Trung Quốc: Bong bóng bất động sản

Dừng chân tại thành phố Thường Châu, tỉnh Giang Tô hôm 7-7 trong chuyến thị sát các tỉnh miền Đông, Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã chỉ thị các quan chức địa phương kiềm chế giá nhà đang bị đầu cơ và nghiêm trị những hành vi cố ý làm trái. Hãng tin Tân Hoa Xã trích lời Thủ tướng Trung Quốc cho biết sẽ không để việc giảm lãi suất cơ bản nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế trở thành cơ hội tạo ra hiện tượng bong bóng bất động sản mới, đẩy giá nhà đất lên cao ngất.

Hâm nóng thị trường bất động sản

Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong 5 quý vừa qua liên tục tuột dốc. Nếu quý I/2011, GDP đạt 9,7% thì quý I/2012 chỉ đạt 8,1%. Một trong những nguyên nhân của sự hụt hơi này là đầu tư vào thị trường bất động sản giảm mạnh bởi nhà thừa nhưng không có người mua. Kèm theo đó là công nhân xây dựng mất việc hàng loạt, đặt ra những vấn đề xã hội nhức nhối.

Với đợt giảm lãi suất cho vay mới, nhất là vay thế chấp nhà ở, tình trạng trên được kỳ vọng sẽ thay đổi theo hướng tích cực. Thị trường nhà đất có cơ hội sôi động trở lại với những dự án xây dựng, giao dịch mua bán không còn ảm đạm như trước.

Ông tái khẳng định rằng chính phủ đang cố gắng kéo giá bất động sản xuống mức hợp lý bằng những chính sách xóa bỏ đầu cơ và tăng cường xây dựng căn hộ bình dân cho các hộ gia đình có thu nhập thấp. Trong 5 tháng qua, 4,7 triệu căn hộ nhà ở xã hội đã được xây dựng bằng vốn hỗ trợ của chính phủ. 2,6 triệu căn hộ đã hoàn thành cơ bản.

Điệp khúc tăng giá

Thủ tướng Trung Quốc đã đưa ra nhận định trên trong bối cảnh giá nhà đất ở các thành phố lớn trong tháng 6 đã nhích lên 0,05% so với tháng 5, chấm dứt đợt giảm giá trong 9 tháng qua. Giá trung bình tháng 6 ở 100 thành phố Trung Quốc là 5.750 nhân dân tệ (NDT)/m2 (1 NDT = 3.273 đồng). Đặc biệt, Nhật báo Thượng Hải cho biết giá căn hộ mới ở thành phố này đã vọt lên 1,02 triệu NDT/m2, tăng 26,6% so với tháng 5.

Ông Ôn Gia Bảo cho biết ở một số thành phố, giá căn hộ đã tăng trong hai tháng 5 và 6 dấy lên mối lo ngại trong dân và kể cả trong chính quyền. “Người dân nói chung đang lo một đợt tăng giá nhà đất mới. Chúng ta không được để điều này xảy ra vì nó triệt tiêu những nỗ lực trước đây của chúng ta”- ông Ôn Gia Bảo nhấn mạnh.

Các biện pháp được đưa ra là không được mua ngôi nhà thứ hai nếu đã có nhà ở, hạn chế trả bằng tiền mặt với số lượng lớn, đánh thuế nặng giao dịch mua bán nhà thứ hai, cải tiến thuế nhà đất theo hướng làm những kẻ đầu cơ nản chí… Những biện pháp kiểm soát như thế này đã giúp hạ giá nhà đất hồi năm ngoái.

Địa phương phá trung ương

Thách thức lớn nhất đối với chính sách kìm giá của chính phủ là sự linh động bất hợp pháp của chính quyền địa phương. Bán đất là nguồn thu nhập chủ yếu của chính quyền địa phương. Thị trường nhà đất đóng băng thì họ mất thu nhập. Không những vậy, trong 2 năm 2009-2010, họ đầu tư xây dựng một cách ồ ạt hạ tầng cơ sở như sân bay, đường cao tốc, tuyến xe lửa cao tốc để được ghi danh lên bảng thành tích những địa phương đạt tăng trưởng kinh tế “thần kỳ” trên 2 con số. Do ảnh hưởng kinh tế suy thoái toàn cầu, những công trình đó trở nên lãng phí, việc thu hồi vốn hết sức khó khăn khiến họ nợ nần như chúa chổm.

Theo tiết lộ của tờ The New York Times, chính quyền của khoảng 1/3 trong số 100 thành phố lớn Trung Quốc đã âm thầm nới lỏng các lệnh cấm trong chương trình kiềm chế bong bóng bất động sản của chính phủ để phục hồi thị trường nhà đất ở địa phương. Chuyện bất tuân thượng lệnh này trong 2 năm qua và gần đây quyết liệt hơn sau khi lãi suất cơ bản ngân hàng giảm khá mạnh đã khiến ông Ôn Gia Bảo nổi giận.

Phát biểu tại Thường Châu, Thủ tướng Ôn Gia Bảo cảnh báo chính quyền địa phương các cấp rằng phải ngưng ngay hành động vô kỷ luật đó. Nếu không, những kẻ cố ý làm trái, “ăn gian nhà nước” dưới mọi hình thức để bán được nhà hay giúp người khác mua nhà trái phép sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc.