Theo báo cáo của Bộ Xây dựng gửi Ủy ban Kinh tế Quốc hội, để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp xây dựng, bất động sản hiện nay, cơ quan thẩm quyền cần tiếp tục nghiên cứu khoanh nợ, giãn thời hạn trả nợ đối với các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, xây lắp, các chủ đầu tư xây dựng nhà ở để bán nhưng đang trong quá trình xây dựng. Bộ Xây dựng kiến nghị cần sớm thực hiện giảm 50% thuế giá trị gia tăng (thuế VAT) đối với các hộ gia đình, cá nhân khi mua nhà ở chung cư thương mại bình dân (diện tích căn hộ nhỏ hơn 90 m2, giá bán dưới 20 triệu đồng/m2) và mua lần đầu để ở.
Nhiều sàn giao dịch đóng cửa hoặc hoạt động cầm chừng vì nhà đất “đóng băng” |
Bên cạnh giảm thuế, Bộ Xây dựng cho rằng, các cơ quan chức năng cần tiếp tục có lộ trình giảm lãi suất cho vay, cải cách các thủ tục cho vay nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay.
Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại hỗ trợ doanh nghiệp trong việc thu xếp nguồn ngoại tệ để trả nợ các khoản vay có gốc ngoại tệ, xem xét cho doanh nghiệp được cơ cấu lại các khoản nợ, giãn thời gian trả nợ hoặc khoanh nợ nhằm giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp. Đồng thời với đó, việc nới lỏng chính sách tín dụng đối với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh bất động sản trong thời gian tới để các đơn vị này dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn hơn.
Tất cả những đề xuất trên của Bộ Xây dựng được cho là rất cần thiết, nhất là trong bối cảnh thị trường bất động sản đang trải qua đợt suy thoái toàn diện và kéo dài trong nhiều tháng qua. Hầu như tất cả các phân khúc đều nguội lạnh và giá giao dịch giảm mạnh so với trước đây. Kể cả phân khúc đất nền, nhà phố nhà dân tại các khu vực nội, ngoại thành của các thành phối lớn trước đây không bị ảnh hưởng nhiều thì nay giá đều giảm. Còn phân khúc căn hộ thì đang trải qua giai đoạn dư thừa nguồn cung với một số lượng lớn.
Theo tính toán sơ bộ của một số đơn vị chuyên nghiên cứu bất động sản thì số lượng căn hộ tồn đọng trên thị trường chưa tìm được đầu ra lên đến hàng chục nghìn căn. Mặt bằng kinh doanh trong các trung tâm thương mại và mặt bằng lẻ trên các trục đường lớn của cả Hà Nội và TP.HCM cũng đang có tỉ lệ bỏ trống cao. Tình trạng này khiến các chủ đầu tư buộc phải chạy đua giảm giá bán và giá cho thuê. Để đạt được điều này, việc cắt giảm giá đầu vào, trong đó không loại trừ cắt giảm một phần chi phí cho việc xây dựng là điều không tránh khỏi khiến không ít người tiêu dùng đặt dấu hỏi lớn về chất lượng những dự án giảm giá.
Báo cáo của Bộ Xây dựng cũng cho rằng, từ cuối tháng 4/2011, cùng động thái siết tín dụng của Ngân hàng Nhà nước, thị trường bất động sản liên tục sụt giảm, kéo theo đó là hàng loạt mặt hàng vật liệu xây dựng rơi vào tình cảnh ế ẩm. Lượng tồn kho gạch ốp lát toàn ngành khoảng 60 triệu m2, 40 dây chuyền phải dừng sản xuất. Doanh nghiệp xi măng hoạt động kinh doanh lỗ lớn. Kính tấm tiêu thụ ước giảm khoảng 30% so với cùng kỳ năm 2011. Tính đến cuối tháng 8/2012, kính tồn khoảng 60 triệu m2. Hiện có 3/4 lò kính cán in hoa dừng sản xuất đã làm giảm 85% công suất kính cán in hoa của toàn ngành kính.