Cuối tuần qua, báo chí xứ sở sương mù phanh phui xì-căng-đan trốn thuế của những người siêu giàu. Dẫn nguồn dữ liệu Cục Thuế quận Westminster, hai nhật báo Daily Mail và The Observer cho biết chủ dự án khu phố One Hyde Park gồm 4 tòa cao ốc 9 tầng đã bán được 62 căn hộ siêu cấp nhưng chỉ có 9 hộ đăng ký đóng thuế.
Gọi là xì-căng-đan - từ của nghị sĩ Karen Buck - bởi trong bối cảnh ở Mỹ có hội “triệu phú yêu nước” do ông tỉ phú Warren Buffett, đứng hạng ba những người giàu nhất thế giới, làm đầu tàu xin đóng thêm thuế để giúp kinh tế nước Mỹ hồi sinh thì chuyện những người siêu giàu ở Anh mua nhà nhưng chỉ tạm trú để trốn thuế đã gây sốc.
Phố ma
Matt Sandy, phóng viên tờ Daily Mail, tường thuật trên số báo ra ngày 27-11 chuyến đi thực tế ở One Hyde Park như sau:
7 giờ ngày 23-11, tôi đến khu phố One Hyde Park những tưởng sẽ được chứng kiến cảnh một loạt đại gia rời khỏi nhà để đi làm nhưng chẳng thấy ma nào cả. Theo một người gác cổng Ba Lan ăn mặc không chê vào đâu được, đầu đội nón kiểu trái dưa, đứng cạnh một người bảo vệ rất ngầu đeo bông tai, chia sẻ giọng buồn buồn: “Có nhiều hôm chẳng có ông bà nào ra vào ở đây cả. Những ngày đông người nhất chỉ có khoảng 10 người. Họ không giống tôi với anh đâu. Họ có nhà khắp thế giới. Mỗi năm, họ chỉ ở đây có mấy ngày”. Rất dễ nhận ra nguyên nhân làm anh ta buồn: Các tay tỉ phú có thói quên boa cho người gác cổng nhưng họ không có mặt ở đây.
Một bầu không khí bí ẩn, hoang vắng bao trùm lên khu nhà an ninh bậc nhất với thang máy nhận diện người dùng bằng thiết bị soi con ngươi, cửa số chống đạn, phòng trú ẩn chống khủng bố, thư từ kiểm soát bằng máy X-quang…
Khu
nhà có một hồ bơi dài 21 m, rạp chiếu phim, phòng sauna, phòng tập thể
dục, phòng tập đánh golf, nhà hàng, đường hầm nối liền với khách sạn 5
sao Mandarin Oriental ở kế bên. Toàn khu có một cửa hàng bán đồng hồ
Rolex, một cửa hàng đại lý siêu xe McLaren và chi nhánh Ngân hàng Hồi
giáo Abu Dhabi chờ ngày khai trương.
Tất cả đều vắng như chùa Bà Đanh. Bếp trưởng nhà hàng ở đây than phiền không có việc gì làm, có thể đi chơi cả tuần. Phí dịch vụ ở đây thuộc loại mắc nhất thế giới. Chủ căn hộ penthouse 3 tầng mỗi năm phải trả 350.000 bảng (1 bảng = 33.158 đồng).
22 giờ, tôi quay trở lại. Toàn khu chỉ có 12 cửa sổ sáng đèn. Và chỉ có thế mà thôi. Chẳng khác nào một khu phố ma.
Trốn thuế
Theo
The Observer, khu phố One Hyde Park được hai nhà đầu tư Nick và
Christian Candy hùn hạp với một công ty thuộc quyền sở hữu của thủ tướng
Qatar xây dựng cách đây 6 năm với mục đích cung cấp những căn hộ đắt
nhất, tiện nghi nhất thế giới giá từ 3,6 triệu bảng đến 136 triệu bảng
Anh.
Sau
khi hoàn tất, chủ đầu tư đã bán được 62 căn, trong đó có căn hộ 3 tầng
trị giá 136 triệu bảng thuộc quyền sở hữu của tỉ phú Rinat Akhmetov,
người giàu nhất Ukraine. Hiện chỉ còn hơn 20 căn chưa có chủ.
Cao ốc One Hyde Park. Ảnh: N.H
Ai mua nhà ở khu phố One Hyde Park và vì sao họ mua? Phần lớn lọt vào tay các công ty có trụ sở tại những “thiên đường trốn thuế” như quần đảo British Virgin (25 căn). Cá nhân đứng tên mua trực tiếp chỉ có vài người như Christian Candy, chủ dự án One Hyde Park, người Monaco (2 căn); Rory Carville, nhà môi giới bảo hiểm Anh; trùm địa ốc Ireland Raymond Grehan và Mohammed Saud Sultan Qasimi, bộ trưởng của một nước trong khối UAE (Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất).
Theo tạp chí Arabian Business, sau mùa xuân Ả Rập (những cuộc nổi dậy lật đổ các “triều đại” tổng thống ở Tunisia, Ai Cập, Yemen, Libya, ...), những người siêu giàu ở Trung Đông đổ xô đầu tư vào Anh. London, đặc biệt là One Hyde Park, được các tỉ phú xem là nơi bảo vệ tài sản của họ tốt nhất trong bối cảnh Mỹ nợ như “chúa chổm” và Liên hiệp châu Âu bị nhấn chìm trong cơn khủng hoảng đồng euro.
Ai
mua không quan trọng, vấn đề ở đây là các nhà tỉ phú trốn thuế dữ quá.
Trong số 62 hộ có chủ ở One Hyde Park chỉ có 9 hộ đăng ký đóng thuế
Council Tax (tạm gọi là thuế hội đồng, đánh theo giá trị căn hộ và số
người ở).
Bốn hộ khai là nhà ở chính và chịu đóng mỗi năm 1.375,24 bảng tiền thuế. Năm hộ khai là nhà phụ để được giảm 50% thuế. 53 hộ còn lại không đăng ký thuế vì họ mua lại của các công ty ở hải ngoại với mục đích trốn thuế ở Anh. Tờ The Observer cho biết với hình thức mua nhà này mỗi năm đã làm nước Anh thất thoát không dưới 750 triệu bảng.
Cách
đây 2 tuần, Hội đồng quận Westminster đã tống đạt văn thư yêu cầu chủ
dự án One Hyde Park (anh em nhà Candy) cung cấp tên chủ hộ để truy thu
thuế nhưng chủ đầu tư từ chối với lý do “không phải trách nhiệm của
chúng tôi”.
Mua mà không ở, vậy để làm gì ? Tất nhiên, để bán lại kiếm lời. Chẳng hạn như ông Grehan đang rao bán căn hộ của ông với giá 5,6 triệu bảng trong khi lúc ông mua chỉ có 3,75 triệu bảng. Các chuyên gia đã dự báo đến năm 2016, giá 1 m2 nhà ở đây có thể lên đến 10.000 bảng!