Coi chừng lãi suất thả nổi
Thực tế tại các NH cho thấy đa số các mức lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà chỉ áp dụng trong khoảng 3 - 6 tháng đầu tiên, tùy NH. Sau đó, các NH sẽ áp dụng lãi suất cao hoặc thả nổi theo hướng vài tháng sẽ điều chỉnh lãi suất một lần theo mức lãi suất huy động cộng với một khoản chênh lệch nào đó.
Ngày 21-11, chúng tôi đến một NH tại TPHCM đề nghị vay 400 triệu đồng mua lô đất có diện tích 50 m2 trị giá khoảng 800 triệu đồng để xây nhà, tài sản thế chấp cho NH là căn nhà mà chúng tôi đang là chủ sở hữu. Với thông tin này, nhân viên tín dụng NH cho biết: NH áp dụng lãi suất cho vay là 10%/năm trong 3 tháng đầu tiên, từ tháng 4, lãi suất cho vay là 14%/năm… “Còn lãi suất cho vay của các năm tiếp theo được thay đổi trên cơ sở nào?” - chúng tôi thắc mắc. Lúc đó, nhân viên NH cam kết lãi suất cho vay sẽ không quá 15%/năm.
Trong khi đó, tại một NH khác cũng đang có gói lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà nhưng lãi suất áp dụng trong 3 tháng đầu tiên là 9,9%/năm. Từ tháng thứ 4 trở đi, lãi suất cho vay sẽ bằng lãi suất tiết kiệm 12 tháng cộng với biên độ 3,7%...
Theo các chuyên gia kinh tế, cách tính lãi suất như trên về phía NH là thuận lợi nhưng có thể khiến bên vay khó xác định cụ thể mức lãi suất trong tương lai (vì lãi suất huy động có thể tăng, giảm khó lường) nên rất dễ bị động. Do đó, người vay cần chú trọng đến các điều kiện về lãi suất, có thể yêu cầu NH thể hiện rõ trong hợp đồng vay vốn về thời gian điều chỉnh, mức tăng - giảm lãi suất được hình thành trên cơ sở nào? Nếu không, sau thời gian ưu đãi lãi suất, các NH có thể áp mức lãi suất cho vay 18%/năm, buộc bên vay phải chịu...
Cụ thể hóa thông tin
Bên cạnh vấn đề lãi suất, hiện nhiều NH đang áp dụng thu phí đối với khách hàng có nhu cầu trả nợ trước hạn. Mức thu phí thường từ 1% - 5% trên số tiền trả nợ trước hạn. Vì thế, người vay cần lưu ý đến yếu tố này để xác định mức phí phải trả cho NH. Giả sử, với thời hạn vay 5 năm, nếu bên vay trả nợ trước hạn trong năm đầu tiên hoặc năm thứ hai thì NH sẽ thu mức phí nào? Trường hợp người vay trả nợ trước hạn vào những tháng đầu tiên của năm thứ 5 thì NH có thu phí hay không?...
Gần đây, để người vay yên tâm, một số NH đã minh bạch lãi suất và phí trả nợ trước hạn. Tuy nhiên, điều đáng nói là khi khách hàng tìm hiểu cặn kẽ mọi vấn đề liên quan đến khoản vay, nhân viên NH mới cung cấp đầy đủ thông tin.
Cụ thể, NH Hong Leong (Hong Leong Bank) áp dụng lãi suất cho vay mua nhà 0,88%/năm trong 3 tháng đầu tiên; từ tháng thứ tư, lãi suất cho vay là 13,4%/năm, còn lãi suất cho vay của các năm tiếp theo sẽ không quá 14%/năm. Nếu bên vay trả nợ trước hạn trong năm đầu tiên sẽ bị thu phí 3%, năm thứ hai là 2%, năm thứ ba 1%; từ năm thứ tư trở đi không thu phí.
Trong khi đó, lãnh đạo NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) cho biết Eximbank sắp tung ra thị trường chương trình cho vay mua nhà với lãi suất 12%/năm cố định trong 2 năm đầu tiên, từ năm thứ ba lãi suất cho vay sẽ bằng lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng cộng với 2%...
Hiện nay, nhiều người có nhu cầu về nhà ở rất muốn vay tiền NH nhưng còn dè dặt vì lo ngại lạm phát, lãi suất các năm tới đây có thể tăng cao. Do đó, các NH nên sử dụng nguồn vốn dài hạn để cố định lãi suất cho vay mua nhà trong nhiều năm mới kích thích được người vay, giải quyết một phần đầu ra cho NH. PGS-TS Nguyễn Văn Trình, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TPHCM). |