“Gáo nước lạnh” cần thiết

Ủy ban Kinh tế Quốc hội nhận định, dù thị trường đóng băng một thời gian khá dài nhưng không ít doanh nghiệp (DN) địa ốc cho rằng khó khăn của thị trường ngay cả ở phân khúc trung và cao cấp chỉ là tạm thời và giá đã chạm đáy nên sẽ dễ phục hồi trong khi thực tế, BĐS sẽ phải điều chỉnh mạnh để có thể đưa nền kinh tế trở về quỹ đạo cân bằng và bền vững.

Quá trình điều chỉnh trên thị trường BĐS còn kéo dài do nhiều DN găm giá để chờ Nhà nước giải cứu. Đây là một kỳ vọng hoàn toàn sai lệch, vì với quy mô hiện nay của nợ xấu, Nhà nước không đủ khả năng giải cứu kể cả nếu muốn.

Hơn nữa, Nhà nước cũng không thể chấp nhận giải cứu vì điều này càng khuyến khích rủi ro đạo đức làm DN tiếp tục kinh doanh liều mạng vì “lãi bỏ túi, lỗ sẽ có Nhà nước lo”, tạo ra mầm mống cho cuộc khủng hoảng nợ xấu trong tương lai.

Những nhận định nghiêm khắc, khó nghe này chắc chắn sẽ tác động không nhỏ đến nhiều DN, thậm chí làm “vỡ mộng” về việc quay lại thời kỳ đỉnh cao BĐS. Tuy nhiên, đây có lẽ là điều không thể khác. Trên thực tế, qua 3 năm đóng băng, thị trường BĐS vẫn “chưa đạt yêu cầu”.

Dù đã trở nên thực chất hơn trước rất nhiều, những diễn biến trên thị trường BĐS vẫn khiến những người kỳ vọng vào một thị trường lành mạnh hơn cảm thấy phiền lòng.

Giá nhà ở không hề giảm xuống như kỳ vọng dù cơ quan chức năng đã dùng trăm phương ngàn kế, nhà ở giá thấp quá ít, trong khi phân khúc trung cấp lại dư thừa một lượng lớn căn hộ, nợ xấu BĐS nằm ở mức cao, DN không có sức đề kháng, thị trường vẫn là một mớ hỗn độn mà người mua vẫn chưa được coi là trung tâm…

Trong bối cảnh đó, những chính sách của Chính phủ từ cuối năm 2012 trở thành cơn mưa rào trong nắng hạn. Bất chấp những thông điệp về việc phá băng BĐS bằng cách tập trung giảm hàng tồn, phát triển phân khúc nhà ở xã hội, nhiều DN vẫn nuôi mộng quay lại thời kỳ vàng son, tiếp tục găm dự án, không chịu chuyển hướng kinh doanh hoặc giảm giá triệt để để tăng cầu.

Nhiều chuyên gia đã khẳng định, những nỗ lực từ nhiều năm qua của các cơ quan chức năng vẫn mới chỉ chữa được bệnh bên ngoài, căn bệnh trầm kha hơn vẫn tồn tại và nếu không cẩn thận thị trường rất dễ bị quay lại tình trạng phát triển ảo như trước đây.

“Gáo nước lạnh” mà Ủy ban Kinh tế của Quốc hội vừa “dội” có thể không thể dập tắt nổi những ảo tưởng thiếu thực tế trên thị trường nhưng sẽ khiến cho những cái đầu đang “nóng” nguội bớt.

Và thị trường cần thêm những “gáo nước” như thế để xóa đi những kỳ vọng ảo, phát triển ảo, đưa BĐS quay về đúng hướng, phát triển lành mạnh và thực chất hơn.