Hệ lụy từ những “phế tích 5 sao” ở miền Trung: Non Nước - "Còn non nhưng hết... nước"

Quận bị... “phân lô” mặt tiền

Một trong hướng phát triển của Đà Nẵng là "kéo dài bờ biển, kéo dài dòng sông" nên đương nhiên, Ngũ Hành Sơn được thiên nhiên ưu đãi với hơn 12km bờ biển, có khu danh thắng Non Nước được xem là quận có "mặt tiền" tuyệt nhất. Tuy nhiên, thực tế thì bây giờ chỉ có 1.500m bờ biển "mặt tiền" được dành cho người dân sử dụng làm bãi tắm và sinh hoạt công cộng, khiến người dân nơi đây ví Ngũ Hành Sơn là quận “phân lô” nhưng mặt tiền quá hẹp. Chưa dừng lại ở đó, địa danh nổi tiếng "Non nước Ngũ Hành Sơn" giờ bị bao quanh bởi các DA resort và hàng rào tôn, thép gai... Hiện Ngũ Hành Sơn là quận có nhiều DA du lịch ven biển nhất so với các quận khác của Đà Nẵng với hàng chục DA. Tuy nhiên, chỉ có 1/3 số DA đầu tư đi vào hoạt động, còn lại là đang triển khai hoặc trong tình trạng "trùm mền" hết năm này qua năm khác. Dạo trên con đường ven biển được cho là đẹp nhất Đà thành chạy qua địa bàn Q. Ngũ Hành Sơn, hàng loạt DA được bao bọc bởi bờ rào tôn, hoặc xây tường để xí phần đất đang gây mất mỹ quan đô thị và bức xúc trong dân...

Chính ông Huỳnh Cự - Phó Chủ tịch UBND Q. Ngũ Hành Sơn cũng bày tỏ quan điểm như vậy khi tiếp xúc với chúng tôi. Theo ông Cự, hàng loạt DA ven biển không triển khai năm này qua năm khác gây bức xúc cho người dân nhưng chính quyền quận không có chức năng gì trong việc kiểm tra, đôn đốc, thậm chí không biết tên DA và chủ đầu tư là ai. Ông Cự cũng đề nghị, nếu các DA không triển khai theo đúng tiến độ cam kết thì thành phố cần "mạnh tay" để mời chào nhà đầu tư khác hoặc dùng xây dựng một bãi tắm công cộng phục vụ người dân và du khách.

Ông Lê Công Năm (58 tuổi, trú P. Khuê Mỹ, Q. Ngũ Hành Sơn) bày tỏ: trước đây gia đình tôi và bà con nơi đây chỉ cần đi bộ vài trăm mét là đến biển, nhưng nay phải đi cả cây số mới tìm được bãi tắm... Địa bàn Q. Ngũ Hành Sơn chỉ có vài bãi tắm công cộng nên người dân trên địa bàn không mặn mà tắm nơi đây. "Nói du lịch biển mà không nhìn thấy biển chỗ nào thì quả là vô lý" - là chia sẻ của ông Lê Văn Trọng (trú P. Hòa Hải, Q. Ngũ Hành Sơn). Theo ông Trọng, thực tế là người dân ở Ngũ Hành Sơn không còn chỗ ra biển mà tắm vì nhiều DA cấp phép bao nhiêu năm nay vẫn bỏ hoang hoặc chỉ xây dựng mấy hạng mục nhỏ như tường rào, nhà điều hành rồi để đó.

Cả 12km mặt tiền biển Q. Ngũ Hành Sơn nhưng chỉ có 1.500m bãi tắm công cộng.

"Đất vàng" bỏ hoang

Hàng loạt DA ven biển đang "trùm mền" năm này qua năm khác vừa gây bức xúc trong dân vừa lãng phí nguồn tài nguyên đất đai cũng là nguyên nhân giảm sút vốn đầu tư của Đà Nẵng. Tại hội nghị tìm giải pháp thu hút đầu tư vào Đà Nẵng tổ chức ngày 20-3 vừa qua, trước lãnh đạo TP, ông Nguyễn Điểu - Giám đốc Sở TN-MT Đà Nẵng cho rằng, hàng loạt DA "treo" với hàng trăm héc-ta đất ven biển đang bỏ hoang rất lãng phí năm này qua năm khác, trong khi đó, nhiều nhà đầu tư có tiền mong muốn có đất để triển khai DA mà không có. Theo ông Điểu, hiện nay Đà Nẵng có hơn 60 DA đầu tư được cấp giấy phép đầu tư nhưng không có năng lực đầu tư hoặc khởi động chỉ mang tính đối phó, trong đó có 26 DA ven biển. Nhiều DA là do các chủ đầu tư mua đi bán lại, kiếm lời chứ không nhằm mục đích xây dựng. Ông Điểu đề nghị thành phố cương quyết thu hồi các DA "trùm mền" này để kêu gọi các nhà đầu tư khác...

Một DA hàng chục triệu USD bỏ hoang từ nhiều năm.

Theo ông Lâm Quang Minh - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư Đà Nẵng, nguyên nhân chính của tình hình thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào TP liên tục sụt giảm qua các năm là do thiếu quỹ đất, đặc biệt là quỹ đất ven biển. Hiện nay có nhiều nhà đầu tư lớn, đặc biệt là các nhà đầu tư Nhật Bản luôn đặt vấn đề đầu tư vào các DA ven biển nhưng không còn đất trống để cấp cho họ. Hầu hết đất ven biển của thành phố hiện nay đã có chủ đầu tư nhưng rất nhiều DA không triển khai. Ông Minh kiến nghị cần cương quyết xử lý các DA "treo" để lấy lại quỹ đất sạch kêu gọi các nhà đầu tư có tiềm lực.

Dưới góc nhìn khác, ông Nguyễn Thanh Sang - Giám đốc Sở Tài chính cho biết, những DA "treo" trên địa bàn nói chung và ven biển nói riêng vô cùng lãng phí. Đó là một lượng tiền vốn không nhỏ của các nhà đầu tư bỏ vào cho các DA đang chôn vùi dưới đất, mà đa số nguồn vốn đi vay ngân hàng nên tạo ra tình trạng nợ xấu của nguồn tài chính. Bên cạnh đó, khi chủ đầu tư không đưa vào sử dụng thì thành phố cũng không thu được một đồng nào tiền thuế để bổ sung cho ngân sách. Cũng theo ông Sang, tấc đất tấc vàng, đặc biệt tại các vị trí ven biển thì có giá trị rất lớn, nếu không triển khai và đưa vào sử dụng thì thất thu thuế hằng năm vô cùng lớn.

Bộ TN-MT cho biết, đến nay, có hơn 300 ngàn ha đất của hơn 4.000 tổ chức được giao thuê nhưng chưa sử dụng, trong đó khoảng 250 ngàn ha để hoang hóa và gần 50ha đầu tư xây dựng chậm tiến độ. Điều này có thể làm giảm thu 4 - 5 tỷ USD/năm từ những DA bỏ hoang hoặc chậm tiến độ.