Hai lão nông 17 năm đi đòi đất: Đã tìm được công lý

Lão nông Nguyễn Văn Lộ (đội nón lá) tại buổi hướng dẫn ranh trên thực địa

Lấy đất nhiều, đền bù ít

Quá trình xác minh, Thanh tra TPHCM đối chiếu hồ sơ đền bù (ĐB) 65.656m2 đất do phía Hàng Hải cung cấp, cho thấy phần diện tích 7.623m2 Cty này báo cáo tự ĐB năm 1992 nhưng thực tế hồ sơ thể hiện phía Hàng Hải ĐB trùng thửa cho hai trường hợp 2.283m2 , thửa 26 có 1.867m2 và một phần thửa 25 gồm 416m2, dẫn đến diện tích báo cáo trên thực tế chỉ còn 63.373m2.

Đối chiếu lô thửa và diện tích ghi trong hồ sơ ĐB với bản đồ hiện trạng vị trí số 26794/ĐĐ lập ngày 26-3-1996, Thanh tra TP xác định trong 63.373m2 báo cáo đã ĐB nêu trên chỉ có 57.889m2 được phía Hàng Hải thực hiện đúng lô thửa theo bản đồ hiện trạng 26794 và có tới 9 trường hợp ĐB thừa, trùng lắp hoặc vượt ranh với 6.583m2. Mặt khác, Cty này cũng ĐB chưa đủ khoảng 6.099m2; trong đó có 1.099m2 của ba hộ dân và phần rạch rộng chừng 5.000m2. Như vậy, thực chất phía Hàng Hải ĐB không đúng quy định tới 14.965m2 trong tổng số 65.556m2 được báo cáo!

Đáng chú ý là sau khi ĐB, Cty Hàng Hải chưa được các ban ngành cắm mốc ranh giới, xác định diện tích, lập bản đồ địa chính, tạm giao quản lý và quan trọng nhất là chưa được UBNDTP trình Thủ tướng Chính phủ ký QĐ thu hồi, cho thuê đất theo quy định tại CV753/UBND-QLĐT của UBNDTP.

Qua đối chiếu với số liệu do chính Cty Hàng Hải thực hiện ngày 16-6-2014 và kiểm tra hiện trạng sử dụng đất của DA, Thanh tra TP xác định phía Hàng Hải đang sử dụng 49.461m2, không bao gồm 7.623m2 mà Cty báo cáo tự ĐB năm 1992. Trong khi đó, năm 2003 phía Hàng Hải giao cho bên SaCa 18.137m2 đất không kể lộ giới. Tiếp đó, năm 2005 họ bàn giao cho Công ty CP địa ốc Q10 phần đất đường ven sông 3.920m2 và 2.910m2 thuộc quy hoạch đường Đông - Tây trong dự án. Số đất thực tế Cty Hàng Hải sử dụng lên tới 67.312m2, nhiều hơn diện tích Cty này đền bù gần 4.000m2.

Điều đáng nói là năm 2001 trong lúc san lấp mặt bằng, chính đội thi công của Hàng Hải đã lấn sang ranh đất của Cty Vĩnh Lộc. Phía Hàng Hải nhận thiếu sót và đồng ý để Vĩnh Lộc cắm lại mốc ranh trên thực địa... Hai bên quyết toán khối lượng cát san lấp, kèm theo họa đồ lô đất lập năm 2002 thể hiện rõ phần ranh của hai bên ở phía đông và phía bắc dài 167,7 mét. Bất ngờ năm 2008 Cty Hàng Hải sau hàng chục năm thuê đất của Vĩnh Lộc đã gởi CV cho Cty này cho rằng đã "thuê nhầm" 2.667m2 trên phần đất họ đã đền bù năm 1997 (!).

Sau này, dựa vào bản đồ đo vẽ hiện trạng do Trung tâm đo đạc bản đồ trực thuộc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN – MT) lập ngày 16-9-2010 để phục vụ giải quyết tranh chấp, Cty Hàng Hải "tố" phía Vĩnh Lộc thay đổi ranh đất để lấn chiếm của họ ở cả ba mặt tổng cộng 6.748m2.

Qua xác minh, Thanh tra TP xác định không có căn cứ cho rằng Cty Vĩnh Lộc thay đổi ranh đất để lấn sang phía Hàng Hải.

Nỗi đau đã được xoa dịu

Trở lại trường hợp hai lão nông, chúng tôi không thể hiểu nổi tại sao đại diện Sở TN - MT TPHCM trong tổ công tác liên ngành lại có thể đưa ra nhận định và kiến nghị "bóp méo sự thật" trong Báo cáo 636/BC-TNMT-TTS ngày 24-1-2014 bằng cách trích dẫn không đầy đủ biên bản làm việc với ông Trần Văn Dinh – nguyên thành viên tổ đền bù DA của Cty Hàng Hải, nay là cán bộ Ban bồi thường giải phóng mặt bằng Q9? Mặt khác, đại diện sở cũng bất chấp xác nhận của nguyên các xã viên Hợp tác xã nông nghiệp Phước Long từ năm 1978 và những lão nông kỳ cựu tại địa phương về quá trình sử dụng đất của hai ông Địch, Lộ để đi đến nhận định rằng "thời điểm 2001 Cty Hàng Hải đã bồi thường đủ 65.656m2 và kiến nghị không xem xét đơn đòi đất của hai lão nông. Lạ hơn nữa, đại diện Sở TN - MT còn kiến nghị UBNDTP cho phép Cty Hàng Hải được sử dụng 6.748m2 mà họ đã "tố" bị phía Vĩnh Lộc lấn chiếm cả ba mặt, bất chấp những nhận định và kiến nghị của họ đi ngược lại ý kiến của nhiều thành viên khác trong tổ công tác liên ngành.

Trao đổi với chúng tôi khi biết UBNDTP có CV4780/UBND-PCNC ngày 17-9-2014 giao Chủ tịch UBND Q9 dựa trên cơ sở báo cáo của Thanh tra TP kiểm tra, xem xét giải quyết việc hai lão nông yêu cầu Cty Hàng Hải bồi thường, hỗ trợ thêm 4.760m2, giải quyết việc bồi thường đối với phần đất tại khu 5 - 6..., hai lão nông hết sức vui mừng. Ông Nguyễn Văn Địch xúc động cho biết: "17 năm trời khiếu nại, cũng may nhờ sự chỉ đạo sáng suốt của Thành ủy TPHCM, sự công tâm của lãnh đạo UBNDTP mà sự thật đã được làm rõ. Vậy mà nghe dư luận nói có người vẫn muốn đạp lên công lý, chẳng biết họ có thấu hiểu nỗi đau, sự vất vả của những nông dân bị mất đất là thế nào không?".