Dự án phát triển vật liệu xây dựng: Không đầu tư tràn lan, tránh cung vượt cầu

Bộ Xây dựng cho biết, theo mục tiêu trong Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050, tổng công suất đầu tư các loại sản phẩm xi măng, gạch ốp lát, kính xây dựng đã tiệm cận mục tiêu năm 2025, trong khi đó sản lượng sản xuất chỉ đạt khoảng 80-85% công suất thiết kế, sản lượng tiêu thụ thấp hơn so với sản lượng sản xuất. Cụ thể:

Về xi măng, cả nước đã đầu tư 85 dây chuyền, với tổng công suất khoảng 104,04 triệu tấn xi măng/năm vào thời điểm cuối năm 2020. Các dây chuyền đã được cho phép đầu tư đến năm 2030 là 24 dây chuyền với tổng công suất 36,31 triệu tấn. Như vậy, dự kiến đến năm 2030 cả nước có 109 dây chuyền sản xuất xi măng với tổng công suất 140,35 triệu tấn/năm.

Trong khi đó, năm 2020 tổng sản lượng clanhke và xi măng sản xuất đạt khoảng 104 triệu tấn, tổng lượng tiêu thụ khoảng 100 triệu tấn.

Về gạch ốp lát, tính đến hết năm 2020, cả nước đã có 83 nhà máy sản xuất gạch ốp lát được đầu tư với tổng công suất khoảng 826 triệu m2/năm. Trong đó có 57 nhà máy sản xuất gạch ceramic với tổng công suất 608 triệu m2/năm; 21 nhà máy sản xuất gạch granite với tổng công suất 182 triệu m2/năm; 5 nhà máy sản xuất gạch cotto có tổng công suất 31 triệu m2/năm.

Tổng sản lượng sản xuất năm 2020 khoảng 560 triệu m2, trong đó gạch ceramic khoảng 420 triệu m2; granite 120 triệu m2 và cotto khoảng 20 triệu m2. Tổng sản lượng tiêu thụ nội địa năm 2020 khoảng 465 triệu m2 trong đó gạch ceramic khoảng 340 triệu m2; granite 100 triệu m2 và cotto khoảng 25 triệu m2. Giá trị xuất khẩu khoảng 180 triệu USD.

Về kính xây dựng, tính đến hết năm 2020, tổng công suất thiết kế các nhà máy sản xuất khoảng 5.120 tấn/ngày tương đương 355 triệu m2 quy tiêu chuẩn/năm.

Sản lượng sản xuất kính xây dựng năm 2020 đạt khoảng 280 triệu m2. Sản lượng kính phẳng tiêu thụ khoảng 200 triệu m2, hiện tại một số đơn vị sản xuất kính đã phải tạm dừng sản xuất trên một số dây chuyền.

Trước thực trạng trên, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố khi xem xét, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án sản xuất các sản phẩm xi măng, gạch ốp lát, kính xây dựng... cần cân nhắc tránh việc đầu tư tràn lan, dẫn đến cung vượt cầu, gây lãng phí nguồn lực xã hội.

Riêng đối với lĩnh vực xi măng, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương hạn chế việc đầu tư mở rộng, nâng công suất các dự án xi măng tại các thành phố lớn, khu vực tập trung dân cư, các khu vực cảnh quan, môi trường thiên nhiên cần được bảo vệ.

Đồng thời, các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm túc việc lấy ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về vật liệu xây dựng trước khi chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án đầu tư sản xuất vật liệu xây dựng trên địa bàn.