Đây là cảnh báo của Phó chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia Lê Xuân Nghĩa tại hội thảo về triển vọng kinh tế Việt Nam 2012-2013 tổ chức sáng nay (9-1) tại Hà Nội.
Theo ghi nhận của ủy ban này, nhiều ngân hàng thương mại gần đây đã đẩy lãi suất huy động lên 19-20%/năm, bất chấp quy định trần lãi suất 14% của Ngân hàng Nhà nước. Trường hợp đặc biệt, theo ông Nghĩa, có ngân hàng còn huy động tiền gửi với lãi suất lên tới 21%/năm.
Bên cạnh đó, ở thị trường sơ cấp, vấn đề thanh khoản cũng trở nên căng thẳng không kém với bằng chứng rõ nhất là các ngân hàng tăng cường cho vay nội bộ, theo ông Nghĩa.
Các ngân hàng vừa mở tài khoản cho vay, đồng thời mở tài khoản gửi mà theo tính toán của ủy ban, gộp cả hai tài khoản này thì số tiền lên tới 500.000 tỉ đồng.
Ông nói :“Thị trường tiền tệ - ngân hàng sẽ tiếp tục đối mặt với những khó khăn về thanh khoản và nợ xấu trong suốt những tháng đầu năm 2012. Thanh khoản là thách thức lớn nhất của hệ thống ngân hàng”.
Ông Nghĩa cảnh báo hệ thống ngân hàng cần rút ra những bài học mà các quốc gia Mỹ La tinh đang phải đối mặt gần đây, là sau khủng hoảng kinh tế toàn cầu 2 năm họ không thể hạ được lạm phát xuống dù lạm phát đã giảm.
“Lòng tin suy giảm nghiêm trọng, người có tiền ưu tiên đầu tư vàng, ngoại tệ. Ngân hàng có tiền cũng không dám cho vay vì quá sợ hãi bởi sau cơn ác mộng bất động sản. Còn người đi vay với lãi suất cao như thế không biết vay làm gì”, ông cảnh báo.
Theo báo cáo của ủy ban công bố hôm qua (sẽ trình Chính phủ và Quốc hội trong vài ngày tới), thanh khoản của hệ thống ngân hàng ngày càng tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn, biểu hiện qua việc thị trường liên ngân hàng thời gian qua có những biến động lớn.
Theo ông Nghĩa, nền kinh tế Việt Nam đến nay đang là ngoại lệ khi lạm phát cao, lãi suất cao, tiền đồng phá giá mạnh. “Nay chúng ta rơi vào tình cảnh vừa lạm phát vừa đình đốn. Nếu kích thích kinh tế sẽ gây lạm phát tăng nhanh, còn thắt chặt thì đình đốn”, ông nói.