“Mở van” tín dụng nhà đất

Bộ Xây dựng vừa có tờ trình Thủ tướng Chính phủ về việc đề nghị ban hành chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp quản lý thị trường bất động sản (BĐS). Theo đó, Bộ Xây dựng đề nghị hạn chế cho vay bồi thường, giải phóng mặt bằng các dự án khởi công mới nhưng tiếp tục cho vay các dự án nhà ở xã hội, cho dân vay mua nhà...

Ưu tiên vốn dự án thanh khoản cao

Bộ Xây dựng nhìn nhận giá BĐS, giá nhà ở tại Việt Nam hiện vẫn đứng ở mức cao, diễn biến phức tạp, nhất là tại các đô thị lớn; thiếu hàng hóa quy mô vừa và nhỏ phù hợp với đa số nhu cầu của người dân, nhất là bộ phận lớn dân cư đô thị. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng nhìn nhận: Hệ thống tài chính BĐS chưa hoàn thiện, nguồn vốn cho thị trường BĐS chủ yếu từ các ngân hàng và huy động của người dân, chưa có nguồn tín dụng trung và dài hạn để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân trong tạo lập nhà ở.

Để tạo điều kiện cho thị trường BĐS phát triển bền vững, Bộ Xây dựng đề xuất Thủ tướng ban hành chỉ thị “Về một số giải pháp quản lý thị trường BĐS lành mạnh”. Trong đó, nổi bật là giải pháp về tín dụng, căn nguyên dẫn đến tình trạng “đóng băng” thị trường BĐS hiện nay. Theo đó, Bộ Xây dựng đề xuất các tổ chức tín dụng ưu tiên cho vay các dự án có khả năng thanh khoản cao, các dự án phát triển nhà ở phục vụ đối tượng có thu nhập trung bình và thu nhập thấp, các dự án đã xây xong phần thô đang hoàn thiện để đưa vào sử dụng, tăng tỉ trọng cho vay mua nhà để ở...

Bộ Xây dựng chỉ không đồng tình với việc cho vay bồi thường, giải phóng mặt bằng, các dự án khởi công mới (trừ các dự án nhà ở xã hội), các dự án BĐS cao cấp (căn hộ chung cư có giá trên 30 triệu đồng/m2 hoặc diện tích trên 120 m2, biệt thự, nhà liền kề).

Đề phòng bị lợi dụng

Trước đề xuất “mở van” tín dụng của Bộ Xây dựng đối với thị trường BĐS, chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong (Viện Nghiên cứu Kinh tế - Xã hội Hà Nội) cho rằng chỉ nên giải ngân tín dụng cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở dành cho người thu nhập thấp. Ông Phong nhìn nhận về tổng thể thì giải pháp tăng cho vay mua nhà để ở sẽ có thêm cơ hội để người dân mua nhà và doanh nghiệp trên lĩnh vực BĐS bớt bị áp lực phải trả nợ; đồng thời giúp thị trường có thêm xung lực. Tuy nhiên, theo ông Phong, điểm quan trọng là tránh biến tướng và bị các đối tượng buôn bán, đầu cơ BĐS lợi dụng. Ông Phong đề nghị cần có cơ chế kiểm soát đối tượng vay và phạt nặng vi phạm…

Phân tích về đề xuất của Bộ Xây dựng, TS Nguyễn Minh Phong đề nghị ngoài dự án nhà ở xã hội, cần tiếp tục thắt chặt tín dụng với dự án BĐS. Nếu “mở” ra là sai từng “câu, chữ” so với Nghị quyết 11 của Chính phủ là hạn chế tín dụng đối với BĐS. “Bộ Xây dựng muốn làm khác thì phải chứng minh ngược lại” – ông Phong đặt vấn đề. Mặt khác, theo ông Phong, Bộ Xây dựng khẳng định sẽ không cho vay tín dụng đối với dự án BĐS cao cấp thì rất mù mờ, khó xác định vì Việt Nam chưa có tiêu chí loại hàng hóa BĐS này. “Do vậy cũng khó kiểm soát việc cho vay có đúng là nhà ở thu nhập thấp hay là cao cấp” – ông Phong băn khoăn.

Nguyên thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, ông Cao Sỹ Kiêm, cũng ủng hộ mở tín dụng đối với dự án nhà thu nhập thấp vì có tính chất xã hội và không thể cào bằng như với chứng khoán, BĐS khác. Tuy nhiên, ông Kiêm đề nghị cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, rõ ràng và công khai nếu không “mở” quá thì chắc chắn tác động mạnh tới lạm phát.