Cho người Việt Nam chơi casino: Việt Nam đã đủ năng lực quản lý

Bộ Tài chính đã hoàn tất dự thảo Nghị định về kinh doanh casino và dự kiến trình Chính phủ ban hành trong thời gian tới. Điều đáng ngạc nhiên là, so với các dự thảo trước đây, lần này Bộ Tài chính đã đề xuất "Người VN đủ 21 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật VN, đủ năng lực về tài chính tham gia, đóng đầy đủ lệ phí tham gia chơi tại các điểm kinh doanh casino và các điều kiện về nhân thân, thì sẽ được phép chơi trong các casino ở VN". Có thể nói, đề xuất nêu trên là sự thay đổi lớn (đến 180 độ) về quan điểm của Bộ Tài chính. Bởi, ở tất cả những dự thảo trước, Bộ Tài chính đều kiên quyết giữ quan điểm không cho người VN vào chơi casino. Điều đó có tiềm ẩn hậu quả gì về kinh tế, xã hội?

Khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài

Sự thay đổi quan điểm về việc cho người VN vào chơi casino của Bộ Tài chính trước hết là vì, casino không thể là một "sòng bạc" độc lập mà là một nội dung trong một khu nghỉ dưỡng phức hợp. Từ đó, vốn đầu tư rất lớn (khoảng trên 4 tỷ USD) và người quản lý, điều hành cũng phải có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Phần lớn các DN VN hiện nay chưa hội đủ những điều kiện nói trên và trong giai đoạn hiện nay, chúng ta cũng không khuyến khích các DN VN đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh này mà dành nguồn lực đầu tư cho những lĩnh vực khác quan trọng hơn. Vì vậy, tất yếu phải kêu gọi đầu tư nước ngoài. Trong khi đó, cho người VN vào chơi casino lại trở thành một trong những điều kiện của các nhà đầu tư nước ngoài. Chẳng hạn, LasVegas Sand ngay từ đầu đã “mặc cả” nếu cho người Việt vào chơi, thì sẽ xây dựng hai khu nghỉ dưỡng phức hợp có nội dung casino ở Hà Nội và TP.HCM. Ngay khi đến Vân Đồn tìm kiếm cơ hội đầu tư casino, lãnh đạo một tập đoàn lớn đã hỏi ngay rằng, bao giờ cho phép người Việt vào casino? Một số nhà đầu tư lớn đã đến rồi đi chỉ vì VN chưa “mở cửa” cho kinh doanh casino! Hơn nữa, kinh nghiệm từ Singapore, Malaysia, đặc khu Macau (Hồng Kong)... cho thấy, mở cửa cho kinh doanh casino là một trong những biện pháp quan trọng, có hiệu quả cao trong thu hút khách du lịch quốc tế.

Một lý do nữa cũng không kém phần quan trọng là những năm gần đây, càng ngày càng có nhiều người Việt ra nước ngoài, đặc biệt là Hồng Kông, Ma-cao, Campuchia, Malaysia, Singapore… để chơi trong casino. Vì vậy, dù ai đó không thừa nhận thì sự thật vẫn là cấm người Việt vào casino không chỉ làm mất nguồn ngoại tệ, mà còn kéo theo nhiều hệ lụy xã hội khác. Ông Colin Pine, TGĐ Cty TNHH Dự án Hồ Tràm, chủ đầu tư dự án Hồ Tràm Strip, dự án khu nghỉ dưỡng quy mô lớn duy nhất có hạng mục casino đang hoạt động, vốn đầu tư 4,2 tỷ USD, cho rằng, nếu xét về xu hướng hoạt động kinh doanh casino toàn cầu và các khu vực lân cận, cũng như về thực tế công dân VN du lịch quốc tế để vui chơi, xài tiền tại các sòng bạc, thì đó là những lý do chính đáng để cân nhắc cho người VN vào chơi trong casino.

Quan trọng là quản lý

Về hành lang pháp lý, liệu người VN vào chơi casino có vi phạm tội đánh bạc theo quy định tại Bộ Luật hình sự? Bộ Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật hình sự năm 2009, tại điều 248 về tội đánh bạc quy định " Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào..." và tại điều 249 về Tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc cũng quy định:" Người nào tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trái phép...". Như vậy, đề xuất của Bộ Tài chính về việc cho người VN vào chơi casino là không vi phạm luật hình sự. Bởi, đó không phải là hoạt động trái phép!

Tuy vậy, Nghị định về kinh doanh casino là loại "Nghị định không đầu", tức là chưa có luật quy định về vấn đề này và theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Nghị định này phải được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến. Việc nghiên cứu và soạn thảo nghị định này đã triển khai từ lâu, Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội đã thẩm tra và Uỷ ban TVQH đã cho ý kiến.

Hơn nữa, nếu nhìn ở góc độ thu hút đầu tư, casino được xếp vào nhóm dự án có điều kiện, với những quy định ràng buộc, đáng chú ý là vốn phải trên 4 tỷ USD. Thực tế, việc đăng ký vốn nhiều hay ít không quan trọng mà là chuyện đảm bảo cam kết từ nhà đầu tư và lợi ích từ ngành công nghiệp này mang lại cho VN.

Cho phép người VN vào chơi casino sẽ xảy ra hậu quả tiêu cực gì ? Đã có ý kiến lo ngại rằng, khi casino cho phép người VN tham gia, các quý tử con nhà giàu sẽ coi đó là mốt thời thượng, khẳng định mình bằng cách "đốt tiền" ở các casino. Các quan chức có máu đỏ đen cũng sẽ lén lút đi casino. Và biết đâu, những xấp tiền mà họ vung ra lại là tiền bòn rút từ công quỹ Nhà nước? Lo ngại đó là đúng. Song, nếu không cho vào casino, các quý tử con nhà giàu sẽ "đốt tiền" ở nơi khác, các quan chức có máu đỏ đen sẽ ăn chơi bằng nhiều cách khác. Nhà nước không thể quản lý được việc tiêu tiền của những đối tượng ấy.

Những hậu quả không mong muốn từ việc cho phép người VN vào chơi casino là không thể tránh khỏi. Và, điều đó không chỉ ở nước ta mà còn xẩy ra ở nhiều nước trên thế giới có kinh doanh dịch vụ này. Song, không thể vì thế mà chúng ta cứ mãi mãi "một mình một chợ" trong khi hội nhập và toàn cầu hoá đang là xu thế tất yếu. Điều quan trọng là chúng ta nên tạo hành lang pháp lý và tổ chức, quản lý chặt chẽ hạn chế các hệ lụy và tác động xấu. Kinh nghiệm từ các quốc gia đã cho hoạt động casino nhiều năm là những bài học rất quý cho VN.

Luật gia Vũ Xuân Tiền
Trưởng Ban Tư vấn và phản biện chính sách, Hội Các nhà quản trị DN VN