung cư khu đô thị Linh Đàm… HTX đã có văn bản gửi UBND TP Hà Nội xin nhận quản lý tòa nhà Keangnam và tư vấn phương thức quản lý cho các khu chung cư tái định cư quận 10 TP Hồ Chí Minh…

Theo bà Lê Thị Dung, Chủ nhiệm HTX nhà ở làng quốc tế Thăng Long: HTX có 70 xã viên, hầu hết là nông dân bị thu hồi đất cho làng quốc tế Thăng Long, HTX không chỉ cung ứng các dịch vụ quản lý nhà với giá ưu đãi mà còn đáp ứng nhiều dịch vụ tiện ích khác. Trước đây, có cửa hàng rau an toàn bán tại đây, song không được cư dân đón nhận do chỉ bán trong giờ hành chính. HTX đã xây dựng 2 tổ hợp sản xuất RAT quy mô 8ha tại huyện Đông Anh để cung ứng cho cư dân tạo một nguồn thu đáng kể để HTX hoạt động.

Ông Nguyễn Đức Dậu, đại diện cho HTX nhà ở Thụy Điển tham gia quản lý khu nhà ở tái định cư Từ Liêm cho rằng, mô hình quản lý nhà ở HTX theo phương châm "ta tự quản nhà ta", cư dân trong tòa nhà không có việc làm sẽ được tham gia các dịch vụ như trông giữ xe, dọn vệ sinh, sửa chữa, rửa xe... để có kinh phí vận hành, bảo trì bảo dưỡng, cư dân không phải cõng phí cao.

Đánh giá đúng HTX để nhân rộng

Hiện nay, tại Hà Nội đã có 11 HTX nhà ở như: HTX 19-8, HTX Đoàn Kết, HTX Trường Phát và Tín Thành, HTX Thụy Điển, HTX nhà ở làng quốc tế Thăng Long, HTX Mỹ Đình… Tuy nhiên, khó khăn hiện nay trong thực hiện mô hình HTX nhà ở Thụy Điển là việc bất hợp tác, không chịu bàn giao của chủ đầu tư, dẫn tới nhiều hạng mục không bàn giao bị bỏ rơi. Tòa nhà 17T10, tầng hầm không có cửa thoát hiểm, chủ đầu tư không bàn giao, ban chủ nhiệm HTX phải thuê đất bên cạnh để người dân gửi xe.

Tại tọa đàm mô hình HTX quản lý nhà chung cư của Liên minh HTX Hà Nội đã khẳng định thế mạnh của mô hình HTX, nhưng làm thế nào để nhân rộng. Chủ tịch Liên minh HTX Hà Nội Phạm Văn An cho rằng: Mô hình HTX có sức sống, xuất phát từ nhu cầu của cộng đồng và phát triển bền vững. HTX có cơ chế kiểm soát là cộng đồng xã viên, sẽ nâng cao tính minh bạch, bảo đảm tối đa an sinh xã hội, không phát sinh lãng phí trong quá trình vận hành chung cư. Các mô hình HTX nhà ở thành công là do đã tạo được sự đồng thuận cao, khắc phục mâu thuẫn giữa doanh nghiệp quản lý với người dân chung cư về diện tích sử dụng chung và riêng, đồng thời có mức phí dịch vụ hợp lý. Đây là thực tiễn cần nghiên cứu, nhân rộng mô hình HTX tham gia vào quản lý nhà ở, phù hợp với chủ trương chung và các văn bản pháp luật. Mặt khác, bản thân các HTX cần nâng cao kiến thức, chuyên môn về quản lý nhà ở, đề nghị thành phố có cơ chế, chính sách khuyến khích mô hình này phát triển.