Kẻ phá bĩnh Khu Nam

Nhà giàu hốt hoảng

Khoảng cuối tháng 8/2016, cuộc sống của người dân tại nhiều quận huyện thuộc khu vực phía Nam TP.HCM bị xáo trộn vì liên tục bị tra tấn bởi mùi hôi thối khó chịu. Trong đó, khu đô thị nhà giàu Phú Mỹ Hưng (quận 7) là một trong những nơi chịu tác động nhiều nhất.

Các khu chung cư cao tầng tại Phú Mỹ Hưng thường xuyên bị mùi hôi bao phủ. Ban đầu, nhiều cư dân tưởng mùi hôi là do con vật gì đó chết, nên đã phải cất công tìm kiếm khắp nơi. Về sau họ nhận ra mùi hôi này nhiều khả năng xuất phát từ nguồn chất thải lớn nằm gần đó theo gió thổi vào.

Bà Thu, một cư dân tại chung cư The Era Town trên đường Nguyễn Lương Bằng (quận 7), cho biết lúc mới dọn về sống ở chung cư này đã ngửi thấy mùi hôi. Sau này hỏi ra thì được biết, mùi này có thể là từ bãi rác Đa Phước (huyện Nhà Bè) theo gió bay tới. Nhiều hôm mùi hôi nồng nặc, ngay từ buổi sáng đã xuất hiện mùi. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em.

Khổ sở nhất là khi ăn cơm, mùi hôi theo gió lùa vào khiến bữa cơm mất ngon. Buổi tối đi ngủ cũng không được yên giấc vì ám ảnh của mùi hôi. “Những tháng trời nắng nóng, gió hoạt động mạnh thì mùi hôi càng trở nên khó chịu. Chúng tôi không biết làm gì để thoát khỏi mùi hôi này, ngoài cách đóng kín cửa nhưng vẫn không ăn thua gì”, một người dân nói.

Mùi hôi là nỗi ám ảnh dân nhà giàu khu đô thị Phú Mỹ Hưng. Ảnh: Nguyên Mạnh

Bất động sản bị vạ lây

Không chỉ tác động đến cuộc sống của người dân, mùi hôi thối cũng “ám” thị trường bất động sản khu Nam.

Anh Đạt, một nhân viên môi giới bất động sản khu vực quận 7 than thở: “Phải mất hơn 2 tháng chăm sóc và thuyết phục khách hàng mới đồng ý đặt mua căn hộ tại dự án trên đường Hoàng Việt, nhưng ngay sau đó họ thay đổi quyết định vì lo sợ mùi hôi thối liên tục xuất hiện tại khu vực này”.

Anh Đạt cho biết, không chỉ cá nhân anh mà nhiều đồng nghiệp cũng khốn đốn vì khách hàng bỗng dưng thay đổi quyết định, thậm chí từ bỏ ý định mua nhà tại khu Nam vì lo sợ mùi hôi thối kéo dài. “Ngay khi những thông tin về mùi hôi thối xuất hiện tại khu vực này, nhiều khách hàng liên tục gọi điện và đến tại dự án để “ngửi” xem có mùi không. Nhiều khách hàng thắc mắc mùi hôi từ đâu? Khi nào thì hết? Liệu có tiếp tục diễn ra sau này hay không? Khiến môi giới đứng lưỡi, không biết trả lời sao”, anh Đạt nói.

Ghi nhận thực tế, trong khoảng thời gian bị tác động của mùi hôi, thị trường bất động sản khu vực này đã có dấu hiệu chùng xuống rõ rệt. Nhà đầu tư tỏ ra thận trọng hơn trong việc xuống tiền tại các dự án, thậm chí đã xuất hiện một lượng không nhỏ các nhà đầu tư tháo chạy khỏi thị trường này. Trong khi các doanh nghiệp địa ốc cũng phải thay đổi kế hoạch bung hàng để theo để thích ứng.

Xử lý ra sao?

Trước những tác động tiêu cực của mùi hôi, lãnh đạo thành phố đã vào cuộc kiểm tra, và sau một thời gian đã xác định “thủ phạm” chính gây ra mùi hôi là khu xử lý rác thải Đa Phước nằm tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè. Ngay sau đó, một loạt các biện pháp được đưa ra như yêu cầu chủ đầu tư trồng cây xanh, thay đổi công nghệ, giảm tải lượng rác… đã phần nào giúp giảm bớt mùi hôi thối. Tuy nhiên, về lâu dài bãi rác Đa Phước vẫn là mối lo thường trực của người dân, bởi sự cố mùi hôi có thể lại tiếp diễn.

Có mặt tại bãi rác Đa Phước, sau một cơn mưa, dòng xe chở rác nối đuôi nhau trên quốc lộ 50 đổ về bãi rác. Con đường nhỏ hẹp, bị xuống cấp phải cõng theo dòng xe tải qua lại số lượng lớn nên xảy ra tình trạng kẹt xe kéo dài. Người đi đường cũng không khỏi rùng mình mỗi khi xe chở rác chạy qua bốc mùi tanh tưởi, hôi thối.

