Cấm sử dụng chung cư làm văn phòng: E ngại “lệ làng”

Theo đại diện Bộ Xây dựng, buộc phải cấm thuê căn hộ làm văn phòng vì chung cư được thiết kế ban đầu chỉ phù hợp cho mục đích để ở. Ảnh: Thịnh Châu

Cấm để bảo đảm không gian sống cho người dân

Từ trước đến nay, chung cư có chức năng chính là để ở. Tuy nhiên trên thực tế có nhiều biến tướng, nhiều người dùng làm nơi sản xuất, hay làm văn phòng. Điều đó đang gây áp lực lên hạ tầng và làm ảnh hưởng đến chất lượng sống của cư dân. Một ví dụ đơn giản, 1 căn hộ thiết kế cho 3, 4 người ở nhưng lại dùng cho văn phòng có 20 người thì phải tiêu xài điện, nước nhiều hơn, đi thang máy nhiều hơn ảnh hưởng đến người khác.

Để khắc phục tình trạng trên, Luật Nhà ở năm 2014 quy định cấm thuê căn hộ chung cư làm văn phòng. Cụ thể, theo Điều 6, Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực từ 1/7/2015, việc sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở; sử dụng phần diện tích được kinh doanh trong nhà chung cư theo dự án được phê duyệt nhưng loại trừ việc kinh doanh vật liệu gây cháy, nổ, kinh doanh dịch vụ gây ô nhiễm môi trường, tiếng ồn hoặc các hoạt động khác làm ảnh hưởng đến cuộc sống của các hộ gia đình, cá nhân trong nhà chung cư.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản việc buộc phải cấm thuê căn hộ làm văn phòng vì chung cư được thiết kế ban đầu chỉ phù hợp cho mục đích để ở. Mặt khác, việc này nhằm bảo đảm không gian sống cũng như an toàn cho người dân ở chung cư.

Chúng ta cứ tưởng tượng hơn 400 ngàn doanh nghiệp, trong đó phần lớn hơn 90% là doanh nghiệp vừa và nhỏ mà lại đi tranh nhau với người dân về nhà ở thì sẽ không thể xây đủ nhà cho doanh nghiệp thuê. Cho nên không thể nào để doanh nghiệp ở lẫn với dân được, ông Hà giải thích thêm.

Vẫn nên châm chước cho doanh nghiệp nhỏ

Mặc dù biết việc thuê căn hộ làm văn phòng sắp bị cấm nhưng hiện nhiều doanh nghiệp chưa có phương án thay đổi. Nguyên nhân, việc chuyển đổi thường gây ra nhiều tốn kém và chi phí để thuê văn phòng thường cao hơn so với chung cư.

Chẳng hạn, giá thuê văn phòng hạng thấp nhất hiện nay là hạng C cũng có giá hàng tháng khoảng 300 nghìn/m2. Mức giá này cao hơn nhiều so với việc thuê tại các căn hộ chung cư giá khoảng 100 đến 200 nghìn/m2. Chính vì mức chi phí chênh lệch này nên các doanh nghiệp chưa muốn chuyển đổi ngay.

Nếu "cấm tiệt", doanh nghiệp nhỏ, người trẻ khởi nghiệp có thể gặp khó

Đại diện một doanh nghiệp ở Tp.Hồ Chí Minh cho rằng, nếu cấm tất cả doanh nghiệp sẽ có phần làm khó cho doanh nghiệp nhỏ, nhất là những người trẻ khởi nghiệp. Theo vị lãnh đạo này, hiện nước ta có không ít bạn trẻ có ước mơ và ý chí khởi nghiệp. Song rất ít người sinh ra trong gia đình giàu có hay đã có sẵn “bệ phóng” để thực hiện đam mê. Hầu hết họ tự thân vận động, chi phí eo hẹp. Hơn nữa không phải ai khởi nghiệp một vài lần đều đã thành công. Do đó, nên cho họ cơ hội được thuê những nơi làm việc thuận tiện, giá rẻ như căn hộ chung cư.

Nhìn nhận về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành cho rằng nên “châm chước” chấp nhận cho doanh nghiệp nhỏ và những người khởi nghiệp được thuê căn hộ làm văn phòng trên cơ sở có quy định cụ thể. Số người ở văn phòng đó phải nhỏ hơn hoặc bằng số người được ở trong căn hộ theo như thiết kế.

Việc quy định văn phòng bao nhiêu người là tùy thuộc vào quy định của chung cư đó. Nếu những văn phòng chỉ có 2, 3 người, họ làm việc bằng máy tính, giao dịch qua mạng chứ không sản xuất kinh doanh trực tiếp tại căn hộ thì nên cho phép. Còn 4, 5 người trở lên thì nhất quyết không được. Đơn vị thuê nào làm sai thì ban quan lí chung cư có thể chấm dứt hoạt động cho thuê, ông Đực nói thêm.

Việc thực thi sẽ ổn nếu quản lí tốt

Chỉ chưa đầy 1 tháng nữa quy định cấm thuê căn hộ chung cư làm văn phòng sẽ chính thức được áp dụng. Mặc dù vậy, vẫn có một số ý kiến hoài nghi về tính thực thi của quy định này. Bởi cách đây 6 năm quy định này đã từng được ban hành, Bộ Xây dựng cũng có công văn hướng dẫn thực hiện nhưng từ đó đến nay việc thực thi vẫn dậm chân tại chỗ.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Đực, việc thực thi chưa hiệu quả trong thời gian qua không phải do luật thiếu mà do chung cư quản lí kém.

Việc cấm là lệnh của cấp trên, là phép vua còn khi thực hiện, quản lí lại là lệ làng. Chúng ta cũng đã ban hành rất nhiều luật để tránh rủi ro, hạn chế những điều bất cập ở chung cư nhưng cuối cùng triển khai không được. Mấu chốt là do Ban quản trị chung cư không tích cực, tránh đụng chạm trong khi cư dân lại không tham dự đầy đủ lấy ý kiến biểu quyết. Do đó, nếu lần này ở các chung cư quản lí tốt thì việc thực thi sẽ ổn.

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty Luật Đức An lại cho rằng các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi có nhu cầu thuê chung cư làm văn phòng thì nên chọn các dự án hỗn hợp vừa ở vừa kinh doanh để thuê. Việc sử dụng và cho thuê này phải căn cứ vào mục đích sử dụng dự án đã được cơ quan chức năng phê duyệt, hợp đồng mua bán căn hộ và nội quy của tòa nhà. Nếu đó là khu nhà ở cho cá nhân và hộ gia đình thì việc sử dụng để làm văn phòng là sai mục đích, trái với Luật Nhà ở, nên tránh.