Đầu cơ, thổi giá đất đai làm nhiễu loạn thị trường còn xảy ra ở nhiều nơi

Sáng 10/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị đánh giá 3 năm thực hiện Nghị quyết số 18 năm 2022 của Trung ương về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao và 1 năm thi hành Luật Đất đai năm 2024.

Hội nghị cũng nhằm đề xuất điều chỉnh, bổ sung một số nội dung Nghị quyết 18 làm cơ sở sửa đổi Luật Đất đai năm 2024.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh nghiên cứu đề xuất điều chỉnh, bổ sung chính sách, pháp luật về đất đai. Ảnh: VGP

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định sau 3 năm thực hiện Nghị quyết số 18 và 1 năm thi hành Luật Đất đai năm 2024, chính sách pháp luật về đất đai được triển khai đồng bộ, thu được kết quả tích cực.

Chính sách, pháp luật về đất đai từng bước đi vào cuộc sống, khắc phục các khó khăn, vướng mắc, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phát triển bền vững của đất nước; củng cố niềm tin của người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Chính sách, pháp luật về đất đai vẫn còn một số hạn chế

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, chính sách, pháp luật về đất đai vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Các chính sách này chưa hoàn toàn phù hợp với chủ trương tổ chức lại chính quyền địa phương ở hai cấp và chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới của đất nước.

Thủ tướng chỉ ra rằng, chính sách thu hồi đất hiện nay vẫn còn phân biệt giữa các dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công và dự án sử dụng vốn đầu tư tư.

Bên cạnh đó, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất vẫn còn kéo dài.

Một số chính sách đổi mới về tài chính đất đai, theo tinh thần của Nghị quyết số 18, chưa được thể chế hóa đầy đủ. Ngoài ra, vai trò của Nhà nước trong việc quyết định và kiểm soát giá đất với tư cách là đại diện chủ sở hữu về đất đai chưa được quy định rõ ràng.

“Tình trạng lợi dụng đấu giá đất để đầu cơ, thổi giá và thao túng giá, làm nhiễu loạn thị trường vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi”, Thủ tướng đánh giá.

Đâu là nguyên nhân?

Về nguyên nhân của những hạn chế này, Thủ tướng cho rằng nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của đất đai trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cũng như vai trò của Nhà nước với tư cách là đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý nhà nước về đất đai, chưa đầy đủ và còn thiếu sự thống nhất.

Các quy định pháp luật liên quan đến đất đai còn thiếu sự đồng bộ, thống nhất và thường xuyên phải điều chỉnh, bổ sung. Việc đầu tư và nghiên cứu quy hoạch, phân bổ hợp lý đất đai để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khai thông nguồn lực đất đai, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội cũng chưa được quan tâm thỏa đáng ở một số địa phương.

Không cầu toàn, không nóng vội trong quá trình điều chỉnh

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh đất đai là vấn đề khó, nhạy cảm, phức tạp nên phải kiên trì, kiên định; hết sức lắng nghe các ý kiến nhà quản lý, nhà khoa học, người dân, doanh nghiệp.

Quan điểm được người đứng đầu Chính phủ đưa ra là không cầu toàn, không nóng vội trong quá trình điều chỉnh, bổ sung; cái gì đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện hiệu quả, đa số đồng tình thì bổ sung, luật hóa, đảm bảo linh hoạt, hiệu quả, phù hợp tình hình mới.

Thủ tướng yêu cầu cơ quan chủ trì tổng hợp một số nội dung làm cơ sở để các cơ quan bổ sung, hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Chính trị.

Trong đó, lãnh đạo Chính phủ khẳng định Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII là một văn kiện chính trị có ý nghĩa quan trọng, là cơ sở chính trị để tiếp tục hoàn thiện và thực thi hiệu quả chính sách pháp luật về đất đai trong thời gian tới.

Thủ tướng cũng chỉ đạo tiếp tục nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh, bổ sung một số nhiệm vụ, giải pháp về tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý, sử dụng đất. Trong đó, điều chỉnh, bổ sung các giải pháp về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phát huy cao nhất hiệu quả sử dụng đất, khai thác hiệu quả tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng vùng, khu vực.

Cùng với đó là các giải pháp về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; về giá đất, tài chính đất đai; một số vấn đề về đất đai có yếu tố nước ngoài.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Văn phòng Chính phủ khẩn trương tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện các tài liệu dự thảo báo cáo, tờ trình, kết luận trình cấp có thẩm quyền đảm bảo thời gian, chất lượng.