Anh Minh, một người dân sinh sống tại đây cho biết, mặc dù bãi rác Đa Phước nằm cách quốc lộ 50 khoảng 1,5km, nhưng từ ngoài mặt đường quốc lộ có thể nhìn thấy rõ từng núi rác khổng lồ phía bên trong. Từ nhiều năm nay, người dân sống ở đây đã chịu “tra tấn” bởi mùi hôi khó chịu từ bãi rác này. “Mùi rác ở đây rất kinh khủng, cứ về đêm khuya hoặc sáng sớm là mùi nồng nặc, không chỉ khu vực Đa Phước, Phước Kiển mà còn bay về nhiều khu vực xa hơn ở quận 7, quận 8”, anh Minh nói.

Cũng theo người dân tại đây, vì không chịu nổi mùi hôi từ bãi rác, lo ngại cho sức khỏe nên họ đã nhiều lần có đơn kiến nghị lên chính quyền mong muốn can thiệp. Tuy nhiên, đã nhiều năm tình trạng này vẫn không thay đổi.

Bên cạnh mong muốn được thành phố quan tâm và giải quyết sớm tình trạng mùi hôi từ bãi rác Đa Phước, nhiều người dân tỏ ra khó hiểu vì sao lại chọn quy hoạch bãi rác quy mô như vậy tại khu vực gần các khu đô thị. “Không hiểu sao lại quy hoạch bãi rác khổng lồ này nằm trong địa phận một trong những thành phố lớn nhất cả nước. Trong khi các tỉnh lân cận xung quanh nhiều khu đất trống đồi trọc, không phát triển được kinh tế thì nhiều thì lại không quy hoạch tập trung ra đó”, một người đặt câu hỏi.

Một số người khác lại cho rằng khu vực tập kết của bãi rác Đa Phước hiện nay là vùng sình lầy, nằm gần các con sông, kênh rạch. Do đó, khi rác tập kết về đây để trong một thời gian dài nước rỉ của rác thải sẽ ngấm vào mạch nước làm ô nhiễm các dòng sông quanh khu vực.

Theo nhận định của một số chuyên gia, vị trí của bãi rác Đa Phước chỉ cách các dự án khu dân cư, đô thị mới khoảng 10 km, lại nằm ngay đầu hướng gió nên ảnh hưởng của mùi hôi là không tránh khỏi. Trong khi đó, đây lại đang là hướng phát triển chính của thành phố trong tương lai, do đó việc xuất hiện một bãi rác khổng lồ ở đây là dấu hỏi về quy hoạch.

Theo GS.TS Lê Huy Bá - nguyên Viện trưởng Khoa học công nghệ và Quản lý môi trường (Đại học Công nghiệp TP.HCM), những biện pháp khắc phục mùi hôi tại khu Nam được thành phố đưa ra chỉ là giải pháp trước mắt, mang tính khắc phục sự cố. Việc dùng cây xanh chắn gió đưa mùi hôi đi xa là không hiệu quả bởi đây là vấn đề cấp bách trong khi trồng cây chỉ mang tác dụng lâu dài.

Ông Bá ví von bãi rác Đa Phước hiện như căn nhà đã hỏng, đang sửa chữa chắp vá mà không thể đập đi xây lại. Trong tình thế đó, chuyên gia này đề xuất thành phố cần chỉ đạo chủ đầu tư thời gian tới phải chôn lấp rác hợp vệ sinh: đào hố sâu, ở dưới có lớp vải địa chất, đổ và nén rác sau đó phủ lớp đất và vôi lên trên. Làm như vậy để bãi rác không cao thêm nữa, có thời gian phân hủy.

Theo chuyên gia này, về lâu dài cần xử lý rác thải thành năng lượng, khí... sử dụng trong đời sống. Làm được điều này thì chưa tới 10% tổng khối lượng rác phải đưa ra bãi. Ngoài ra, hệ thống xử lý nước rỉ từ rác phải được kiểm soát nghiêm ngặt để tránh phát tán mùi hôi và gây ô nhiễm môi trường.

Ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành, cho rằng nếu tình trạng mùi hôi không sớm được xử lý triệt để sẽ gây ảnh hưởng rất lớn không chỉ cuộc sống của người dân mà còn làm giảm giá trị bất động sản tại khu Nam. Ngập nước, kẹt xe, tiếng ồn, ô nhiễm không khí là những điểm trừ với các khu đô thị. Tuy nhiên, việc ngập nước, kẹt xe, hay tiếng ồn có thể chỉ diễn ra trong một khoảng thời gian nhất định còn ô nhiễm môi trường từ bãi rác thì kéo dài liên tục và gây ảnh hưởng rất lớn.

Theo ông Đực, rác là một bài toán rất khó đối với các đô thị, không chỉ ở Việt Nam mà tại nhiều nước trên thế giới. Nó đòi hỏi đầu tư chi phí và công nghệ rất lớn. “Đây là bài toán rất khó, không đơn giản đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều ngành. Chúng ta hiện nay dường như đang thiếu đi một nhạc trưởng quy hoạch thực thụ”, ông Đực nói.