TP. Hồ Chí Minh: Xây nhà để… đập bỏ - Kỳ I

Nhà xây trái phép ở ấp 5, xã Vĩnh Lộc A, Bình Chánh

Kỳ I: Tin “cò”, trắng tay!

Năm 2009, anh Trung (quê Thanh Chương, Nghệ An) lần theo chỉ dẫn của “cò đất” mua một lô đất nông nghiệp 56 m2 tại tổ 1, ấp 5, xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, với giá 250 triệu đồng. Trong hợp đồng mua đất, anh Trung phải chi thêm 40 triệu đồng cho thầu xây dựng để “bao” xây căn nhà tôn. Năm 2011, anh bỏ ra gần 200 triệu đồng xây nhà gạch, mái lợp tôn. Nhà mới xây chưa được bao lâu, ngày 28/6/2013, UBND huyện Bình Chánh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, yêu cầu nộp phạt hơn 3,9 triệu đồng và tự tháo dỡ những gì đã xây... Anh Trung mếu máo: “Cò đất” nói mấy anh ở trên đó “lật quẻ” nên giờ chưa biết tính sao, còn ông thầu xây nhà thì lặn mất tăm”. Nỗi lo nhất của anh là không có nhà để ở và khoản nợ gần 200 triệu đồng vay chưa trả.

Ở Bình Chánh, hoàn cảnh đã nghèo còn gặp éo le vì xây nhà không phép như anh Trung không phải cá biệt. Anh Thông, ngụ tại quận Phú Nhuận, cựu chiến binh mất sức, ky cóp nhiều năm mới được gần 300 triệu đồng mang ra khu vực tổ 10, ấp 5, xã Vĩnh Lộc A mua lô đất hơn 50 m2 và xây dựng căn nhà gạch, mái tôn để ở. Đầu tháng vừa rồi, anh nhận được quyết định xử phạt và buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép. Như vậy, hơn 400 triệu đồng tiền nhà đất và 40 triệu đồng chi cho “cò” để “bao xây nhà và được tồn tại” đã theo gió về trời!

Tại Bình Chánh, có 3 xã: Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B và Bình Hưng là những điểm “nóng” về xây nhà trái phép. Thông qua “cò” và các thầu xây dựng, người nghèo các nơi đổ vể đây mua đất, cất nhà. Đa số người dân được thầu “bao” cho xây nhà mà không bị đập, nhà xây xong “cò đất” đứng ra làm dịch vụ “nhà không bị cưỡng chế”. Giá đất ở khu vực này từ 100-350 triệu đồng /nền, tiền “bao” xây 30-40 triệu đồng/căn, tiền “bảo kê” không bị đập 20-50 triệu đồng/nhà. Không biết có phải mua đất, làm nhà trái phép quá dễ hay không mà “cò đất”, thầu xây dựng ở đây nhiều vô kể (?!).

Từ bảng quảng cáo dán trên cột điện ở khu vực trung tâm quận Tân Phú, một “cò” đất tên Năm cam kết với tôi mua đất ở Bình Hưng với giá 125 triệu đồng/nền (45 m2), cộng thêm 70 triệu đồng tiền “bảo kê” cho xây nhà và không bị đập. “Tôi quen với quản lý xây dựng mới lấy anh giá đó. Nếu không có tôi, họ sẽ đập bỏ nhà anh ngay lập tức”, “cò” Năm khẳng định. Tương tự, từ quảng cáo bằng tin nhắn điện thoại, “cò đất” tên Hoàng giục: “Anh cứ mua đi, nhà sẽ được xây. Em “chạy” cho anh cái giấy xử phạt rồi nhà của anh anh cứ việc mà ở”. Hoàng trấn an: “Nếu họ đập nhà anh thì ở Bình Chánh có hàng nghìn căn nhà bị đập. Người ta ở cả chục năm nay có sao đâu?!”.

Đúng như lời Hoàng, chỉ riêng 2 xã Vĩnh Lộc A và Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh), chính quyền đã thống kê có tới 521 căn nhà xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Tuy nhiên, theo người dân, con số thống kê của chính quyền chưa xác thực, mà có không dưới 1.000 căn đang tồn tại. Ngay như Phòng Tài nguyên Môi trường và Thanh tra xây dựng của huyện này cũng không nắm rõ có bao nhiều căn nhà đã xây dựng trái phép, chỉ “áng chừng rất nhiều và đang kiểm đếm”.

Kỳ II: Những “cái chết” được báo trước