Đồng loạt kiến nghị để gói 30.000 tỷ đồng có thể chạy

Dự án nhà ở xã hội 6 triệu đồng/m2 ở xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TPHCM.

Công chứng từ chối, ngân hàng sợ rủi ro

Lý giải vì sao các ngân hàng vẫn còn khá khắt khe trong việc xét duyệt hồ sơ cho vay từ gói 30.000 tỷ đồng (có hỗ trợ lãi suất ưu đãi cho người dân vay mua nhà, thực hiện theo Nghị quyết 02 của Chính phủ), ông Trần Đình Cường – Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh TPHCM cho rằng một dự án bất động sản (BĐS) kéo dài trong nhiều năm, nếu vì lý do gì đó dự án bị tắc, lúc đó có tranh chấp đưa ra tòa, tòa sẽ tuyên hợp đồng vô hiệu, như vậy thiệt thòi sẽ thuộc về ngân hàng. Vì vậy các ngân hàng vẫn còn thận trọng việc xét duyệt hồ sơ cho vay.

Đại diện ngân hàng BIDV (một trong 5 ngân hàng thương mại được giao triển khai gói 30.000 tỷ đồng) cho biết, sau vài tháng đưa vào triển khai gói 30.000 tỷ đồng đã có vướng mắc. Sau đó Bộ Xây dựng đã có hướng dẫn tháo gỡ. Mặc dù vậy, trên thực tế mẫu xác minh về điều kiện nhà ở nhiều nơi xác nhận không đúng mẫu quy định. Đề nghị các chính quyền quận - huyện cập nhật hướng dẫn, tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho người dân. Về công chứng hợp đồng mua bán tài sản hình thành trong tương lai, kiến nghị Bộ Tư pháp có hướng dẫn tháo gỡ vướng mắc để có thể hỗ trợ cho người dân vay được vốn có ưu đãi lãi suất mua nhà.

Một số băn khoăn về thời hạn cho vay của gói 30.000 tỷ đồng quá ngắn, tạo áp lực trả nợ…, ông Trần Đình Cường cho rằng thời hạn 10 năm là thời hạn có hỗ trợ lãi suất, cũng có ngân hàng cho vay thời hạn 15 năm... Từ năm thứ 11 trở đi, lúc đó thu nhập của người dân khá hơn, áp lực giảm bớt, dư nợ giảm dần, lãi suất giảm đi không gây áp lực lớn.

Cũng theo ông Trần Đình Cường, đây là lần đầu tiên Nhà nước có một nguồn hỗ trợ lớn lên đến 30.000 tỷ đồng và thời gian dài nhất - 10 năm. Đại diện Ngân hàng BIDV cho biết, lãi suất cho vay từ năm thứ 11 trở đi tính bằng lãi suất 12 tháng cộng phí 2% vẫn thấp hơn lãi suất bình thường.

Sẽ có hướng tháo gỡ vướng mắc

Đại diện Sở Tư pháp TPHCM cho rằng việc công chứng cho các hợp đồng mua bán tài sản (nhà ở) hình thành trong tương lai là một xung đột pháp luật. Bởi Luật Dân sự, Luật Nhà ở quy định chỉ công chứng cho nhà đất có giấy tờ. Trong khi đó, việc người dân vay vốn từ gói 30.000 tỷ đồng để mua các căn hộ hình thành trong tương lai rõ ràng, mà đã là tài sản hình thành trong tương lai thì làm gì có giấy tờ, như vậy là không đáp ứng được quy định hiện nay.

Cũng theo đại diện Sở Tư pháp, hiện nay sở đã trình UBND TPHCM có kiến nghị Bộ tư pháp và các ngành để sửa quy định này. Hiện tại Cục Đăng ký quốc gia cũng đã hướng dẫn tháo gỡ vướng mắc này, chỉ mang tính tình huống. Từ việc công chứng mua bán tài sản hình thành trong tương lai thành công chứng quyền thế chấp tài sản hình thành trong tương lai và đã có một số ngân hàng đang thực hiện theo hướng này.

Mặc dù đã có nhiều hướng tháo gỡ để gói 30.000 tỷ nhanh chóng đi vào cuộc sống nhưng theo ông Nguyễn Ngọc Thạch – Giám đốc Quỹ phát triển nhà ở TPHCM cho rằng vẫn còn vướng mắc. Chẳng hạn đối với đối tượng vay vốn là cán bộ, công nhân viên chức trách nhiệm xác nhận là của thủ trưởng đơn vị thì một số thủ trưởng từ chối xác nhận. Người vay tiền muốn xét vay phải chứng minh là chưa có nhà ở quy định như vậy có thể hiểu theo nhiều cách như chưa từng có nhà ở, không có nhà ở, trước có bán rồi bây giờ có thể vay được không? Theo ông Thạch, cần có hướng dẫn cụ thể, như vậy 30.000 tỷ mới có thể chạy tốt hơn.

Liên quan đến chất lượng của các dự án NOXH chuyển đổi từ dự án nhà ở thương mại sang (trước đó nhiều người dân bày tỏ lo ngại khi giảm giá, chuyển đổi liệu chất lượng có đảm bảo) ông Nguyễn Văn Danh – Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM cho rằng dù là dự án NOXH hay nhà ở thương mai thì quy trình giám sát, quản lý chất lượng đều thực hiện nghiêm ngặt. Nếu không tuân thủ đúng quy định sẽ không được nghiệm thu. Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM cho rằng trong giới doanh nghiệp BĐS đang có một sự chuyển biến lớn các doanh nghiệp đang chuyển hướng đầu tư, tích cực tham gia chương trình NOXH. Chất lượng các dự án NOXH, đặc biệt là các dự án chuyển từ nhà ở thương mại sang là rất tốt, không có gì phải lo.