Không có chuyện người nước ngoài ùn ùn mua nhà

PHÓNG VIÊN: - Xin ông lý giải rõ hơn về tác dụng của chủ trương này?

GS. Đặng Hùng Võ: - Có thể thấy thế này, thị trường BĐS đã trải qua một thời gian dài khó khăn và nguồn lực trong nước dường như không đủ để vực dậy thị trường được nữa. Chính vì vậy người ta trông mong vào “phép lạ” từ các nhà đầu tư nước ngoài.

Thực tế tại một số nước trên thế giới cũng cho thấy, ở rất nhiều thị trường, nhà đầu tư nước ngoài đã thực sự giúp BĐS hồi sinh, thí dụ như London. Tuy nhiên, xét trong bối cảnh Việt Nam hiện nay, sẽ không thể có chuyện người nước ngoài ùn ùn, tấp nập kéo đến mua nhà được.

Giá cả rất đắt đỏ, cộng thêm chính sách chưa ổn định trong một sớm một chiều sẽ khiến cho tốc độ mua-bán có thể sẽ không sôi động như kỳ vọng. Tôi cho rằng chính sách thông thoáng hơn cho người nước ngoài sở hữu nhà ở là đúng đắn, hợp lý và cần thiết trong thời kỳ hội nhập. Và cũng chỉ nên dừng lại ở mức đó mà thôi. Câu chuyện trên thị trường BĐS Việt Nam không thể chỉ trông cậy vào nguồn vốn ngoại mà giải quyết được.

- Từ chỗ chính sách rất khắt khe đến việc đột ngột mở toang “cửa”, theo ông chúng ta có cần một lộ trình?

- Nghị quyết 19 được thực thi đến nay đã được gần 5 năm, nước ta cũng đã thí điểm cho người nước ngoài sở hữu căn hộ chung cư một cách thận trọng, tôi nghĩ các cơ quan chức năng cũng đã rút ra được những kinh nghiệm quý báu. Tuy nhiên, mở chính sách cần song hành với công cụ quản lý.

Đừng chỉ nhìn một bề tích cực khi nghĩ rằng chính sách này có thể gỡ thế bí cho chúng ta trong việc giải quyết thị phần BĐS cao cấp đang tồn kho mà quên đi những hệ lụy. Như thế chỉ mang tính nhất thời, trước mắt.

Nói gì thì nói, đây là một vấn đề phức tạp. Có thể trước mắt, thị trường chưa thể sôi động nhưng 3-5 năm nữa, khi kinh tế hồi phục, thị trường BĐS ổn định, các vướng mắc chính sách được tháo gỡ, nhu cầu của người nước ngoài có thể tăng cao, không chỉ để ở mà còn đầu tư, vì các chính sách về chuyển nhượng, mua bán, cho thuê đã thông thoáng hơn.

Thủ tục mua bán được tinh giản mới khuyến khích người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam

Việt Nam có thể có một thị trường BĐS mở và sôi động như Malaysia, Singapore… khi đó chúng ta sẽ quản lý như thế nào? Nếu nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm đến 70-80% số lượng nhà và căn hộ rao bán thì xử sự như thế nào, để cho thị trường quyết định hay phải có chính sách hỗ trợ cân bằng?

Hoặc người ta thâu tóm những khu vực gần nhau để thành những khu phố ngoại kiều thì sẽ ra sao? Tôi nghĩ những điều đó cần phải tính trước. Thí dụ như Malaysia, họ thông thoáng về chính sách nhưng cũng có những biện pháp quản lý cực kỳ chặt chẽ, chính sách thuế cũng rất phù hợp.

Tôi nghĩ những vấn đề đó chúng ta rất nên học hỏi. Chính sách thông thoáng nhưng chỉ nên mở đến một phạm vi rộng hơn quy định hiện hành, không thể mở đến mức ai mua cũng được, cần phải có những điều kiện nhất định.

- Ông đánh giá như thế nào về những tác động của chính sách này lên thị trường BĐS?

- Như trên tôi đã nói, không thể trông chờ vào một chính sách, vào nguồn vốn bên ngoài để gỡ khó cho thị trường BĐS nước ta. Đây nên xem cũng chỉ là một trong rất nhiều chính sách tác động lên thị trường BĐS đang khô cứng, bế tắc, khơi thêm một lối mới cho dòng chảy đang bị tắc nghẽn.

Thực tế chính sách này chỉ có tác động đến phân khúc cao cấp - phân khúc bấy lâu nay nguồn cầu trong nước gần như không chạm tới. Như vậy, nếu có tác dụng cũng chỉ có tác dụng ở phân khúc này, giảm bớt hàng tồn kho, giúp thị trường linh hoạt hơn. Còn bài toán trên thị trường BĐS nước ta như làm sao đưa giá về thấp nhất, người dân đô thị có thể dễ dàng mua được nhà thì cần rất nhiều chính sách khác nữa.

Về lâu dài, để thị trường BĐS vận hành thông suốt, cùng với việc hạ giá nhà ở xuống ngang bằng với các nước trong khu vực, tôi nghĩ môi trường đầu tư là rất quan trọng. Thủ tục hiện nay dành cho người nước ngoài được mua nhà rất khó khăn, phức tạp, các bước để có thể có được quyền sở hữu nhà cũng rất gian nan. Đây là những điều cần được tiếp tục tháo gỡ.

- Xin cảm ơn GS.