Sau 5 năm phát triển, giá trị các thương vụ mau bán, sát nhập doanh nghiệp (M&A) tại Việt nam đã tăng trưởng mạnh mẽ và đạt 5 tỷ USD vào năm 2012. Hàng loạt thương vụ có quy mô lớn đã diễn ra trong giai đoạn này, nhiều doanh nghiệp Việt Nam và quốc tế đã thực hiện chiến lược M&A để tạo tăng trưởng đột phá như Vingroup, Masan, Kinh Đô, Viettel, Hùng Vương...
Tuy nhiên, theo Giáo sư Nigel Denscombe, chuyên gia quản trị chiến lược quốc tế thì “đừng thấy đỏ mà tưởng chín”. “Sự thật bẽ bàng rằng, 80% mấy ông đi mua lại doanh nghiệp cảm thấy chả vui thú gì, chỉ có 20% cảm thấy hài lòng và thành công” – vị giáo sư chia sẻ tại Hội thảo “Chiến lược M&A để tăng trưởng đột phá” do Báo Đầu tư tổ chức hôm qua tại Hà Nội.
Con đường tăng trưởng để trở thành “đế chế tiêu dùng mới” của Masan trở lên rõ rệt hơn vào năm 2011, khi công ty này mua lại Vinacafe Biên Hòa, với tỷ lệ 50,11%. Hay như Kinh Đô đã mua lại nhà máy sản xuất kem Wall’s của Unilever, thương hiệu chiếm hơn 50% thị trường kem của Việt Nam và cho đến nay, sau gần 10 năm hoạt động, Kido’s vẫn giữ vững 60% thị phần kem trung và cao cấp tại Việt Nam. Những ví dụ như thế có thể làm lóa mắt nhiều nhà đầu tư, nhưng thực tế thì không hề dễ dàng.
Theo kinh nghiệm của các chuyên gia, có ba thách thức chính đối với hoạt động M&A. Thứ nhất là thách thức đến từ hệ thống luật. Hoạt động M&A vẫn còn đang được quy định rải rác ở các luật và văn bản quy phạm pháp luật khác nhau, hơn nữa mới chỉ quy định một cách chung chung, chứ chưa có hệ thống chi tiết. Thách thức thứ hai nằm ở nội tại cả hai bên mua và bán.
Thực tế có nhiều công ty muốn mua và cũng có không ít công ty muốn bán, nhưng phần nhiều trong số họ không có những hiểu biết cơ bản về nghiệp vụ M&A, cũng như không biết được sau M&A sẽ như thế nào. Họ không thể tự mình tìm kiếm đối tác phù hợp. Và thách thức thứ ba, đến từ bên trung gian.
Hiện nay có khá nhiều các công ty chứng khoán, tư vấn tài chính, kiểm toán tham gia vào làm trung gian, môi giới cho các bên trong hoạt động M&A. Tuy nhiên, do có những hạn chế về hệ thống luật, nhân sự, tính chuyên nghiệp, cơ sở dữ liệu, thông tin... nên các đơn vị này chưa thể trở thành trung gian thiết lập một “thị trường” để các bên mua - bán gặp nhau.
Nhưng dẫu sao, các thách thức này cũng là tất yếu đối với thị trường mới nổi. “Càng rèn luyện thì chúng ta mới càng làm tốt hơn, học dần, tích lũy kinh nghiệm thành công, thất bại từ thương vụ nhỏ M&A nhỏ thì mới có thể tiến tới thành công ở thương vụ M&A lớn. Chúng ta phải lăn xả, trải nghiệm thường xuyên, phải kết nối được các mục tiêu, kế hoạch hợp nhất cụ thể, tăng sự cộng hưởng thì mới có sự gia tăng giá trị cho công ty và cổ đông”, Giáo sư Nigel Denscombe “động viên”.
Nhiều ý kiến nhận định, trong những năm tới cơ hội vẫn còn rất nhiều cho các doanh nghiệp Việt Nam nếu biết chủ động nắm bắt cơ hội, tìm kiếm đối tác tiềm năng để mua lại, không chỉ là mua lại các DN trong nước mà các DN nước ngoài tại VN hoặc tại nước ngoài. Ông Marc Djandji, Phó giám đốc Cty CP Chứng khoán Dầu khí chia sẻ, theo khảo sát của doanh nghiệp Nhật Bản, Việt Nam đứng thứ 3 trong số những điểm đến yêu thích trong hoạt động M&A.
Các chuyên giá khuyến nghị, để thương vụ M&A thành công, cần sự hợp tác của đội ngũ lãnh đạo công ty, luật sư tư vấn, ngân hàng đầu tư, để có thể định giá chính xác về giá trị của công ty định mua, bức tranh toàn cảnh về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, nguồn nhân lực, văn hóa của các bên…
-
Thu nhập 10.000 USD một năm từ bán quần áo cũ trên mạng
14/05/2017 10:07 AMMua chiếc quần jean cũ có giá khoảng 4 USD và bán lại trên eBay với giá 30 USD, cách thức bán hàng này sau đó giúp Kat Tretina - cô gái mới tốt nghiệp đại học có thể kiếm được 10.000 USD một năm.
-
Hạn chế rủi ro cho doanh nghiệp Việt trong hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế
05/03/2016 10:01 AMCafeLand - Các doanh nghiệp Việt Nam có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách sử dụng incoterms 2010, chọn cơ quan giải quyết tranh chấp, chọn luật áp dụng, quy định rõ các trường hợp giảm trừ trách nhiệm, v.v
-
Doanh nghiệp sản xuất nhựa: Tự bán hoặc bị mua
03/12/2015 10:17 PMNhiều tập đoàn nước ngoài đang đàm phán để mua lại 100% vốn của hàng loạt công ty nhựa Việt Nam với giá rất cao. Trước sức ép cạnh tranh, hiện nhiều doanh nghiệp (DN) hàng đầu trong ngành nhựa đã bán một phần hoặc bán hết cho đối thủ nước ngoài, trong đó có cái tên lớn nhất là SCG Thái Lan.
-
5 điều kiện để doanh nghiệp nước ngoài được cấp phép mua bán hàng hóa
02/01/2015 4:14 PMCafeLand - Doanh nghiêp có vốn đầu tư nước ngoài muốn thực hiện hoạt động mua bán hàng hóa và những hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa cần tuân thủ theo những quy định sau:
-
Chuyên gia Phạm Chi Lan: Lo Việt Nam sẽ chỉ còn các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ
24/11/2014 9:53 AMNhiều tập đoàn lớn nước ngoài đang đầu tư vào Việt Nam thông qua con đường mua bán, sáp nhập doanh nghiệp. Bà Phạm Chi Lan, chuyên gia kinh tế chia sẻ những lo lắng của mình về những tác động của xu hướng này đối với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.
-
Những điều khoản quan trọng trong hợp đồng mua bán doanh nghiệp
18/07/2014 11:24 AMKhi tiến hành hoạt động M&A, doanh nghiệp cần lưu ý một số điều khoản cơ bản trong hợp đồng như giá chuyển nhượng, phương thức và thời gian thanh toán, thời hạn thực hiện,… để hạn chế tối đa rủi ro cho doanh nghiệp.