Trên địa bàn thành phố có khoảng 20.000 địa điểm đất của các doanh nghiệp đang thuê theo hình thức trả tiền thuê hàng năm
Thực tế, trên địa bàn Thành phố, các đơn vị chưa có Quyết định cho
thuê đất của cấp có thẩm quyền và chưa ký hợp đồng thuê đất với Sở Tài
nguyên và Môi trường hoặc do nhiều nguyên nhân chưa thực hiện việc điều
chỉnh lại đơn giá thuê đất, Chi cục Thuế các quận, huyện đã tạm tính và
thu tiền thuê đất hàng năm và số lượng các đơn vị thuê đất trên chiếm
tỷ trọng khá lớn trong tổng số các đơn vị thuê đất trên địa bàn như:
Chi cục Thuế quận Hoàng Mai có 190/246 lô đất với diện tích 1.304.039
m2; Chi cục Thuế huyện Gia Lâm có 137/201 lô đất với diện tích
1.163.534 m2; Chi cục Thuế quận Cầu Giấy có 83/130 lô đất với diện tích
260.868 m2; Chi cục Thuế huyện Từ Liêm có 183/312 lô đất với diện tích
1.437.767 m2…
Các đơn vị trên được nhà nước cho thuê đất bằng quyết định công
nhận quyền sử dụng đất, tại thời điểm hiện nay, phần lớn đều tiếp tục
sử dụng công trình trên đất thuê, không có dự án đầu tư xây dựng mới
công trình trên đất. Đối với các đơn vị này khi xác định giá đất làm cơ
sở xác định đơn giá thuê đất cho năm 2010 theo quy định tại Điều 11,
Nghị định 69 về thu tiền sử dụng đất theo giá thị trường đối với các
doanh nghiệp còn gặp một số khó khăn.
Trước tình hình trên, căn cứ tình hình thực tế triển khai Nghị
định 69 của Chính phủ tại địa phương, để có cơ sở thông báo và quyết
toán tiền thuê đất các đơn vị năm 2010, UBND Thành phố Hà Nội cũng đề
xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép tổ chức xác định đơn giá thuê
đất của các tổ chức, đơn vị trên địa bàn Thành phố Hà Nội thực hiện
trong năm 2010 như:
Đối với các đơn vị chưa có quyết định cho thuê đất của các cấp có
thẩm quyền và chưa ký hợp đồng với Sở TN&MT; các đơn vị thực tế
đang sử dụng đất, được Nhà nước cho thuê đất bằng quyết định công nhận
quyền sử dụng đất, không có dự án đầu tư xây dựng mới công trình trên
đất; trường hợp thuê đất để làm mặt bằng sản xuất đề xuất cho phép áp
dụng đơn giá các loại đất do UBND Thành phố ban hành hàng năm để xác
định giá thuê của các đơn vị.
Về hệ số thuê đất sẽ áp dụng quy định về hệ số đơn giá thuê đất
tại Nghị định 142 của Chính phủ cho đến khi có quy định mới của cấp có
thẩm quyền.
Vẫn tràn lan lãng phí đất công
Được biết, trên địa bàn Hà Nội hiện còn nhiều những khu đất đang bị
lãng quên và sử dụng sai mục đích. Điển hình như hơn 3 ha đất thuộc
Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Dệt Minh Khai (quận Hai Bà Trưng)
gần như bỏ hoang, chỉ có một số kiốt cho thuê làm kho chứa văn phòng
phẩm, vật liệu xây dựng và đồ điện tử, điện máy…
Hay tại Triển
lãm Nông nghiệp Việt Nam, nằm ở ngã ba Hoàng Quốc Việt và Phạm Văn
Đồng, một vị trí đắc địa nhưng trong nhiều năm qua, 2/3 diện tích của
khuôn viên rộng gần 4 ha, đang được sử dụng làm bãi tập kết côngtennơ,
kho chứa hàng và bãi gửi ô tô cố định của một hãng vận tải. Trong khi
đó, ở nhiều doanh nghiệp (nhất là những doanh nghiệp tư nhân) do hạn
chế về vốn, quỹ đất…, luôn phải đối mặt với những khó khăn về mặt bằng
cùng những rủi ro về phí tổn trong quá trình thuê đất phục vụ sản xuất
kinh doanh.
Theo ông Phạm Đình Cường – Cục trưởng, Cục Quản lý công sản (Bộ Tài
chính), nguyên nhân dẫn tới tình trạng lãng phí và sử dụng đất đai sai
mục đích là do Nhà nước vốn áp dụng mức giá thuê đất quá thấp so với
điều kiện thực tế. Điều đó không kích thích các tổ chức và doanh nghiệp
tăng cường quản lý đất đai mà chỉ khiến họ tích cực cho thuê lại nhằm
thu chênh lệch để trục lợi. Đây cũng là căn nguyên dẫn tới tình trạng
tiêu cực. Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề này, đòi hỏi một quá trình
dài hơi với nhiều giải pháp đồng bộ và hoàn chỉnh.
Ở một khía cạnh khác, nhiều chuyên gia lại cho rằng, việc sắp xếp
lại các đơn vị hoạt động không hiệu quả, thua lỗ kéo dài hoặc không có
khả năng phục hồi là một trong những việc cần thực hiện ngay trong thời
điểm hiện nay. Điều đó sẽ gỡ nhiều nút thắt trong công tác quản lý và
kiểm kê đất đai, để từ đó lập kế hoạch sử dụng đất cho các tổ chức và
doanh nghiệp trong giai đoạn tới.