Bác đơn tranh chấp đất đai là “né” trách nhiệm

Lô đất đang xảy ra tranh chấp

Bà Hồ Thị Từ Loan trình bày: Ngày 28/7/1995, bà Phạm Thị Hắc chuyển nhượng cho vợ chồng bà thửa đất 750m2 (rộng 15m, dài 50m) với giá 45 chỉ vàng, đã hoàn thành việc thanh toán. Việc mua bán chỉ làm giấy tay, không có chính quyền địa phương xác nhận mà chỉ có hai người dân làm chứng. Cùng thời gian này, vợ chồng bà Loan mua thêm của vợ chồng ông Từ Văn Ninh, bà Trần Thị Chính một thửa đất khác liền kề có diện tích 1.800m2 (rộng18m, dài 100m). Sau khi sang nhượng, vợ chồng bà Loan khai hoang, mở rộng thêm phía sau núi Lớn để trồng các loại cây như thanh long, xoài, mít… và làm lại nhà ở trên diện tích đất nhận chuyển nhượng.

Thực hiện Nghị định 64 của Chính phủ, thửa đất trên được đo và ghi vào sổ dã ngoại năm 1996 với tổng diện tích là 9.251m2, thuộc tờ bản đồ số 10, thửa đất số 79. Năm 1997, vợ chồng bà Loan ly hôn. Do giấy tờ mua bán 750m2 đất không có xác nhận của chính quyền nên Tòa án hai cấp sơ và phúc thẩm tỉnh Khánh Hòa đã tuyên hợp đồng mua bán 750m2 đất giữa bà Loan và bà Hắc là vô hiệu. Hiện, bà Loan vẫn tiếp tục khiếu nại tại TANDTC và đến nay chưa có quyết định thi hành án. Còn lại phần khai hoang tiếp theo phía sau không nằm trong hợp đồng nên không thuộc thẩm quyền xem xét của Tòa án.

Sau khi bán hết đất cho bà Loan, bà Hắc đã về mua nhà ở phường Vĩnh Trường, TP.Nha Trang sinh sống. Được một thời gian, bà Hắc về xin bà Loan nhượng lại 200m2 đất trên phần diện tích đã bán với chiều rộng 4 mét và dài 50 mét để làm lại nhà ở. Việc chuyển nhượng này đã được UBND xã Phước Đồng xác nhận ngày 23/07/1999 và ngày 15/5/2002. Tại biên bản này ghi rõ: “Ngoài diện tích nhượng cho bà Hắc 200m2 vợ chồng bà Loan còn lại diện tích 9.051m2”. Ngoài ra, tại các Biên bản tham mưu giải quyết khiếu nại về nguồn gốc đất của bà Loan, UBND xã Phước Đồng xác nhận ngày 18/05/2009 và ngày 19/01/2012; ngày 11/6/2009 Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP.Nha Trang cũng xác nhận diện tích đất nói trên do vợ chồng ông Thành, bà Loan đứng tên.

Năm 2002, khi tiến hành đền bù giải tỏa Khu dân cư Hòn Rớ 2, phần đất do bà Loan đứng tên kê khai lại xuất hiện tên bà Hắc. Không những một mình bà mà thêm hai người em ruột và 10 người khác cùng đứng tên, trong khi những người này không có nhà và sinh sống tại đây. Trước sự việc trên, bà Loan liên tục có đơn khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền của TP.Nha Trang nhưng các cơ quan này cứ “vòng vo” khiến vụ việc trở nên phức tạp.

Điều trớ trêu là trong khi UBND xã Phước Đồng và Phòng TN&MT TP.Nha Trang đều xác nhận nguồn gốc đất là do bà Hồ Thị Từ Loan và ông Nguyễn Văn Thành đứng tên kê khai thì mới đây ngày 29/07/2013, UBND TP.Nha Trang có Quyết định bác đơn của bà Loan với lý do: “Bà Phạm Thị Hắc trong quá trình sử dụng đất đã đăng ký kê khai nộp thuế từ năm 1996 đến năm 2003 thực tế đang ăn ở, sinh hoạt trên đất. Khi giải tỏa khu dân cư Hòn Rớ 2, bà Phạm Thị Hắc kê khai nhà đất và được UBND xã Phước Đồng xác nhận giấy chứng nhận nguồn gốc đất quá trình sử dụng ngày 30/10/2001”.

Căn cứ vào đâu để UBND TP.Nha Trang cho rằng bà Phạm Thị Hắc đăng ký kê khai nộp thuế từ năm 1996 đến năm 2003? Kết luận này của UBND TP.Nha Trang mâu thuẫn với xác nhận của UBND xã Phước Đồng. Tại Thông báo kết luận ranh giới, diện tích và quyền sử dụng đất ngày 15/5/2002, UBND xã Phước Đồng xác nhận: “Toàn bộ diện tích đất bà Phạm Thị Hắc đã chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn Thành và bà Hồ Thị Từ Loan làm thủ tục đăng ký kê khai đo đạc quyền sử dụng đất theo Nghị định 64 ngày 28/11/1995 của Chính phủ thuộc tờ bản đồ số 10, thửa 79, diện tích 9.251m2. Ông Thành và bà Loan kê khai nộp thuế đầy đủ từ năm 1995 đến khi qui hoạch”.

Cũng tại Quyết định trên, UBND TP.Nha Trang cho rằng: “Trong giấy bán đất ngày 15/8/1995 giữa ông Từ Văn Ninh, bà Trần Thị Chính với vợ chồng bà Loan, vị trí cạnh thửa đất phía Tây tiếp giáp với đất của bà Phạm Thị Hắc. Như vậy tại thời điểm chuyển nhượng, phần đất phía Tây vẫn là của bà Phạm Thị Hắc…”. Về vấn đề này bà Loan cho rằng vì lúc đó việc mua bán giữa bà với bà Hắc vừa diễn ra nên trong giấy bán đất ghi tiếp giáp với đất bà Hắc để dễ nhớ, khỏi nhầm lẫn vì bà Hắc là cháu của chồng bà nhưng UBND TP.Nha Trang lại căn cứ vào đó để cho rằng đất này là của bà Hắc mà không xem xét các giấy tờ hợp pháp do bà đứng tên kê khai.

Để có thông tin về hồ sơ thửa đất, chúng tôi đã có buổi làm việc với UBND xã Phước Đồng, TP.Nha Trang. Ông Nguyễn Văn Hưởng - Chủ tịch UBND xã - xác nhận: “Thửa đất đang tranh chấp giữa bà Loan và bà Hắc theo bản đồ đo vẽ năm 1996 còn lưu trữ tại xã là do bà Loan đứng tên kê khai. Nay nếu hai bên xảy ra tranh chấp thì các bên phải đưa ra các cơ sở để chứng minh. Nếu bà Loan có hồ sơ hợp lệ thì giải quyết cho bà chứ không thể căn cứ vào những lời khai bằng miệng từ bà Hắc”...

Chúng tôi cũng đã có cuộc trao đổi với ông Lê Huy Toàn - Phó Chủ tịch UBND TP.Nha Trang. Ông Toàn nói: “Chúng tôi đã có công văn trả lời bà Loan về vụ việc, nếu bà Loan không đồng ý với quyết định của chúng tôi thì bà có quyền khiếu nại đến UBND tỉnh Khánh Hòa hoặc khởi kiện ra Tòa án theo luật định”. Với quan điểm này, rõ ràng UBND TP.Nha Trang muốn “đá quả bóng” sang một cơ quan khác nhằm “né” trách nhiệm thuộc thẩm quyền giải quyết của mình.

Để vụ việc không kéo dài, phức tạp và trả lại công bằng cho người dân là chủ thực sự của lô đất, UBND TP.Nha Trang cần căn cứ vào những hồ sơ lưu trữ chứ không thể nghe lời trình bày miệng từ một phía…